Odzyskiwanie narodowej pamięci. Wojewódzkie obchody 3 Maja – na Kociewiu, w stolicy diecezji pelplińskiej.
Wojewódzkie obchody 226. rocznicy uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji odbyły się 3 maja 2017 roku w Pelplinie i miały one wojskową oprawę.
Wojewódzkie Obchody Święta Konstytucji 3 Maja rozpoczęły się od uroczystej mszy w intencji Ojczyzny w Bazylice Katedralnej pw. Najświętszej Marii Panny w Pelplinie.
Przy wejściu do Bazyliki Katedralnej harcerze rozdawali biało czerwone wstążeczki. Jedną z nich otrzymała i przypięła sobie Elżbieta Gończ ze Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu Gdańskiego.
We mszy za Ojczyznę uczestniczyły poczty sztandarowe szkół pelplińskich i z okolicznych miejscowości.
Środkiem kościoła przeszły również poczty jednostek wojskowych, służb policyjnych oraz duchowni z pismem świętym.
W jednej z kościelnych ławek wypełnionych wiernymi, dostrzegłem moją dobrą znajomą dr. Marię Wieloch, prezes gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Rodzina Ponarska. Obok niej – jak ustaliłem – zasiadał Jerzy Machwiński oraz siostra Marietta, oboje z Pelplina.
Mszę poprzedziło wspólne, głośne odśpiewanie hymnu polskiego „Jeszcze Polska nie zginęła…. W pierwszej kościelnej ławie zasiadali przedstawiciele władz wojewódzkich gdańskiego Pomorza i miejskich z Pelplina, posłowie i senatorowie.
Msza święta za Ojczyznę została odprawiona przez ks. biskupa Piotra Krupę, który w swojej homilii nawiązał do wydarzeń sprzed 226 lat, kiedy uchwalono pierwszą w Europie, a drugą w świecie konstytucję. I mimo tego doniosłego historycznego dzieła, niebawem doszło do kolejnego rozbioru Polski, na co ubolewał biskup Krupa. W ujęciu historycznym nawiązał również do naszej narodowej orędowniczki Najświętszej Marii Panny.
Dla młodych przedstawicieli pocztów sztandarowych, udział w wojewódzkich obchodach święta 3 Maja w Pelplinie, to doskonała lekcja historii i patriotyzmu.
Uczestnictwo w takich obchodach 226 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja 1791 roku, przedstawicieli wojska, w tym przypadku (na zdjęciu powyżej) 49 Bazy Lotniczej w Pruszczu Gdańskim, to także dla żołnierzy lekcja historii i patriotyzmu.
Jako wścibskiemu fotoreporterowi, mi również udało się zrobić zdjęcie z góry uczestnikom okolicznościowej mszy świętej w pelplińskiej Bazylice Katedralnej pw. Najświętszej Marii Panny.
Po mszy świętej za Ojczyznę, jako pierwsze bazylikę opuściły delegacje Kompanii Reprezentacyjnej Wojewódzkiej Policji, Kompanii Honorowej 22 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Malborku, 49 Bazy Lotniczej w Pruszczu Gdańskim, 7 Brygady Obrony Wybrzeża im. Gen. Bryg. Stanisława Grzmota-Skotnickiego oraz Orkiestry Morskiego Oddziału Straży Granicznej.
Po delegacjach wojskowych jako następne Bazylikę Katedralną w Pelplinie opuściły poszczególne poczty sztandarowe.
Przed Bazyliką Katedralną pw. Najświętszej Marii Panny w Pelplinie, uczestnikom mszy za Ojczyznę z okazji święta 3 Maja, rozdawano biało-czerwone chorągiewki. Następnie ruszył przemarsz w asyście wojska na plac Wolności, na dalszy ciąg uroczystości.
Odzyskiwanie narodowej pamięci…
W ramach Wojewódzkich Obchodów Święta Konstytucji 3 Maja, ruszył przemarsz na plac Wolności po mszy w intencji Ojczyzny, jaka odbyła się w Bazylice Katedralnej pw. Najświętszej Marii Panny w Pelplinie. Jako pierwsza szła Orkiestra Morskiego Oddziału Straży Granicznej.
Jako kolejni maszerowali przedstawiciele Kompanii Honorowej 22 Bazy Lotnictwa Taktycznego w Malborku, 49 Bazy Lotniczej w Pruszczu Gdańskim, 7 Brygady Obrony Wybrzeża im. Gen. Bryg. Stanisława Grzmota-Skotnickiego oraz Kompanii Reprezentacyjnej Wojewódzkiej Policji.
Tuż za mundurowymi na plac Wolności spod Bazyliki Katedralnej udały się poczty sztandarowe.
Następnie szli przedstawiciele władz wojewódzkich gdańskiego Pomorza oraz miejskich i gminnych z Pelplina, posłowie i senatorowie.
Wśród uczestników przemarszu dostrzegłem moją dobrą znajomą dr. Marię Wieloch (na zdjęciu w białym płaszczu), prezes gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Rodzina Ponarska.
Jako pierwszy na placu Wolności w Pelplinie głos zabrał wojewoda pomorski Dariusz Drelich:
– Po długim okresie pookrągłostołowego postkomunizmu, Polska wreszcie odzyskuje pamięć. Pamięć o swojej obywatelskiej przeszłości nasyconej tragediami. Pamięć o walce o niepodległość oraz o wolność i demokrację. Symbolem przywracania pamięci był zeszłoroczny pogrzeb Danuty Siedzikówny „Inki” i Feliksa Selmanowicza „Zagończyka” w Gdańsku.
Wojewoda pomorski przypomniał słowa prezydenta RP Andrzeja Dudy, który powiedział, że to nie oni odzyskują godność przez ten pogrzeb, tylko państwo polskie.
– O ile można powiedzieć, że do 1989 rządził ustrój tych samych zdrajców, którzy zamordowali „Inkę” i „Zagończyka”, to po 1989 roku teoretycznie nie. Prezydent pytał wtedy jak to się stało, że trzeba było czekać aż tyle lat na ich pogrzeby?
W obecności licznie zebranych osób, Dariusz Drelich przypomniał, że konstytucja majowa z 1791 roku również miała swoich przeciwników, którzy nie wahali się zwrócić w stronę obcych mocarstw.
– Rok po jej uchwaleniu, król Stanisław August Poniatowski zdecydował się przyłączyć do tych, których nie można nazwać inaczej niż zdrajcami, ale powtarzam, oni mówili, że bronią modelu ustrojowego, choć byli to ludzie którzy bronili swoich przywilejów i nie mieli sumienia.
Drelich powiedział również, że innym elementem przywracania pamięci przez administrację dobrej zmiany, będzie planowana przez niego i przez IPN na 3 maja 2018 roku uroczystość uczczenia 40-lecia deklaracji powołującej Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, jakże pomocne w budowaniu Solidarności.
Burmistrz Patryk Demski przypomniał tradycje historyczne Pelplina, doceniając zwłaszcza olbrzymią rolę miejscowych elit duchownych i społecznych w podtrzymaniu ducha polskości Pomorza pod zaborem pruskim. Wspomniał, że dwóch absolwentów pelplińskiego Collegium Marianum, męskiego ogólnokształcącego liceum katolickiego powstałego 6 kwietnia 1836 roku, zostało pomorskimi wojewodami. Przypomniał także, że 4 października 2016 roku Kazimierz Piechowski (ur. 3 października 1919 w Rajkowach), legendarny uciekinier z obozu koncentracyjnego Auschwitz, żołnierz Armii Krajowej, otrzymał honorowe obywatelstwo gminy Pelplin.
Poseł PiS Janusz Śniadek docenił liczny udział młodzieży w tych obchodach, co napawa optymizmem na przyszłość. Z pewnością ten tlący się przez minione wieki ogień patriotyzmu i miłości do ojczyzny będzie trwał w kolejnych pokoleniach Polaków. Tak jak w preambule do Konstytucji 3 Maja jest napisane, żeby Polska była zawsze wolna od hańbiącej obcej przemocy nakazów i tej niezależności i suwerenności, Polski będziemy strzec.
Wojskowi uczestniczyli w Apelu Poległych i trzykrotnej salwie honorowej.
Po Apelu i trzykrotnej salwie honorowej, delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów.
Jako pierwszy wieniec złożył wojewoda pomorski Dariusz Drelich.
Po wojewodzie, wieniec złożył Patryk Demski, burmistrz Pelplina.
Wieniec kwiatów złożył m.in. przedstawiciel Konsulatu Generalnego Niemiec w Gdańsku.
Wiązankę kwiatów złożyła dr. Maria Wieloch, prezes gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Rodzina Ponarska.
Wspólna wiązanka kwiatów od Prokuratora Regionalnego w Gdańsku Andrzeja Golca oraz Danuty Sikory (radna Sejmiku Województwa Pomorskiego, przewodnicząca Klubu Radnych PiS w Sejmiku, członek Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Rewizyjnej, była radna Powiatu Gdańskiego oraz była radna Rady Miasta Pruszcz Gdański).
Wiązanka kwiatów złożona przez Pomorską Kurator Oświaty Monikę Kończyk.
Wiązankę kwiatów złożyła także liczna delegacja Tczewa.
Przez cały czas (40 minut) uroczystości składania wieńców i wiązanek kwiatów z okazji obchodów 226 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, honory na placu Wolności w Pelplinie oddawały poczty sztandarowe.
Ukoronowaniem uroczystości uchwalenia Konstytucji 3 maja w oprawie wojskowej na placu Wolności w Pelplinie był dwukrotny przelot trzech wojskowych śmigłowców Mi-2 z 49 Bazy Lotniczej w Pruszczu Gdańskim.
Tekst i zdjęcia: Włodzimierz Amerski