Fot. Kazimierz Netka.
Smart specialisations. Nasze strategiczne porty morskie stają się coraz nowocześniejsze i bardziej konkurencyjne w skali globalnej.
Wspólne. otwarte zgromadzenie członków dwóch nowoczesnych organizacji odbyło się w gościnnej siedzibie Zarządu Morskiego Portu Gdynia. Spotkali się tam, 9 lipca 2019 roku, reprezentanci Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego oraz Rady Inteligentnych Specjalizacji Pomorza nr 1: technologie offshore i portowo-logistyczne.
Fot. Kazimierz Netka
Kto przybył, nie żałuje. Podczas spotkania, zatytułowanego: „Otwarte spotkanie Rady ISP1” można było poznać unikatowe, nie tylko na skalę kraju, wdrożenia projektów w gospodarce morskiej. To są pionierskie przedsięwzięcia. Znacząco poprawiają funkcjonowanie portów, pozwalają też na znaczne zmniejszenie uciążliwości ich działalności. Dlatego, owe innowacyjności są potrzebne nie tylko w Gdyni, Gdańsku, czy w Szczecinie i Świnoujściu, ale też w wielu dużych portach zagranicznych.
– Zaprosiliśmy państwa do nas, bo pragniemy pokazać od strony praktycznej, co w Porcie zrobiono i co będzie się robiło – mówił, witając przybyłych, Maciej Krzesiński – dyrektor ds. marketingu i współpracy z zagranicą w Zarządzie Morskiego Portu Gdynia. Pan dyrektor podkreślił, że Port Gdynia zamierza współpracować z formami. Dlatego, zostaną pokazane kierunki, w jakich port zamierza się rozwijać.
Fot. Kazimierz Netka
– To kolejne spotkanie biznesowe Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego – mówił prof. Marek Grzybowski, prezes zarządu tego Klastra. Dodał, że członkowie Klastra zamierzają podczas spotkania powiedzieć, co chcą zrobić, co już zrobili, kim są. Chodzi bowiem o to, by wygenerować wspólne działania i projekty. Jesteśmy bowiem w erze globalizacji, każdy z państwa obserwuje, że firmy się łączą, żeby coś zrobić. Powiedzmy sobie szczerze: nasz klaster, w porównaniu z innymi klastrami morskimi – jest trochę, 10 – 15 lat za tym, co się aktualnie dzieje w świecie. Integrujemy się; dzięki inteligentnej specjalizacji angażujemy się jeszcze w projekty innowacyjne, a dzięki spotkaniom biznesowym B2B chodzi o to, by po tym spotkaniu, tak, jak po poprzednich spotkaniach B2B, byśmy wygenerowali wspólne pomysły, które przekształcimy w projekty biznesowe. Po to, byśmy zarabiali, wykorzystując przewagi regionu pomorskiego, które uzyskamy tylko wtedy, gdy będziemy działali wspólnie – mówił prof. Marek Grzybowski – prezes zarządu Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego.
Fot. Kazimierz Netka
– Inteligentne specjalizacje Pomorza to platformy współpracy, do których zapraszamy wszystkich zainteresowanych, a najbardziej mile widziani są ci, którzy mają konkretne pomysły, niekoniecznie przygotowane do A do Z bo o takie jest bardzo trudno, ale przynajmniej w takiej fazie, nad którą można usiąść, przedyskutować je, konstruktywnie je skrytykować – mówiła Karolina Lipińska – zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Pani dyrektor dodała, że są środki finansowe na proces przygotowywania konsorcjum do gotowości projektowej, w ramach projektu Smart Progress, który rozpoczął się w zeszłym tygodniu. Zbliżamy się do nowej unijnej perspektywy finansowej. Za dwa lata będziemy w nowej rzeczywistości, a środków na innowacje, badania i rozwój, na wszelkie rozwiązania ekologiczne będzie 2 – 3 razy więcej. Warto mądrze przygotować się do tego okresu, warto przygotować się w ten sposób, aby mieć portfolio projektów, które we współpracy będzie można zrealizować.
Fot. Kazimierz Netka
Co można zrealizować w Morskim Porcie Gdynia, Jakie potrzeby ma to przedsiębiorstwo jeśli chodzi o usprawnienie funkcjonowania? O tym mówił Maciej Krzesiński – dyrektor ds. marketingu i współpracy z zagranicą Zarządu Morskiego Portu Gdynia. Pan dyrektor zwrócił uwagę m.in. na wielkość portowego terytorium w Gdyni, liczącego prawie 1000 ha powierzchni z tego 621 ha lądowej, ponad 17 km nabrzeży. Dyrektor Maciej Krzesiński wskazał też na najważniejsze priorytety w unowocześnianiu portu. Oto niektóre: aktywizacja kolejowa, czyli poprawa zawiadywania pociągami w porcie., sterowanie ruchem wagonów, ewidencja przeładowywanego towaru. Wdrażane jest zarządzanie ruchem samochodów ciężarowych., a będzie on integrowany z funkcjonowaniem parkingów terminali portowych, a także z ruchem na zewnątrz portu, czyli z systemem inteligentnego transportu miejskiego TRISTAR. Chodzi przy tym o poprawę bezpieczeństwa ekologicznego portu i miasta, żeby samochody, stojąc w porcie nie musiały mieć włączonych silników i nie produkowały spalin, a motory uruchamiały tylko wówczas, gdy trzeba. Także statki stojące w porcie mają pracować w oparciu o energie elektryczną, pobieraną z lądu – by ich silniki nie wytwarzały spalin.
Duże znaczenie dla ochrony środowiska w transporcie morskim, ma bunkrowanie statków paliwem gazowym LNG – paliwem do silników statkowych, czyli do napędzania statków. To bunkrowanie statków LNG już się odbywa, zarówno w Gdyni jak i w Gdańsku – mówił dyrektor Maciej Krzesiński. Chodzi jednak o to, by robić to szybciej, Teraz LNG dostarczane jest na statki z cystern. Powinno być szybciej tankowane ], także podczas trwania przeładunków towarów.
Port Gdynia zamierza korzystać z odnawialnych źródeł energii. Dlatego, w porcie będą powstawały elektrownie słoneczne,a ogniwa fotowoltaiczne będą instalowane m.in. na magazynach wysokiego składowania.
Planowane jest też budowanie elektrowni wiatrowych. Takie wiatraki – elektrownie wertykalne – są testowane w Gdańsku, w Centrum techniki Okrętowej – mówił Maciej Wilczyński – dyrektor ds. badań i rozwoju CTO w Gdańsku.
Morski Port Gdynia duże znaczenie nadaje też technologiom dronowym i to nie tylko latającym, ale też pływającym również pod wodą. Wdrażana jest też technika obrony przed dronami. Istotną role odgrywa też zintegrowane stanowisko zapewniające bezpieczeństwo w porcie.
Fot. Kazimierz Netka
A jest w Gdańsku? O tym mówił Filip Ręczmin – specjalista ds. pozyskiwania funduszy Zarządu Morskiego Portu Gdańsk. Port ten jest największym polskim portem, 4 na Bałtyku i 2 w przeładunkach kontenerów. Podobnie jak port w Gdyni, jest przedsiębiorstwem sprzyjającym innowacjom, startupom. Znacząco się rozbudowuje, korzystając z funduszy unijnych, w tym z instrumentu finansowego CEF – Connecting Europe Facility, czyli „Łącząc Europę”. Oto niektóre przedsięwzięcia: rozbudowa nabrzeży i pogłębienie kanału w porcie wewnętrznym; modernizacja sieci drogowej i kolejowej; rozbudowa nabrzeża północnego w porcie zewnętrznym; zakładanie parkingów buforowych.
Bardzo wielkim przedsięwzięciem będzie budowa Portu Centralny na Zatoce Gdańskiej (Port Zewnętrzny planuje też zbudować Morski Port Gdynia na Zatoce (za falochronem).
Morski Port Gdańsk stawia na szeroką współpracę ze startupami. Już są znaczące wdrożenia dzięki tej współpracy i będą następne.
Jakie są znaczące wdrożenia w obydwu portach morskich: w Gdańsku i w Gdyni? Podczas spotkania w Zarządzie Morskiego Portu Gdynia przedstawiono konkretne case studies.
Pierwszy przypadek dotyczył skomplikowanej operacji pilotowej. Chodziło o stworzenie systemu, który pozwoliłby na bezpieczne wprowadzenie do portu statku – kontenerowca o niezwykle dużych rozmiarach. Konkretnie – dotyczyło jednostki Maersk – statku o największej pojemności, jakie do tej portu wchodziły do portu Gdynia.
Fot. Kazimierz Netka
Żeby zrealizować to zamówienie, postanowiono zastosować technologie, która została zastosowana w Świnoujściu, przy wprowadzaniu pierwszego gazowca do terminalu LNG – mówił Jacek Pietraszkiewicz – prezes zarządu firmy NavSim z Dolnego Śląska, z Bolesławca.
W przypadku Gdyni, pomysł zrodził się w sierpniu zeszłego roku. We wrześniu zapadły decyzje. W grudniu system był gotowy, a 12 lutego 2019 roku do Gdyni został wprowadzony olbrzymi kontenerowiec: Charlotte Maersk – statek o długości 347 metrów, szerokości 43 metry i zanurzeniu 11 metrów. Powierzchnia nawiewu liczyła 12 000 metrów kwadratowych (statek oraz ułożone na nim kontenery).
Fot. Kazimierz Netka
Zadanie brzmiało: bezpieczne wprowadzenie do portu jednostki większej niż 350 metrów i zacumowanie jej do Nabrzeża Helskiego. Prędkość podejścia statku w momencie oparcia się go o Nabrzeże Helskie miała wynosić maksimum 1 centymetr na sekundę. Większa prędkość groziła uszkodzeniem nabrzeża. Udało się… System ten może być wykorzystywany w innych portach, nie tylko w Polsce. Pożytki są ewidentne.
Pyły to jedna z największych uciążliwości, zwłaszcza w dużych miastach, przemysłowych, portowych. Najdrobniejsze pyły przenikają nawet wprost do krwi, wnosząc choroby do naszych organizmów choroby. W zeszłym roku w portach Trójmiasta, zwłaszcza w Gdyni, we znaki dawały się pyły wznoszone przez wiatry m.in. z hałd węgla przeładowywanego w Morskim Porcie Gdynia.
Jak temu zaradzić? P zadania tego podjęła się firma Seadata, a jak to zrobiono – mówiła Marta Wenta, zajmująca się w tej firmie m.in. badaniami atmosfery.
Fot. Kazimierz Netka
Najpierw partnerem był Morski Port Gdańsk. Dwa tygodnie później Seadata rozpoczęła współpracę z Morskiem Portem Gdynia.
Generalnie, efekt jest taki, że dzięki systemowi opracowanemu przez Seadata, daje się przewidzieć, kiedy hałdy towarów sypkich magazynowanych w portach, zaczną pylić (co jest niełatwe do przewidzenia w sytuacji bardzo zmiennych ruchów powietrza – wiatrów – nad morzem). Platforma Yetisense & Yetibox firmy Seadata pozwala z wyprzedzeniem reagować na zagrozenia i powstrzymać wzniecanie pyłów, np. poprzez zraszanie hałd, planowanie przeładunków, optymalizowanie pracy w porcie.
Takie m.in. są efekty wspierania innowacyjności w Pomorskiem i realizacji programu tworzenia inteligentnych specjalizacji.
Warto wiedzieć, że w Pomorskiem sprecyzowano cztery inteligentne specjalizacje (najważniejsze kierunki strategicznego rozwoju gospodarki oraz nauki, mające zapewnić regionowi szybki rozwój i przewagę konkurencyjną nie tylko w kraju). Oto one:
ISP 1 – Technologie offshore i portowo-logistyczne, a dokładniej: specjalizacja „morska”, w skład której wchodzą: budowa statków i offshore (np. stawianie na morzu m.in. elektrowni wiatrowych), logistyka w portach i na ich zapleczu, wykorzystanie biologicznych zasobów morza;
ISP 2 – Technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie, a dokładniej: specjalizacja „ICT” czyli technologii informacyjnych i komunikacyjnych, zawierająca: rozwiązania ICT dla produkcji i usług, narzędzia ICT służące zarządzaniu przestrzenią miejską, zarządzanie dużymi zbiorami danych, biznesowe wykorzystanie technologii satelitarnych;
ISP 3 – Technologie ekoefektywne w produkcji, przesyle, dystrybucji i zużyciu energii i paliw oraz w budownictwie, czyli specjalizacja „energetyczna”, w skład której wchodzą: produkcja energii odnawialnej, oszczędność energetyczna – rozwiązania i urządzenia, budownictwo efektywne energetycznie;
ISP 4 – Technologie medyczne w zakresie chorób cywilizacyjnych i okresu starzenia, czyli specjalizacja „medyczna”, obejmująca: technologie i urządzenia medyczne, farmaceutyki i kosmetyki, usługi i produkty prozdrowotne.
Następne spotkanie w ramach Inteligentnej Specjalizacji Pomorza nr 1 – technologie offshore i portowo – logistyczne, odbędzie się jesienią w Zarządzie Morskiego Portu Gdańsk.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl