Fot. Kazimierz Netka.
Po raz pierwszy na Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku będzie można zobaczyć sztukę „Hamlet. The dance of the melancholic” w wersji flamenco
Spektakle z Hiszpanii, Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii oraz Polski będzie można zobaczyć podczas 27. międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego. W programie produkcja legendarnego Petera Brooka, koprodukcja Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego z Needcompany, „Hamlet” w wersji flamenco, piętnastominutowa opera syntetyczna Łodzi Kaliskiej z udziałem Michała Urbaniaka, medytacyjna uczta literacka z wielką gwiazdą światowego kina – Charlotte Rampling i wiele wydarzeń towarzyszących. Oto szczegóły, przekazane nam przez Paulinę Popiół – PR Managerkę Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego:
Przygotowania do 27. międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego toczyły się w cieniu wojny w Ukrainie, która nie zdążyła zagościć na teatralnych scenach w minionej edycji Festiwalu. Tym razem w tle mamy nie tylko konflikt zbrojny, ale też krwawe protesty w Iranie, piłkarski mundial okupiony cierpieniem tysięcy niewinnych ludzi i kneblowaniem ust sportowcom walczącym o prawa człowieka i coraz trudniejsze do życia czasy dla całej Europy, w której inflacja przyspieszyła w sposób nieznany od 1989 r.
Zagadnienia związane z niszczeniem klimatu odczuwamy coraz bardziej na własnej skórze, choć na co dzień niespecjalnie się nimi przejmujemy. Podstawowe prawa jednostki są łamane w wielu krajach, a świat wydaje się niczego nie uczyć na własnych błędach i powtarzających się mechanizmach historii.
Odzwierciedleniem obecnej sytuacji jest dla organizatorów motto tegorocznej edycji zaczerpnięte prosto z „Króla Leara” Williama Szekspira: „Cudowna jest głupota tego świata!”.
Źródło ilustracji: Gdański Teatr Szekspirowski.
Pełen program 27. międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego można znaleźć pod linkiem: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/
Najważniejsze wydarzenia festiwalu w skrócie:
Festiwal Szekspirowski zainauguruje „Lear. Esej aktorski Andrzeja Seweryna” (26 lipca). Nie można pominąć zasług Andrzeja Seweryna w interpretacji, kreacji i promocji twórczości Williama Szekspira. Jego Lear, Prospero, Koriolan i Ryszard III oraz monodramy szekspirowskie są istotną częścią historii polskiego teatru i europejskiej recepcji Szekspira. Tym razem Seweryn stworzył wstrząsającą kreację człowieka, kameralny esej teatralny o przekraczaniu granic i poszukiwaniu sensu ludzkiego życia.
„Lear” w reżyserii Janusza Opryńskiego to monodram opowiadający historię szekspirowskiego bohatera od końca. Widzimy go po śmierci, nieustannie słyszącego głosy córek i błazna. Lear musi jeszcze raz zmierzyć się ze swoim Losem. Jeszcze raz przeżyć tragedię swojego życia.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/lear-teatr-stary-w-lublinie-polska-27fs/
28 lipca po raz pierwszy na Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku będzie można zobaczyć „Hamlet. The dance of the melancholic” w wersji flamenco. Jedna z najbardziej kultowych tragedii Szekspira w adaptacji choreografa Jesús Herrera to porywający spektakl prosto z Sevilli. „Hamlet” to opowieść o rodzinie, zemście, władzy i morderstwie – i to właśnie dzięki tym aspektom, ich intensywności i pasji, historia ta rezonuje z naturą hiszpańskiego tańca narodowego. Hiszpańscy artyści zaprosili do współpracy Akademicki Chór Uniwersytetu Gdańskiego, ognistemu tańcowi towarzyszą więc przejmujące partie wokalne, całość zaś dopełnia muzyka na żywo.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/hamlet-shakespeare-flamenco-hiszpania-27fs/
Najkrótsza festiwalowa propozycja to legendarna Łódź Kaliska, która 29 lipca zaprezentuje 15-minutową (!) operę syntetyczną „Makbeth ŁK’a, szepty i podszepty”. W programie wieczoru również wystawa artystów związanych z grupą oraz nieformalne spotkanie z artystami, w tym – z gościnnie występującym w spektaklu Michałem Urbaniakiem, wybitnym polskim muzykiem, skrzypkiem i saksofonistą.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/makbeth-lka-szepty-i-podszepty-lodz-kaliska-polska-27fs/
29 i 30 lipca festiwalowa publiczność zobaczy prowokującą diagnozę współczesnego teatru na podstawie „Króla Leara” w wykonaniu nagradzanego aktora i performera Tima Croucha. Spektakl „Truth’s a Dog Must to Kennel”, utrzymany w formie szalonego stand–upu, otrzymał nagrodę Fringe First na Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2022 r. Towarzyszyły jej entuzjastyczne recenzje.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/truths-a-dog-must-to-kannel-royal-lyceum-theatre-in-edinburgh-uk-27fs/
Od początku wojny Gdański Teatr Szekspirowski wspiera artystów ukraińskich – od udzielania im gościny, przez stworzenie świetlicy dla dzieci i wielu działań proukraińskich podczas ubiegłorocznego festiwalu. Podczas tegorocznej edycji festiwalu przewidziano zniżkę na wszystkie spektakle dla osób pochodzących z krajów, w których toczą się działania wojenne oraz osób uchodźczych z państw o reżimie autorytarnym.
31 lipca zaprezentowany zostanie „Sen nocy letniej” w reżyserii Andrija Bilousa z Kijowskiego Narodowego Teatru Akademickiego Mołodyj z Ukrainy.
Artyści tworzą w spektaklu analogie do rodzimych mitów historycznych, a głównych bohaterów zmieniają z Greków w Ukraińców. Jest to manifest niezależności ukraińskiej kultury, ale i pełnoprawnej przynależności do kultury europejskiej.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/sen-nocy-letniej-kijowski-narodowy-teatr-akademicki-molodyj-ukraina-27fs/
Również 31 lipca będzie można zobaczyć zwycięzcę konkursu ShakeSphere zorganizowanego przez Europejską Sieć Festiwali Szekspirowskich (ESFN), czyli spektakl „Tragedia Makbeta” Teatru Flabbergast (Wielka Brytania) w reż. Henry’ego Maynarda.
ESFN zrzesza 12 europejskich festiwali szekspirowskich z 11 krajów. W ubiegłym roku z okazji 10-lecia istnienia Sieci przeprowadzono konkurs na małą produkcję teatralną pod nazwą ShakeSphere, który w 2023 roku doczekał się kontynuacji. Wyłoniony zwycięski spektakl wyruszył w europejską trasę i został zaprezentowany na 3 festiwalach, finalnym punktem będzie prezentacja w Gdańsku.
„Tragedia Makbeta” to uderzająca i dobitna eksploracja sztuki Szekspira, wierna tekstowi, z wpływami Grotowskiego i tańca butoh. Spektakl wymaga wiele od wykonawców zarówno pod względem fizycznym, jak i wokalnym. Pomysłowe i proste podejście jest bardzo atrakcyjne dla publiczności – Philip Parr, przewodniczący Europejskiej Sieci Festiwali Szekspirowskich.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/tragedia-makbeta-teatr-flabbergast-uk-27fs/
W programie międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego znalazła się również premiera gdańskiego Teatru Wybrzeże. Michał Siegoczyński w „Romeo i Julia is not dead” tworzy alternatywną historię Romea i Julii. Zastanawia się, jak wyglądałoby zmartwychwstanie pary kochanków w nowym świecie. Czy w nowej rzeczywistości szekspirowscy bohaterowie mogliby doświadczyć spełnienia? Będzie można przekonać się o tym m.in. 1 sierpnia.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/romeo-i-julia-teatr-wybrzeze-polska-27fs/
W tym roku zostanie zaprezentowana także ostatnia produkcja legendarnego Petera Brooka. „Projekt Burza” miał pojawić się na festiwalu już rok temu. Niestety, rozmowy z organizatorami przerwała zasmucająca cały teatralny świat śmierć Petera Brooka. Był jednym z najważniejszych i najbardziej wpływowych twórców teatralnych XX i XXI wieku.
Prezentując „Projekt Burza” rok później organizatorzy składają hołd reżyserowi, który miał na swoim koncie wybitne osiągnięcia w dziedzinie teatru, opery czy filmu. Jedna z ostatnich sztuk Szekspira stała się ostatnią sztuką Petera Brooka. Reżyser, wspólnie z Marie-Hélène Estienne z Théâtre des Bouffes du Nord we Francji stworzyli minimalistyczny spektakl. Będzie można go zobaczyć 2 sierpnia.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/projekt-burza-theatre-des-bouffes-du-nord-francja-27fs/
3 sierpnia festiwalowa publiczność zobaczy „At Home with Will Shakespeare” w wykonaniu Pipa Uttona, jednego z czołowych brytyjskich aktorów, specjalizujących się w monodramach. W swojej najnowszej propozycji teatralnej Pip Utton przywołuje Williama Szekspira do życia nie tylko jako wielkiego pisarza, ale i człowieka z krwi i kości, który kocha, śmieje się, pije, śpiewa, tańczy, płacze, a w międzyczasie jest zmuszony napisać kilka słów, aby mieć z czego żyć. Spektakl zabawny, poetycki, poruszający i w ciekawy sposób angażujący widzów.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/at-home-with-will-shakespeare-pip-utton-uk-27fs/
Kolejny spektakl to polska premiera międzynarodowej gwiazdy, flamandzkiego kolektywu Needcompany. Spektakl powstał w koprodukcji z Gdańskim Teatrem Szekspirowskim. W 2021 r. festiwalowa publiczność mogła zobaczyć „Billy’s Violence”. Był to początek dyptyku o twórczości Williama Szekspira. Odnosił się do przemocy w sztukach Stratforczyka, w „Billy’s Joy” Victor Afung Lauwers przenosi Romea ze słynnej tragedii do komedii. Romeo trafia do krainy baśni. Czy ta historia zakończy się pozytywnie? Trzeba to sprawdzić 4 i 5 sierpnia.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/billys-joy-needcompany-belgia-27fs/
Na samo zakończenie festiwalu, 6 sierpnia, organizatorzy zabiorą widzów w medytacyjną ucztę literacką z wielką gwiazdą w roli głównej. Aktorka Charlotte Rampling i wiolonczelistka Sonia Wieder-Atherton w spektaklu „Shakespeare-Bach” nawiązują poetycki dialog między sonetami Szekspira, a suitami Bacha.
Charlotte Rampling jest jedną z najbardziej utalentowanych i cenionych aktorek swojego pokolenia. Zyskała rozgłos dzięki swoim wyjątkowym kreacjom w filmach, zarówno w Europie, jak i w Hollywood. Znana jest z niezwykłej wszechstronności aktorskiej i zdolności do wcielania się w różnorodne role, od dramatów po thrillery i filmy kostiumowe. Jej praca była wielokrotnie nagradzana, w tym nominacją do Oscara za rolę w filmie „45 Years” z 2015 r. W 2022 r. Charlotte Rampling zagrała niezapomnianą rolę w filmie „Diuna” w reżyserii Denisa Villeneuve’a.
Link do spektaklu: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/szekspir-i-bach-teatr-bouffes-du-nord-francja-27fs/
ZŁOTY YORICK
Widzowie festiwalu zobaczą w tym roku aż pięć polskich szekspirowskich produkcji sezonu.
– Przestawiamy celownik wrażliwości – mówi Łukasz Drewniak, selekcjoner Złotego Yoricka. Wyróżniamy w werdykcie zarówno pogłębione interpretacje twórczości Stratfordczyka, jak i projekty sztuki włączające, pokazujące jak naturalną płaszczyzną rozmowy o fundamentach człowieczeństwa są dzieła Szekspira. Zderzamy w werdykcie strategie i emocje nieporównywalne, zrównujemy odmienne sposoby obecności i ekspresji scenicznej. Szekspir jest pretekstem dla pracy teatru nad świadomością widza i obywatela, nowy teatr jest pretekstem dla kolejnego triumfu Szekspira.
W teatrze inkluzywnym Szekspir niekoniecznie jest tekstem, Szekspir jest alfabetem.
Pełne uzasadnienie werdyktu pod linkiem:
https://festiwalszekspirowski.pl/festiwal/zloty-yorick/
W konkursie o Złotego Yoricka udział biorą:
1. „How Beauteous Mankind is!”, reż. Sławek Krawczyński, Anna Godowska / Święto Snów we współpracy z Borysem Jaźnickim i Wojciechem Jaworskim
2. „Romeo i Julia”, reż. Dominika Feiglewicz, Zdenka Pszczołowska, Teatr im. J. Słowackiego
Wiecej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/romeo-i-julia-teatr-im-j-slowackiego-polska-27fs/
3. „Podchodzisz moją samotność”, reż. Dorota Bielska, Teatr Razem
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/podchodzisz-moja-samotnosc-teatr-razem-polska-27fs/
4. „Sen nocy letniej”, reż. Justyna Sobczyk, Jakub Skrzywanek, Teatr Współczesny w Szczecinie
5. „Sen nocy letniej”, reż. krofta/wojtyszko, Wrocławski Teatr Lalek
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/sen-nocy-letniej-wroclawski-teatr-lalek-polska-27fs/
Zwycięski teatr otrzyma statuetkę Złotego Yoricka oraz nagrodę finansową w wysokości 40 tys. zł
SzekspirOFF
W ramach Festiwalu będzie można zobaczyć nowe produkcje niezależne, które Festiwal wspiera finansowo i logistycznie. Celem nurtu SzekspirOFF jest zaproszenie do współpracy artystów i zespołów pozainstytucjonalnych, dla których punktem wyjścia w projektach jest twórczość Szekspira. SzekspirOFF to konkurs, w którym dofinansowane są realizacje spektakli przygotowywanych specjalnie na festiwal.
Kuratorką nurtu jest Katarzyna Knychalska, założycielka i prezeska Fundacji Teatr Nie-Taki we Wrocławiu oraz wydawczyni i redaktorka naczelna portalu teatralny.pl.
W tym roku w ramach nurtu SzekspirOFF będzie można zobaczyć:
- „Błazen” – Maciej Gorczyński / Daniel Leżoń / Iwona Bandzarewicz / Piotr Korzeniak
2. „Chcę przespać ten jałowy czas, kiedy nie ma jej przy mnie” – Klaudia Hartung-Wójciak / Nostalgic Boys
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/chce-przespac-ten-jalowy-czas-kiedy-nie-ma-jej-przy-mnie-klaudia-hartung-wojciak-nostalgic-boys-polska-27fs/
3. „CyberWill” – Zuzanna Kasprzyk / Andrzej Molenda / Paweł Gala
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/cyberwill-zuzanna-kasprzyk-andrzej-molenda-pawel-gala-polska-27fs/
4. „Imperium” – Strefa WolnoSłowa
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/imperium-strefa-wolnoslowa-polska-27fs/
5. „VERY FUNNY” – Gruba i Głupia (Patrycja Kowańska i Dominika Knapik)
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/very-funny-patrycja-kowanska-dominika-knapik-gruba-i-glupia-polska-27fs/
Kwota wsparcia dla każdej nagrodzonej produkcji wynosi 20 000 zł. Nagrodzone projekty zaprezentowane zostaną podczas 27. Festiwalu Szekspirowskiego, a oceni je międzynarodowe jury i przyzna nagrody SzekspirOFF o łącznej puli 15 000 zł.
Nowy Yorick
Konkurs adresowany jest do młodych twórców debiutujących w polskim teatrze i ma na celu zachęcenie ich do czytania i inscenizowania dzieł Williama Szekspira, szukania w jego twórczości odpowiedzi na współczesne problemy oraz testowania za ich pomocą nowych form teatralnych.
Statuetka Nowego Yoricka zostanie wręczona w ramach 27. międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego. Walczyć o niego będą trzy prezentacje, przygotowane przez laureatów z teatrami zaproszonymi do współpracy przez Gdański Teatr Szekspirowski – Teatrem Polskim w Poznaniu, Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy oraz Teatrem Powszechnym im. Zygmunta Hübnera z Warszawy.
Do konkursu wpłynęło 27 zgłoszeń od studentów reżyserii ze wszystkich szkół w Polsce, reżyserów na początku swojej drogi zawodowej, kolektywów artystycznych. Wyboru dokonali dyrektorzy wyżej wspomnianych teatrów – Maciej Nowak, Jacek Głomb, Paweł Sztarbowski wybrali trzy adaptacje. Każda z realizacji zostanie sfinansowana przez organizatorów międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego kwotą 25 000 zł. Jako „work in progress” zaprezentowane zostaną podczas festiwalu i ocenione przez międzynarodowe jury w składzie: Eleanor Skimin, Jacek Kopciński, Aneta Mancewicz.
Jury 27. międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego:
https://festiwalszekspirowski.pl/festiwal/jury/
1. „Zimowa Opowieść”, reż. Pamela Leończyk, dramaturgia: Daria Sobik
Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/zimowa-opowiesc-teatr-powszechny-polska-27fs/
2. „Ryszard III”, reż. Jan Marek Kamiński, Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy
3. „Lover’s complaint” w oparciu o poemat „Skarga zakochanej” Szekspira, reż. Mira Mańka, Teatr Polski w Poznaniu_1875
Więcej: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/lovers-complaint-teatr-polski-w-poznaniu-polska-27fs/
Uzasadnienie wyboru:
https://festiwalszekspirowski.pl/festiwal/nowy-yorick/
Dodatkowo zaplanowano program wydarzeń towarzyszących „Myślenie ma sens”: warsztaty, otwarte próby, spotkania z artystami i klub festiwalowy. Będzie można nauczyć się np. jak szybko tworzyć sceny aktorskie, poznać specyfikę pracy artystycznej z osobami z niepełnosprawnościami, wziąć udział w warsztatach z budowania zespołu i pracy grupowej.
Program oraz bilety: https://festiwalszekspirowski.pl/program-27fs/
O FESTIWALU
Międzynarodowy Festiwal Szekspirowski odbywa się co roku latem w Trójmieście, organizowany jest przez Gdański Teatr Szekspirowski i Fundację Theatrum Gedanense od 26 lat. Prezentowało się na nim ponad 240 różnych zespołów teatralnych z ponad 40 krajów. Pokazywano realizacje takich twórców, jak Peter Brook, Luk Perceval, Romeo Castellucci, Elizabeth LeCompte, Lew Dodin, Eimuntas Nekrošius, Oskaras Koršunovas, Tiago Rodrigues, Jan Lauwers, Roberto Ciulli, Robert Sturua i wielu innych (łącznie, podczas dotychczasowych edycji swoje produkcje pokazało ponad 250 reżyserów z całego świata). Festiwal jest międzynarodową platformą wymiany doświadczeń, praktyk teatralnych i dyskusji środowisk związanych z twórczością Williama Szekspira oraz fanów teatru. Festiwal Szekspirowski w Gdańsku – jako jedyny festiwal z Polski i jeden z pięciu w Europie – otrzymał prestiżową nagrodę EFFE Award, przyznawaną przez Stowarzyszenie Festiwali Europejskich (EFA – European Festivals Association) we współpracy z Komisją Europejską i Parlamentem Europejskim.
Festiwal Szekspirowski w Gdańsku jest to również wydarzenie w istotny sposób promujące Gdańsk i Trójmiasto na forum krajowym i międzynarodowym. Wyrazem tego jest, między innymi, zainicjowana w 2010 r. Europejska Sieć Festiwali Szekspirowskich, zrzeszająca obecnie 12 partnerów – z Polski, Niemiec, Węgier, Czech, Rumunii, Wielkiej Brytanii (2), Armenii, Danii, Macedonii Północnej, Serbii, Włoch, mająca swoją siedzibę w Gdańsku.
Festiwal Szekspirowski łączy prezentacje spektakli z całego świata z konkursami na najlepsze polskie spektakle szekspirowskie (konkursy o Złotego Yoricka i SzekspirOFF, od 2023 r. także konkurs o Nowego Yoricka), a także działaniami artystycznymi, edukacyjnymi, warsztatami i spotkaniami z twórcami z różnych stron świata. Organizatorami Festiwalu Szekspirowskiego są Gdański Teatr Szekspirowski i Fundacja Theatrum Gedanense.
Więcej informacji: festiwalszekspirowski.pl – poinformowała Paulina Popiół – PR Managerka Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego.
(K.N.)
Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl