Pragniemy rozbudowy transportu szynowego; przemysłu produkującego polskie pociągi dużych prędkości. Luxtorpeda ma być szansą na rozwój inteligentnej specjalizacji w przewozach.

W Gdańsku obradował VI Kongres Kolejowy.

Początek nowego rozkładu jazdy PKP, czyli 11 grudnia 2016 roku, będzie ważnym dniem na kolejowym rynku w Polsce. Zwłaszcza w województwie pomorskim. Mają przestać jeździć kolejki SKM w relacji Gdańsk – Tczew. Za to, Kościerzyna uzyska połączenie z Gdańskiem. Chodzi jednak nie tylko o takie lokalne odcinki, a o pociągową komunikację na terenie całego kraju.
Co zrobić, by transport szynowy był coraz lepszy i żeby nie zanikał – zastanawiano się w środę, 23 listopada 2016 roku, na VI Kongresie Kolejowym zorganizowanym w Gdańsku. Obrady toczyły się w Międzynarodowym Centrum Muzyczno-Kongresowym Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na Wyspie Ołowianka – w budynku byłej elektrociepłowni, do której dojeżdżały kiedyś pociągi z węglem.
Sytuacja na kolei trochę przypomina losy budynku, w którym obradował VI Kongres Kolejowy, po raz pierwszy zorganizowany w województwie pomorskim.
Fot. Kazimierz Netka

– Kiedyś była tu elektrociepłownia, bardzo zdewastowana – przypomniał Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego, gospodarz spotkania. – Dziś obiekt ten służy kulturze. Jest symbolem przemian w Gdańsku; w istocie ożywił tę część miasta. Podobnie rewitalizowana, modernizowana kolej ożywia swe otoczenie. Przykładem może być Pomorska Kolej Metropolitalna. Kolejne istotne zmiany zajdą 11 grudnia 2016 roku. Kościerzyna, dotychczas mająca połączenie kolejowe z Gdynią, uzyska je także z Gdańskiem.
Fot. Kazimierz Netka

Kongres to jedno z najważniejszych wydarzeń poświęconych transportowi szynowemu – powiedział Adrian Furgalski. Nawiązując do wypowiedzi marszałka Mieczysława Struka, dodał, że w Pomorskiem zbudowano nie tylko Pomorską Kolej Metropolitalną.
Podsumowując minione 26 lat, prezes Adrian Furgalski podkreślił, że kolej jest wielce niedoinwestowana, na przykład w porównaniu z drogami dla samochodów. Na szosy przeznaczono w tym okresie 210 miliardów złotych w Polsce, a na kolej 55 mld zł. Adrian Furgalski podkreślił, że trzeba się zastanowić, czy komunalizować Szybką Kolej Miejską w Trójmieście. Warszawska Kolej Dojazdowa po komunalizacji, dorobiła się nowego taboru.
Kolej odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju portów morskich. Morski Port Handlowy w Gdańsku uzyskał dogodne połączenie z centrum kraju ,po zmodernizowaniu linii kolejowej nr 226 Gdańsk – Pruszcz Gdański i wybudowaniu mostu kolejowego nad Martwą Wisłą. W Krajowym Programie Kolejowym połączenie portów morskich z głębią kraju zostało potraktowane priorytetowo.
Fot. Kazimierz Netka

Kolej otrzyma o wiele większe pieniądze niż do tej pory. PKP Polskie Linie Kolejowe otrzymają 66,5 mld złotych do wykorzystania do 2023 roku – mówił Andrzej Bittel – wiceminister infrastruktury i budownictwa. Zmienione zostaną nieco plany inwestycyjne na lata 2019 – 2020 podczas których planowano wydać 16 miliardów złotych, co może być trudne do wchłonięcia w tak krótkim czasie. Generalnie, efekt ma być taki, by kolej stała się wizytówka polskiej gospodarki – tak jak było to w czasach II Rzeczypospolitej.
Fot. Kazimierz Netka

Obecny stan kolei w Polsce przedstawia Biała Księga, która przedstawili: Piotr Faryna – dyrektor Biura, Forum Kolejowe – Railway Business Forum oraz Paweł Rydzyński – dyrektor ds. projektów transportowych, Zespół Doradców Gospodarczych „TOR”. Od 24 listopada 2016 roku, można się zapoznawać z treścią tej Białej Księgi, na stronach internetowych.
Fot. Kazimierz Netka

Jaka więc powinna być przyszłość polskiej kolei? Naszego przemysłu kolejowego? O tym omawiano podczas debat. Tytuł pierwszej brzmiał: „Innowacyjność sektora kolejowego a rozwój polskiej gospodarki – jaką rolę kolej powinna odegrać w procesie reindustrializacji kraju?” Omawiano podczas tej dyskusji szanse dla polskiego przemysłu kolejowego, przedstawiono polskie spółki produkcyjne na rynkach zagranicznych, zastanawiano się jak stawiać na innowacyjność. Do debaty zostali zaproszeni, m.in.: Kazimierz Frąk – prezes zarządu, Zakłady Automatyki KOMBUD SA; Henryk Gruca prezes zarządu, LOTOS Kolej; Marcin Guryniuk – prezes zarządu, Polski Tabor Szynowy; Lesław Kuzaj – prezes, Alstom Polska; Krzysztof Niemiec – wiceprezes zarządu, Track Tec SA.; Jacek Paś – złonek zarządu, dyrektor ds. rozwoju i handlu, KZN „Bieżanów”; Artur Resmer – członek zarządu, PKP Intercity; prof. Marek Wierzbowski – partner, Prof. Wierzbowski i Partnerzy. Moderatorem był Łukasz Malinowski – dyrektor wydawniczy, TOR Wydawnictwo.
Fot. Kazimierz Netka

Debata druga poświęcona była zagadnieniu: W jakim kierunku powinny podążać Polskie Koleje Państwowe: Ile konsolidacji, restrukturyzacji, optymalizacji i prywatyzacji? Zaproszeni zostali do niej: Anna Celejewska-Rajchert – senior associate, Prof. Wierzbowski i Partnerzy; Adrian Furgalski – przewodniczący, Forum Kolejowe – Railway Business Forum; Maciej Libiszewski – prezes zarządu, PKP Cargo S.A; Leszek Miętek – przewodniczący Konfederacji Kolejowych Związków Zawodowych; Cecylia Lachor – członek zarządu, PKP S.A. Dyskusje moderował były minister, Tadeusz Syryjczyk – partner, Zespół Doradców Gospodarczych TOR.
Fot. Kazimierz Netka

W debacie na tematy: Jak zmienia się polski rynek przewozów kolejowych? Jak zmieni się polska sieć kolejowa i jej zarządca? Wystąpili: Milos Rusic, KONUX GmbH oraz Łukasz Zoń – radca prawny, dyrektor Departamentu Prawnego EIB S.A – na temat: Ryzyko ubezpieczeniowe w procesie rozwoju rynku przewozów kolejowych.
Problematyka była następująca: Jak wykorzystać każde euro z funduszy UE na rozwój polskiej sieci kolejowej? Niezbędne korekty i usprawnienie procesu inwestycyjnego; korekta Krajowego Programu Kolejowego do 2023 r.; koordynacja projektów utrzymaniowych i inwestycyjnych; jak uniknąć spiętrzenia inwestycji i wydatkowania środków w kolejnych latach?; restrukturyzacja PKP Polskich Linii Kolejowych.
O tym rozmawiali: Andrzej Bittel – podsekretarz stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa; Wiesław Bielenin – dyrektor handlowy, LUG Light Factory Sp. z o.o.; Przemysław Janiszewski – dyrektor Oddziału Kolejowego Skanska S.A.; Ryszard Leszczyński- prezes zarządu, KZN „Bieżanów” Sp. z o.o.; Ireneusz Merchel – prezes zarządu, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.; Tomasz Michalski – dyrektor naczelny I Regionu Europy Płn.-Wsch., Keller Polska Sp. z o.o.; Renata Mordak – dyrektor Pionu Transportu, Multiconsult Polska Sp. z o.o.; Krzysztof Niemiec – wiceprezes, Track Tec S.A; dr Aleksandra Paczkowska–Tomaszewska, Associate, Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy; Marita Szustak – prezes Zarządu, Izba Gospodarcza Transportu Lądowego; Łukasz Zoń – radca prawny, dyrektor Departamentu Prawnego EIB S.A. Moderator: Jędrzej Puzyński – Zespół Doradców Gospodarczych TOR Sp. z o.o.
Fot. Kazimierz Netka

Rynek pasażerskich przewozów kolejowych w Polsce w świetle IV Pakietu Kolejowego – to problem, który poruszyła Anna Glapa – adwokat, senior associate Praktyki Infrastruktury i Energetyki w DZP.
Poruszano też zagadnienia: Ku spójności oferty dla pasażera – jak skutecznie i efektywnie uporządkować polski rynek przewozów pasażerskich? Wspólny bilet, restrukturyzacja Przewozów Regionalnych, kolej w aglomeracjach: wspólny bilet dla dobra pasażera – najlepsze praktyki, doświadczenia; czy należy dążyć do powołania nowego podmiotu na rynku?; (nowy) plan restrukturyzacji Przewozów Regionalnych – w jakim kierunku podąża największy polski przewoźnik pasażerski?; dalsze kierunki rozwoju przewozów międzyaglomeracyjnych (kwalifikowanych) w Polsce; rozwój kolei aglomeracyjnych w Polsce jako odpowiedź na tendencje rozwojowe ośrodków miejskich w naszym kraju. Głos zabierali m.in.: Piotr Bochenek – dyrektor ds. sprzedaży i marketingu, członek zarządu, Skycash Poland S.A.; Dariusz Grajda – członek zarządu, dyrektor handlowy, Koleje Mazowieckie – KM Sp. z o.o.; Marcin Krakowiak – partner i szef Praktyki Infrastruktury i Energetyki w DZP; Maciej Lignowski – prezes zarządu, PKP SKM w Trójmieście Sp. z o.o.; Krzysztof Mamiński – prezes zarządu, Przewozy Regionalne Sp. z o.o.; Andrzej Wasilewski – prezes zarządu, Łódzka Kolej Aglomeracyjna Sp. z o.o.; Andrzej Soroczyński – prezes zarządu, Teroplan S.A./e-podroznik.pl; Ryszard Świlski – członek zarządu województwa pomorskiego; Włodzimierz Wilkanowicz – prezes zarządu, Koleje Wielkopolskie Sp. z o.o. Moderator: Andrzej Żurkowski – dyrektor, Instytut Kolejnictwa.
Fot. Kazimierz Netka

Poruszono też temat: „Przewozy towarowe – Polska w centrum szlaków transportowych na kontynencie euroazjatyckim. Pozycja przewoźników kolejowych a siła polskiej gospodarki”. Skoncentrowano się na pozycji PKP Cargo, PKP LHS i prywatnych przewoźników, a także na inwestycjach infrastrukturalne w korytarzach transportowych. Według programu, mieli wypowiadać si.e na te tematy: Rafał Górski – prezes zarządu, Instytut Spraw Obywatelskich; Arnold Bresch – członek zarządu, dyrektor ds. Inwestycji, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A; Maciej Libiszewski – prezes zarządu, PKP CARGO S.A; Mirosław Łosiński – dyrektor ds. operacyjnych, LOTOS Kolej Sp. z o.o; Radim Paiger – senior Business Manager, Legios Loco a.s.; Paweł Pucek – członek zarządu ds. zprzedaży, DB Cargo Polska S.A; Mariusz Rypina – senior associate, Prof. Marek Wierzbowski i Partnerzy; prof. Włodzimierz Rydzkowski – Uniwersytet Gdański. Moderator: dr Jakub Majewski – prezes zarządu, Fundacja ProKolej.
Fot. Kazimierz Netka

Jak wiadomo, niezmiernie ważna jest troska o podróżnych. Tego dotyczyła debata pt. „Bezpieczeństwo kolejowe – i leczyć, i zapobiegać”. Poruszono m.in. następujące problemy: bezpieczeństwo na bocznicach w świetle zmian do ustawy o transporcie kolejowym, komisje kolejowe, nowa sytuacja związana z raportowaniem wypadków na bocznic; wpływ na statystyki; prewencja, większa świadomość badania zagrożeń i analizowania ryzyka przy zmianach technicznych, eksploatacyjnych i organizacyjnych; nowości po zmianach w ustawie o transporcie kolejowym; bezpieczeństwo u zarządców infrastruktury usługowej?; czy IV Pakiet Kolejowy wpłynie na zmiany w zarządzaniu bezpieczeństwem?; jakie najważniejsze zagrożenia, jakie zadania, priorytety UTK w zakresie bezpieczeństwa?
Wystąpienie wprowadzające: Ignacy Góra – p.o. prezesa, Urząd Transportu Kolejowego. W programie VI Kongresu Kolejowego uwzględnieni zostali następujący uczestnicy tej debaty: Ignacy Góra – p.o. prezesa, Urząd Transportu Kolejowego; Aleksandra Gryguć – główny specjalista ds. bezpieczeństwa, SEKA S.A; Tadeusz Ryś – przewodniczący Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych; Piotr Skolasiński – dyrektor techniczny, Tor-Audytor Sp. z o.o. Moderator: Piotr Faryna – dyrektor Biura, Railway Business Forum.
Nie wszyscy wymienieni wyżej uczestnicy debat mogli przybyć na VI Kongres Kolejowy.

Fot. Kazimierz Netka

Obrady te przejdą do historii, jako bardzo ważna prezentacja problemów z rozwojem kolei. Na przykład dla portów morskich transport szynowy ma olbrzymie znaczenie. Żaden śródlądowy transport wodny nie będzie równie sprawnie obsługiwał morskich portów. Poza tym, tory, można pobudować znacznie szybciej niż np. z Wisły zrobić kanał żeglugowy.
Żeby transport kolejowy mógł się w Polsce rozwijać, to musi zostać uwzględnione w planach zagospodarowania przestrzennego. Chodzi o to, by nie zabierać na inne cele gruntów już przewidzianych pod szlaki kolejowe, a także wydzielać grunty pod budowę torów – mówiono podczas dyskusji. Może się rozwinąć polski przemysł kolejowy. Nadzieją na to jest m.in. program Luxtorpeda. W Polsce może się umocnić przemysł budowy pociągów dużych prędkości. Musiałoby jednak dojść do konsolidacji zakładów, np. w Bydgoszczy i w Nowym Sączu, wytwarzających pociągi. Tak rozwijały się tego rodzaju przemysły w Niemczech i we Francji.
Fot. Kazimierz Netka

Mówiono też o roli, jaką mają pełnić w przyszłości PKP – Polskie Koleje Państwowe SA. Powinny być one integratorem w branży transportu szynowego.
Kazimierz Netka