Źródło ilustracji: Marek Grzybowski.

Bałtyk – morze w „sercu” Europy połączy również przedstawicieli mediów

13 stycznia odbyło się noworoczne spotkanie Klubu Publicystów Morskich, na które zaproszono przedstawicieli Uniwersytetu Gdańskiego i Uniwersytetu Morskiego. W czasie spotkania dyskutowano nad możliwością włączenia w działalność publicystyczną studentów studiów dziennikarskich i studentów studiujących kierunki związane z gospodarką morską.

Postanowiono, że Klub Publicystów Morskich rozwinie szerszą współpracę z dziennikarzami i publicystami regionu Morza Bałtyckiego. Marek Grzybowski uzasadnia to tym, że Polska była zawsze aktywna na wielu płaszczyznach współpracy regionalnej, a Bałtyk traktowano jako morze, które łączy nasze społeczności na wielu płaszczyznach. Byliśmy i jesteśmy inicjatorami wielu działań na płaszczyźnie politycznej, samorządowej, naukowej i edukacyjnej. Współpracujemy od lat na wszystkich polach w biznesie morskich, a polskie stocznie, porty, przemysł rybny i żegluga od chwili uzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. rozwijają współpracę. Polski przemysł jachtowy nie ma sobie równych w regionie Morza Bałtyckiego, a polskie jachty i łodzie są dobrze znane i od lat eksploatowane w krajach skandynawskich.

Fot. Marek Grzybowski.

Program Uniwersytet Bałtycki

Jedną z ciekawszych inicjatyw, w której uczestniczą nasze uczelnie jest Baltic University Programme. Został on uruchomiony w 1991 r. i prowadzony przez Uniwersytet w Uppsali. Jest to jedna z największych tego typu organizacji uniwersyteckich na świecie. Stowarzyszonych jest w niej około 95 uniwersytetów z regionu Morza Bałtyckiego. Edukacja i badania koncentrują się głównie na współpracy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju i Demokracji.

Program Uniwersytetu Bałtyckiego (BUP) dąży do znalezienia nowych sposobów interakcji między uniwersytetami oraz między uniwersytetami a społeczeństwem. Głównym celem jest wzmocnienie silnych regionalnych społeczności edukacyjnych i badawczych, ale także zwiększenie świadomości na temat naszych obszarów zainteresowania. BUP koncentruje się na kwestiach zrównoważonego rozwoju, ochrony środowiska i demokracji w regionie Morza Bałtyckiego.

Jego ważną zaletą jest wywołanie aktywności studentów w obszarach strategicznych dla rozwoju naszych społeczeństw. Od początku istnienia Programu Uniwersytetu Bałtyckiego studenci są reprezentowani w Radzie Międzynarodowej Programu Uniwersytetu Bałtyckiego. Mandat przedstawiciela studentów trwa dwa lata. Po wyborze przez Samorząd Studentów, osoba ta zostaje Zastępcą Pełnomocnika Studentów na pierwszy rok ich kadencji i Pełnomocnikiem Studentów na drugi rok. Przy wyborach odbywających się co roku przedstawiciele studentów zawsze pracują w parach. Jeden jest na pierwszym roku, a drugi na drugim roku kadencji.

Fot. Marek Grzybowski.

Te doświadczenia zamierza wykorzystać również Bałtycki Klub Publicystów Morskich, by nie ograniczać się jedynie do samej aktywności dziennikarskiej. Warto także będzie popularyzować i wykorzystać w działalności publicystycznej inne inicjatywy podjęte realizowane w naszym regionie. A jest ich wiele. Poniżej niektóre z nich.

Euroregion Bałtyk

Od 1998 r. działa Euroregion Bałtyk. Powstał w Malborku 22 lutego 1998 roku. Stanowi on silną sieć partnerską społeczności lokalnych południowego Bałtyku. W 2020 r. prezydencja znajdowała się w polskich rękach, a konkretnie stanowisko prezydenta sprawował Witold Wróblewski, prezydent Elbląga. Od 2021 r. prezydencję sprawuje Region Blekinge. W skład tej aktywnej organizacji wchodzą Warmia, Mazury i Pomorze, regiony Blekinge, Kalmar, Kronoberg ze Szwecji, region Kłajpedy, Bornholm i Obwód Kaliningradzki oraz Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Bałtyk i Stowarzyszenie Władz Lokalnych Skane. Wraz z dynamicznym rozwojem aktywności członków ERB, już po kilku latach istniała konieczność instytucjonalizacji działań. Organizacja rozwinęła się w kilku ciekawych kierunkach, o których nie mówi się zbyt powszechnie.

Fot. Marek Grzybowski.

Sekretariat prowadzony jest przez Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Bałtyk, w którym jest 45 powiatów i gmin z województw Warmińsko-Mazurskiego oraz Pomorskiego. Prezydencja ERB zmienia się co roku, a Zarząd ERB składa się z 9 członków, reprezentantów każdego z 9 regionów oraz Rady Młodych. Euroregion Bałtyk koncentruje się w tej chwili na trzech rodzajach aktywności, Radzie Młodych, ERB Water Core Group oraz Mobility Core Group.

Związek Miast Bałtyckich

Jedną z aktywniejszych organizacji jest Związek Miast Bałtyckich (Union Of The Baltic Cities – UBC). To organizacja załażona m.in. z inicjatywy miast polskich. Dziś skupia ponad 100 miast członkowskich z państw położonych wokół Bałtyku. UBC został powołany w 1991 r. w Gdańsku w celu promowania działań sprzyjających realizacji wizji Regionu Bałtyku zintegrowanego na wspólnych celach społecznych i gospodarczych. Realizacji misji i wspólnych celów UBC odbywa się w ramach 13 Komisji, których aktywność warta jest również działalności publicystycznej. Komisje koncentrują się bowiem na przekształcaniu miast z krajów bałtyckich w: miasta kultury, miasta sprzyjające aktywności społecznej i miasta zdrowe, bezpieczne, inteligentne i rozwijające się gospodarczo i społecznie.

Fot. Marek Grzybowski.

Wszystkie Regiony Morza Bałtyckiego są reprezentowane w Baltic Sea States Subregional Co-operation (BSSSC), który działa od 1993 r. W latach 2020-2021 prezydencję sprawował Mieczysław Struk, marszałek Województwa Pomorskiego. Na lata 2022-2023 tą funkcję przejął Olgierd Geblewicz, marszałek Województwa Zachodniopomorskiego. Misją BSSSC jest działanie w formule Pan-Bałtyckiej integrującej aktywność wszystkich krajów Morza Bałtyckiego. Owocem współpracy regionalnej i międzynarodowej jest osiąganie wspólnych celów i interesów regionów działających w basenie Morza Bałtyckiego. Chodzi również o promowanie przykładów dobrych praktyk w ramach wspólnych działań, projektów, inicjatyw.

Bałtyk 2030

Istotę Strategii dla regionu Morza Bałtyckiego do roku 2030 zawiera Plan działania „Bałtyk 2030”. Koncentruje się on na trzech kluczowych elementach, zrównoważonym rozwoju gospodarki, środowiska i społeczeństwa. Spina je nowa wspólna wizja, która ma inspirować aktywność wszystkich zainteresowanych stron, instytucji, sektorów i mieszkańców regionu Morza Bałtyckiego.

W strategii do 2030 wyodrębniono sześć priorytetowych obszarów tematycznych oraz ustalono grupę sześciu zalecanych procesów aktywizujących społeczności regionu. Mają one umożliwić wszystkim zainteresowanym podmiotom zwiększenie ich zaangażowania we współpracę na rzecz realizacji wspólnej wizji określonej w „Baltic 2030 Action Plan”.

Interreg wspiera finansowo

Fot. Marek Grzybowski.

Na realizację wspólnych projektów ramach programu Interreg w latach 2014-2020 przeznaczono 264 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 6 milionów euro ze środków Norwegii oraz 8,8 milionów euro z Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa. W okresie 2021-2027 będzie tych środków co najmniej tyle samo. Na program Południowy Bałtyk zaplanowano w Polsce 36 mln euro, na rozwój współpracy Litwa – Polska 20,7 mln euro, na działania w Regionie Morza Bałtyckiego – 60,3 mln euro.

Program Interreg Południowy Bałtyk 2021-2027 (siedziba sekretariatu znajduje się w Gdańsku), to kontynuacja inicjatywy współpracy transgranicznej zapoczątkowanej w 2007 roku. Program koordynuje Wspólny Komitet Programujący. Gotowość operacyjna nowego programu prognozowana jest na II kwartał 2022 roku.

Program będzie realizowany pod hasłem: „Połączeni morzem dla zielonej i niebieskiej przyszłości”, a myślą przednią wspólnych działań jest „Innowacyjny, zrównoważony, atrakcyjny i aktywny Południowy Bałtyk”. Zakłada się, że w latach 2021-2027 wspólne projekty będą na tyle atrakcyjne, że przeznaczono na nie około 83 mln EUR. Wkład Polski do wspólnego budżetu programu wynosi 36 mln EUR. Są to środki pochodzące z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Publicyści na pokładzie

Dostrzegając taką wielość inicjatyw regionalnych skupionych wokół Bałtyku, w czasie spotkania zgodzono się, że nowa formuła Klubu zostanie rozszerzona o partnerów z innych krajów regionu Morza Bałtyckiego. W spotkaniu uczestniczyli Kazimierz Netka, wydawca portalu Pulsarowy.pl, Piotr Frankowski, wydawca i redaktor naczelny „Namiary na Morze i Handel”, Anna Konopka, kierownik redakcji portalu GospodarkaMorska.pl, Magdalena Nieczuja-Goniszewska, rzecznik prasowy – Kierownik Zespołu Prasowego Uniwersytetu Gdańskiego, dr Agnieszka Czarnecka, rzecznik prasowy Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, Maciej Goniszewski, Kierownik Radia Uniwersytetu Gdańskiego MORS, Marek Grzybowski oraz Anna Filipek i Anna Górska z portalu GospodarkaMorska.pl.

Fot. Marek Grzybowski.

Zakładając poślizg w realizacji tych programów, okres do 2030 r. będzie czasem dużej aktywności we wszystkich płaszczyznach współpracy regionalnej. Wiele z nich będzie w sposób naturalny rzutować na aktywność regionów i miast nadmorskich, rozwój portów i transportu morskiego, aktywność stoczni i producentów jachtów i łodzi rekreacyjnych, rozwój obszarów morskich i nadmorskich, działalność firm przetwórstwa rybnego, turystykę i rekreację, wspólne inicjatywy uczelni i instytutów naukowych. Do 2030 r. rozwinie się na Bałtyku na szeroką skalę nowa aktywność – energetyka wiatrowa, która zintegruje potencjał firm polskich i skandynawskich.

Działania na rzecz zagospodarowania przestrzennego polskiej strefy ekonomicznej i jej bezpieczeństwa wywoła popyt na nowe aktywności i usługi. Bałtycki Klub Publicystów Morskich będzie więc potrzebował wsparcia uczelni w promocji i upowszechnianiu wiedzy o wymienionych programach, działaniach i osiągnięciach i porażkach.

Bałtycki Klub Publicystów Morskich nawiązuje też współpracę ze Stowarzyszeniem Polskich Mediów.

Kontakt: Marek Grzybowski, koordynator projektu contact@bssc.pl 505050179

Czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl