Fot. Kazimierz Netka.
Maszyny wiedzą już prawie wszystko to, co my ludzie wiemy
Sztuczna inteligencja, czyli mądrość maszyn, odgrywa w naszym życiu coraz większą rolę. Dzięki niej możemy eksplorować Wszechświat, ale też bacznie obserwować to, co dzieje się na lądach, morzach i oceanach naszego globu. Kolejna odsłona tych możliwości miała miejsce w czwartek, 23maja 2024 roku, W Politechnice Gdańskiej, podczas konferencji pt. „Sztuczna inteligencja w kosmosie i na morzu”.
Fot. Kazimierz Netka.
Spotkanie to zostało zorganizowane m.in. przez Komitet Nauk o Kosmosie Polskiej Akademii Nauk (PAN) Oddział w Gdańsku, we współpracy z Bałtyckim Klastrem Morskim i Kosmicznym oraz z Politechniką Gdańską. Wydarzeniu patronatu honorowego udzieliła Polska Agencja Kosmiczna. Skorzystaliśmy z zaproszenia i uczestniczyliśmy w większej części tej konferencji. Oto nasze spostrzeżenia:
Fot. Kazimierz Netka.
Otwarcia konferencji dokonał prof. dr hab. inż. Edmund Wittbrodt – przewodniczący Komitetu Nauk o Kosmosie PAN, witając uczestników m.in. prof. Mirosławę Ostrowską – wiceprezes Polskiej Akademii Nauk, reprezentującą też Instytut Oceanologii PAN; prof. Janusza Nieznańskiego – prorektora Politechniki Gdańskiej ds. umiędzynarodowienia i innowacji; prof. Marka Grzybowskiego – prezesa Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego, przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Nautologicznego; dr Michała Wiercińskiego – wiceprezesa Polskiej Agencji Kosmicznej (obecnego na konferencji za pośrednictwem łączy internetowych).
Fot. Kazimierz Netka.
Prorektor Politechniki Gdańskiej prof. Janusz Nieznański, witając przybyłych do tej Uczelni na kosmiczne spotkanie przypomniał, że niedawno odbyła się w Politechnice Gdańskiej konferencja pt. „Rozwój sztucznej inteligencji w budowie metropolii wiedzy”, zorganizowana przez Politechnikę Gdańską, Ośrodek Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego, a także przez Samorząd Województwa Pomorskiego oraz Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot.
Fot. Kazimierz Netka.
Pan prorektor przekazał pozdrowienia od prof. Krzysztofa Wildego – rektora Politechniki Gdańskiej. Zwrócił uwagę zebranych, że dzisiaj usłyszymy wypowiedzi naukowców praktyków, ale też – podczas sesji „Młode Gwiazdy” – poznamy dokonania studentów.
– To piąta konferencja, organizowana na Politechnice Gdańskiej i przez Politechnikę Gdańską – przypomniał prof. Edmund Wittbrodt – przewodniczący Komitetu Nauk o Kosmosie PAN.
Pan profesor zapowiedział też zorganizowanie następnej konferencji, w Uniwersytecie Gdańskim, poświęconej prawu przestrzeni eksterytorialnej. Podkreślił, że tematyka: „Sztuczna inteligencja w kosmosie i na morzu”, jest niezwykle aktualna. Nie ma gazet, tygodników, w których nie byłoby artykułów poświęconych sztucznej inteligencji, bo z nią ludzkość wiążę wiele nadziei na lepsze życie. Są jednak osoby, wyrażające wiele obaw związanych z SI, dlatego pytają o możliwość utraty miejsc pracy, o kwestie etyczne – mówił prof. Edmund Wittbrodt. – Są obawy, czy to się nie wymknie spod kontroli.
Sztuczna inteligencja nas otacza. Może nam sprzyjać, ale też zostać wykorzystana do celów niecnych. Dlatego, pojawia się też pytanie: jak żyć ze sztuczną inteligencją.
– Temat sztucznej inteligencji dominuje dyskusje w niemal każdym obszarze – mówił dr Michał Wierciński – wiceprezes Polskiej Agencji Kosmicznej, przekazując jednocześnie pozdrowienia od prof. Grzegorza Wrochny – prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej. Sztuczna inteligencja w przestrzeni kosmicznej odgrywa niebagatelną rolę np. w obrazowaniu, w procesie analizy zobrazowań satelitarnych. Dzięki SI można znacząco zwiększyć wydajność analiz. Ma to znaczenie zwłaszcza teraz, dla Ukrainy. W obszarze satelitarnego rozpoznania dużo dzieje się też w Polsce.
Na podstawie podpisanej w 2022 roku umowy, kolejne polskie satelity znajdą się w przestrzeni kosmicznej. Jeszcze w bieżącym roku MON ma uruchomić projekt, pozwalający na pozyskanie 3 – 5 satelitów, oby od polskiego przemysłu.
Wiceprezes Polskiej Agencji Kosmicznej, dr Michał Wierciński poinformował, że polski kosmonauta Sławosz Uznański, poleci na ISS – Międzynarodową Stację Kosmiczną prawdopodobnie w I połowie 2025 roku – podczas sprawowania przez Polskę prezydencji w Unii Europejskiej.
Prof. Jacek Rumiński – kierownik Katedry Inżynierii Biomedycznej Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej, zwrócił uwagę na ważny wątek, skłaniający do refleksji: maszyny wiedzą już prawie wszystko to, co my ludzie wiemy. Potrzebna jest nowa wiedza, byśmy mogli wzbogacić wiedzę tych maszyn.
Fot. Kazimierz Netka.
Z filmów science fiction przechodzimy do praktyki. Dzięki sztucznej inteligencji mamy coraz większe możliwości rozpoznawania ludzi, ich zdrowia, dokonywania różnego rodzaju detekcji na odległość. Treningi maszyn są bardzo kosztowne. Musimy też pamiętać o tym, że sztuczna inteligencja nie może „żyć” bez energii – podkreślił prof. Jacek Rumiński.
Prof. Marek Grzybowski – prezes Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego wygłosił wykład pt. „Systemy satelitarne i sztuczna inteligencja śledzą statki widma przewożące ropę naftową i zboża z pominięciem sankcji UE”. Szlakami morskim przewozi się 90 procent tonażu towarów i 70 procent wartości towarów, którymi handluje się na międzynarodowych rynkach. Nic więc dziwnego, że wskutek sankcji wprowadzonych w stosunku do Rosji, rozwijają się szara strefa i czarna strefa w transporcie morskim.
Fot. Kazimierz Netka.
Technologie satelitarne pozwalają tę sytuację kontrolować – powiedział prof. Marek Grzybowski.
Europa jest bardzo zależna od produktów przewożonych statkami, drogą morską. Wiele statków budowanych w Europie, powstaje z blach spoza Europy.
Fot. Kazimierz Netka.
Stosowane są różne sposoby omijania sankcji nałożonych na Rosję. Ale nawet statki, które wyłączają informacje o swojej pozycji, są obserwowane dzięki satelitom i sztucznej inteligencji.
Fot. Kazimierz Netka.
Do przemytu wykorzystywane są statki najstarsze i największe – mówił prof. Marek Grzybowski. – To też, dzięki sztucznej inteligencji, jest pod kontrolą. Beneficjentami wojny na Ukrainie są ci, którzy zwiększają dostawy LNG do Polski, na przykład USA czy Katar. Cena gazu dostarczanego statkami jest kilkakrotnie wyższa od ceny gazu transportowanego rurociągami, co oczywiście przekłada się na wzrost cen towarów i usług.
Program konferencji, odbywającej się w Audytorium Novum Politechniki Gdańskiej, był następujący:
SESJĘ pt. „MŁODE GWIAZDY” – prowadził prof. Jacek Rumiński – kierownik Katedry Inżynierii Biomedycznej Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
Wystąpili:
– Maximilian Minta – Testy sztucznej inteligencji szkolone w środowisku syntetycznym, Dyrektor Generalny, Neptun Studio, max.minta@gmail.com
Fot. Kazimierz Netka.
Jakub Hinca
– Hanna Wiatrowska, Agata Wiśniewska, Katarzyna Sochaj, Magdalena Sadowska (Wiceprezes Techniczny SimLE) – STORMDUST – Chemiczne i mikrobiologiczne zróżnicowanie stratosfery (STORMDUST – Zróżnicowanie stratosfery pod kątem chemicznym i mikrobiologicznym), STORMDUST – program REXUS/BEXUS, Organizacja Studencka SimLE, Politechnika Gdańska
Fot. Kazimierz Netka.
– Małgorzata Majda, Jakub Owsianowski, Magdalena Sadowska (Wiceprezes Techniczny SimLE) – Rakieta hybrydowa SimBa R7 jako innowacyjna platforma badawcza (Rakieta hybrydowa SimBa R7 jako innowacyjna platforma badawcza), Organizacja Studentów SimLE, Politechnika Gdańska
Fot. Kazimierz Netka.
Najlepsza prezentacja zostanie nagrodzona przez Przewodniczącego Komitetu Nauk o Kosmosie.
SESJA APLIKACYJNA – prowadzący: prof. Marek GRZYBOWSKI
Fot. Kazimierz Netka.
– Wprowadzenie do sesji panelowej prowadzone przez Macieja Brzozowskiego – Smart and Green, Port w Hamburgu, Przedstawicielstwo Marketingu w Polsce (Przedstawicielstwo Portu Hamburg, Marketing w Polsce).
Interesująca była prezentacja o tym, jak wspierać badania i rozwój. Przygotowali ją Adam Matusiak – dyrektor sprzedaży sektorowej Ayming i Mateusz Michalak – partnership coordinator w Ayming. Temat brzmiał: „Ulgi podatkowe na badania i rozwój oraz dotacje UE”.
Fot. Kazimierz Netka.
Prezentacja dotyczyła środków finansowania innowacji, prac badawczo-rozwojowych. To wsparcie podzielone jest na dwa obszary czyli projekty dotacyjne, działalność badawczo – rozwojową czyli to, co możemy dostać przed projektem. Druga część czyli to, co możemy dostać po, jeśli chodzi o finansowanie, czyli ulgi podatkowe, proinnowacyjne – pełen katalog, ulg które możemy rozliczać po poniesionych kosztach.
Nie ma reguły skąd pochodzą pieniądze na wsparcie. Są to różnego rodzaju środki, w zależności od skali innowacyjności w ramach danej firmy. Można śmiało ten przedział wskazać: pomiędzy kilkuset tysięcy złotych a kilka milionów złotych. Czasami są to bardzo duże projekty i ta ulga podatkowa B+R, też jest wsparciem. Platformę pomiędzy nauką, badaniami a biznesem, łączy się, spaja właśnie przez aspekt podatkowy. Ustawodawca taki instrument wprowadził po to, żeby takie działania badawcze, rozwojowe wspierać.
Pieniądze mogą pochodzić z budżetu państwa – są to zwroty podatku z Urzędu Skarbowego, z Ministerstwa Finansów, w zakresie dotacji, również z funduszy europejskich na przykład w ramach programu FENG, ścieżka Smart, a obecnie także kredyt ekologiczny jako jeden z nowych instrumentów.
Również wojewódzkie fundusze wsparcia lokalne funkcjonują – z wielu różnych źródeł formy wsparcia przeznaczone są dla przedsiębiorstw – powiedzieli Adam Matusiak – dyrektor do spraw sprzedaży sektorowej w Ayming Polska – Mateusz Michalak – koordynator do spraw partnerstw w Ayming Polska.
Uczestnicy Sesji Panelowej:
– dr Marek Grzybowski Prof. BSW, Prezes Zarządu Baltic Sea & Space Cluster
– Krzysztof Anzelewicz, Wiceprezes Zarządu Baltic Sea & Space Cluster
– Dorota Sobieniecka-Kańska, Dyrektor Gdańskiego Klubu Biznesu
– Nina Katka, Przewodnicząca Zgromadzenia Młodzieży Województwa Pomorskiego
– Barbara Matysiak, Bałtycki Klaster Morza i Kosmosu, Przewodnicząca Bałtyckiej Rady Mediacyjnej
SESJA BADAWCZA, którą według programu prowadził prof. Michał WASILCZUK.
Uczestnicy:
– dr Paweł Chyc – Jurysdykcja w eksterytorialnej przestrzeni morskiej, kosmicznej i cyfrowej (Jurysdykcja w pozaterytorialnej przestrzeni morskiej, powstaje i cyfrowe), Wyższa Szkoła Biznesu i Administracji, Gdynia
– prof. Krzysztof Lipiński, prof. Mirosław Gerigk, dr inż. Marek Chodnicki – Opracowanie systemu sterowania autonomicznym wodnosamolotem, Politechnika Gdańska
– prof. Sławomir Augustyn – Budowanie świadomości sytuacyjnej za pomocą sztucznej inteligencji – transformacja cyfrowa (Budowanie świadomości sytuacyjnej z użyciem sztucznej inteligencji – Cyfrowa transformacja), Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa
– dr inż. Dariusz Rykaczewski, dr inż. Marcin Chodnicki – Zastosowanie sztucznej inteligencji w sterowaniu i dozorowaniu bezzałogowych statków powietrznych, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, Warszawa
– prof. Mirosław K. Gerigk, dr Marek Chodnicki – Nowatorski hybrydowy system oparty na sztucznej inteligencji mini-mózgu do projektu bezzałogowej platformy UAV-WIG, Politechnika Gdańska
Dyskusję i sesję na zakończenie prowadzili prof. Edmund Wittbrodt i prof. Zdzisław Brodecki – przewidywał tak program spotkania.
Fot. Kazimierz Netka.
Pan profesor Edmund Wittbrodt rozdał uczestnikom konferencji publikację „Per mare ad astra – space technology, governance and law”. Publikacja ta została zainspirowana poprzednimi edycjami konferencji.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl