W województwie pomorskim ubóstwo ma znacznie większe rozmiary niż średnio w skali w kraju

Potrzebna jest koalicja na rzecz rodzin

Na zdjęciu: Nagrodzeni Srebrnymi Drzewkami

Czeka nas srebrne tsunami – ostrzegają specjaliści od zatrudnienia. To znaczy, że coraz więcej będzie wśród nas osób ze srebrnymi włosami, czyli ludzi starszych. Już teraz z emerytury wielu osobom trudno wyżyć. A może być jeszcze gorzej. Dlatego, bardzo ciepło została przyjęta propozycja, by powstała koalicja na rzecz pomorskich rodzin. Jest ona potrzebna, bo coraz więcej gospodarstw domowych pogrąża się w ubóstwie. Jest u nas rozwarstwienie społeczne, spowodowane na przykład brakiem dostępu do pracy czy zróżnicowaniem zarobkowym.

Utworzenie koalicji na rzecz rodzin zaproponował, 12 listopada 2014 roku, Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. Stało się to podczas konferencji „Sytuacja rodzin w województwie pomorskim”. Pomysł poparł ks. kanonik Janusz Steć, dyrektor diecezjalny Caritas Archidiecezji Gdańskiej. Włączenie się Kuratorium w koalicję na rzecz rodzin zapowiedział też Antoni Szymański, kurator okręgowy ds. rodzinnych Sądu Okręgowego w Gdańsku. Dodał, że nadal zbyt duża liczba dzieci potrzebuje opieki z zewnątrz. W ciągu minionych 25 lat liczba dzieci w Polsce zmalała z 11 milionów do 7 milionów, ale liczba dzieci korzystających z placówek opiekuńczych się nie zmniejszyła.

W polityce społecznej wiele się jednak zmienia na lepsze. – mówiła Krystyna Dominiczak, dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Zaczyna się mówić o inwestycjach w polityce społecznej, To są więc nie tylko koszty, a także zarabianie na własne utrzymanie opieki społecznej w województwie pomorskim. Poprawia się też los ludzi. Znika już duży problem popegeerowski. W Pomorskiem jest ponad 600 popegeerowskich wsi. Tam już zaszły znaczące zmiany na lepsze – zapewniła dyrektor Krystyna Dominiczak.

Jak wiadomo, dysproporcje w Pomorskiem, na przykład w bezrobociu, są olbrzymie. Największe jest w powiecie Nowy Dwór Gdański, Tam też było dużo pegeerów. Mimo to, z analiz wynika, że w tym powiecie mieszkają ludzie najbardziej zadowoleni – mówiła Hanna Zych-Cisoń, wicemarszałek województwa pomorskiego.

Niestety, Pomorskie się starzeje. Nie tylko zresztą u nas przybywa ludzi starszych. Ten proces występuje w wielu państwach, zwłaszcza w Europie zachodniej. Czeka nas „srebrne tsunami” – ostrzega Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku.

Z informacji, które przedstawił Maciej Kisała Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego wynika, że coraz bardziej zmniejsza się przyrost naturalny ludności w województwie pomorskim, maleje liczba urodzeń, zwiększa liczba zgonów. Maleje liczba małżeństw. W 2009 roku było ich ponad 15 330, a w 2012 – o prawie 3 300 mniej bo nieco ponad 12 070. Bardzo dużo jest w naszym województwie gospodarstw jednoosobowych: 23, 4 procent i dwuosobowych: 26,2 procent. Trzyosobowe to nieco ponad 20 procent. Rodziny z trojgiem i więcej dzieci do 24., roku życia na utrzymaniu to 12,5 procent wszystkich rodzin z dziećmi na utrzymaniu w Pomorskiem. W Trójmieście – mniej niż 10 procent.

Zmiany demograficzne, takie jak starzenie się społeczeństwa, zmiany w stylu i jakości życia czy zmiany kulturowe wpływają realnie na kształt współczesnej rodziny.

Powszechne staje się odkładanie momentu zakładania rodziny przez młode osoby. W ciągu ostatnich 5 lat zaobserwować można tendencję spadku liczby zawieranych małżeństw, przy jednoczesnym wzroście licz by rozwodów. W roku 2013 na każde 1000 mieszkańców województwa pomorskiego zawarto 4,7 małżeństw oraz wystąpiło 1,7 rozwodów. Z kolei jeszcze w roku 2008 na każde 1000 mieszkańców województwa zawierano 7,2 małżeństw oraz dochodziło do 1,9 rozwodów – czytamy w „Wojewódzkim programie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2014 – 2020”.

Z danych GUS wynika, że w 2012 roku w Pomorskiem, aż 9,8 osób w gospodarstwach domowych miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (minimum egzystencji). W skali kraju ten wskaźnik zagrożenia ubóstwem skrajnym jest niższy o 3 punkty procentowe; wynosi 6,8 procent.

Oto opis tej sytuacji w „Wojewódzkim programie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2014 – 2020”: W ciągu ostatnich lat na terenie województwa pomorskiego przybywa osób żyjących w ubóstwie. W 2012 roku prawie co dziesiąty mieszkaniec województwa żył poniżej minimum egzystencji, czyli nie mając możliwości zaspokojenia swoich podstawowych potrzeb, bez których występuje już poważne zagrożenie życia i zdrowia. Zbliżony odsetek mieszkańców województwa pomorskiego żył poniżej ustawowej granicy ubóstwa, która uprawnia do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej. Poniżej relatywnej granicy ubóstwa, czyli na poziomie dochodów na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekraczających 50% średnich wydatków gospodarstw domowych żyło w 2012 roku ponad 20% mieszkańców województwa. W roku 2013 objętych pomocą społeczną było w sumie 86 012 rodzin. Największą wśród nich grupę stanowiły jednoosobowe gospodarstwa domowe – czytamy w „Wojewódzkim programie wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na lata 2014 – 2020”.

Podczas spotkania, 12 listopada w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, odbyła się uroczysta gala „Srebrnego Drzewka”. Pracownicy jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z terenu województwa otrzymali Nagrody Marszałka Województwa Pomorskiego – za wybitne i nowatorskie osiągnięcia. Nagroda „Srebrne Drzewko” jest przyznawana za wdrażanie projektów aktywizacji i integracji społecznej oraz tworzenie i rozwijanie wysokich standardów jakości usług instytucji pomocy społecznej.

Oto laureaci: Monika Stolińska – Dyrektor Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Skarszewach; Gabriela Konarzewska – Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Pucku; Piotr Harhaj – Kierownik Zespołu ds. wsparcia seniorów i osób niepełnosprawnych w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Gdyni; Monika Kownacka-Plenzler – Konsultant ds. rewitalizacji w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Gdańsku; Maria Klinowska – Specjalista pracy socjalnej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Tczewie.

Kazimierz Netka