Nowy gatunek stworzenia sprzed 40 mln lat w gdańskim Muzeum Bursztynu

Naukowiec z Uniwersytetu Gdańskiego odkrył, nazwał i… podarował Muzeum Bursztynu przyrodniczy unikat.

Zwierzątka sprzed 40 mln lat leżą na plaży.

Na zdjęciu powyżej: Piewik Gedanochila museisucini, żyjący na terenie Bałtyku kilkadziesiąt mln lat temu. Odkrył tego owada, opisał go, nazwał i sfotografował prof. Jacek Szwedo z Uniwersytetu Gdańskiego. Fot. ekspozycji w Muzeum Bursztynu: Kazimierz Netka.

Każdy może spróbować poszukać nad Bałtykiem istotę, która tu żyła jeszcze przed epoką lodowcową.

Na plażach Zatoki Gdańskiej można znaleźć to, co żyło na tym terenie około 40 milionów lat temu. Istoty owe, mimo że straciły życie bardzo dawno, wyglądają jak żywe. Natura przechowała je dla nas, w niemal niezmienionej postaci. Owady, ślimaki, gady, a także roślinki zostały zakonserwowane w żywicy rosnących wówczas drzew.

Jakie wspaniałe istoty zamieszkiwały kiedyś teren dzisiejszego Bałtyku – można zobaczyć w Muzeum Bursztynu w Gdańsku, ale też, kto będzie miał dużo szczęścia, może znaleźć je w kawałeczkach bałtyckiego „złota”, znajdowanych na morskiej plaży. O szczegółach dowiedzieliśmy się podczas obchodów 10-lecia utworzenia tego Muzeum w Gdańsku, w Zespole Przedbramia Ulicy Długiej. O tym, co znaleziono dotychczas w bursztynie – mówiono i pokazywano m.in. podczas wernisażu wystawy „Gdańskie przyrodnicze kolekcje bursztynu”. Można tam podziwiać także unikatowe dzieła sztuki, np. Jajko Faberge; dar dla Stalina…

DSCN1411Na zdjęciu Jajko Faberge, w Muzeum Bursztynu. Fot. Kazimierz Netka.

160 lat temu w 1856 roku, został opisany pierwszy gdański okaz znaleziony w bursztynie; był to karaluch – mówił Bartłomiej Kentzer – kurator wspomnianej wystawy. Niestety, zaginął. Drugim najstarszym jest ślimak gdański, który można oglądać na tablicy i w gablocie (wypożyczony z Muzeum w Niemczech). Niezwykły jest prezent, jakie gdańskie Muzeum Bursztynu otrzymało z okazji swej 10 rocznicy urodzin. Prof. Jacek Szwedo z Uniwersytetu Gdańskiego opisał nowy gatunek piewika sprzed około 40 milionów lat. Nadał mu miano: Gedanochila museisucini. Ta łacińska nazwa nawiązuje i do Gdańska, i do Muzeum Bursztynu

Czy podobne pamiątki z odległej przeszłości mogą turyści znaleźć na bałtyckich plażach? – zapytaliśmy.

DSCN1420

Na zdjęciu: Dar dla Stalina, wykonany w Gdańsku w 1952 roku. Fot. Kazimierz Netka.

– Jest to możliwe, choć nieczęsto się zdarza – powiedział Bartłomiej Kentzer – kurator wystawy „Gdańskie przyrodnicze kolekcje bursztynu”. – Trzeba szukać. Wiele zależy od szczęścia. Duże bryłki, leżące na plażach, to rzadkość. Najczęściej inkluzje, czyli stworzenia utopione w żywicy, można znaleźć w niewielkich bryłeczkach, o średnicy około 5 milimetrów. Bardzo trudno jest dostrzec, co jest w środku. Trzeba taki kawałeczek z inkluzją oszlifować, usunąć, tzw. korę, potem obejrzeć przez lupę albo najlepiej pod mikroskopem. Na sto kawałków w jednym można znaleźć inkluzją. Ale, zdarzyło niektórym osobom natrafić na kawałek bałtyckiego „złota” z jaszczurką sprzed 40 milionów lat.

DSCN1381Na zdjęciu: Ślimak gdański – ekspozycja w Muzeum Bursztynu. Fot wystawy: Kazimierz Netka.

Najlepiej szukać w Mikoszewie, Sobieszewie, po sztormach – radzi Bartłomiej Kentzer. W bryłkach bursztynu można znaleźć nie tylko pojedyncze stworzenia sprzed 40 milionów lat, ale również sceny z życia w tamtych czasach, np. składanie jaj, czy współistnienie rożnych gatunków.

DSCN1311Na zdjęciu: Konferencja w Zespole Przedbramia Ulicy Długiej, w tzw. Szyi. Tu poinformowano o ustanowieniu Światowego Dnia Bursztynu: 28 czerwca. Fot. Kazimierz Netka.

Podczas uroczystości, związanych z 10-leciem Muzeum Bursztynu i Światowej Rady Bursztynu, zainaugurowano obchody Światowego Dnia Bursztynu – co roku, 28 czerwca. Ustanowiono też „bursztynowe” gody małżeńskie. Wiesław Bielawski – wiceprezydent Gdańska za dobry uznał pomysł, by parom, które wytrwają tak długo w małżeńskim związku, przyznawać w Gdańsku bursztynowe medale.

DSCN1321Na zdjęciu: Wejście do Wieży Więziennej – do Muzeum Bursztynu w Gdańsku. Fot. Kazimierz Netka.

Jak zapewnił prof. Waldemar Ossowski – dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, którego oddziałem jest Muzeum Bursztynu, oddział ten będzie rozwijany. Liczba oglądających ekspozycje, znajdujące się m.in. w Wieży Więziennej przy Targu Węglowym, rośnie. Złoto Bałtyku cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Więcej wiadomości na temat funkcjonowania i zasobów gdańskiego Muzeum Bursztynu można znaleźć na stronie: http://www.mhmg.pl/oddzial/8/muzeum-bursztynu .

Kazimierz Netka

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *