Fot. Kazimierz Netka

Gdańsk to historyczna i rzeczywista stolica Kresowian!

Kilka miesięcy temu zniknął jeden z ostatnich śladów po II wojnie światowej Gdańsku; ruiny na Wyspie Spichrzów. Zaraz po II wojnie światowej w gruzach leżało niemal całe śródmieście Gdańska. W związku z przypominaniem o tragediach związanych z wybuchem II wojny światowej, warto pamiętać o tych, którzy leczyli rany stolicy województwa pomorskiego z pożogi wojennej. A o tym mówi się za mało. Niedługo, będzie się nam wydawało, że gdańskie kamienice, kościoły, nauka, przemysł, medycyna, same podniosły się z gruzów?

Można też odnieść wrażenie, że odbudowę Gdańska wkrótce zacznie się przypisywać tym, którzy dla Gdańska zrobili niewiele. Już nawet tablice z napisami, wprowadzającymi w błąd, ustawiane są przy granicach Gdańska.

Kto więc odbudował Gdańsk? Kto może mieć największe prawo do nazywania tego miasta swym miastem, swa stolicą? Kresowianie, czyli ekspatrianci z wschodnich kresów II Rzeczypospolitej! To oni, w 1945 roku musieli pozostawić swe domy na wschodnich Kresach Polski i przyjeżdżali m.in. do zrujnowanego Gdańska. Tutaj, musieli znaleźć sobie dach nad głową – dla siebie i swoich dzieci. Zaczęli odbudowywać Gdańsk, tutejszy przemysł tym okrętowy; tworzyli medycynę, naukę, kulturę. Robili to Kresowianie – ludzie z wschodnich kresów II Rzeczypospolitej. Oni tworzyli miejsca pracy!

Przez wiele lat po II wojnie światowej o Kresowianach i ich zasługach mówiło się niewiele. Dopiero 30 lat temu powstało Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. A ilu jest w Gdańsku Kresowian? Szacuje się że co trzeci obywatel Gdańska to Kresowianin lub potomek ekspatriantów z wschodnich rubieży II Rzeczypospolitej.

W najbliższy weekend w Gdańsku uroczyście będzie obchodzone 30-lecie Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Jak napisano na stronie internetowej www.gdansk.pl, Tegoroczna odsłona Wilna w Gdańsku odbędzie się w nowej przestrzeni. W dniach 6 – 8 września zapraszamy wszystkich na Dziedziniec Forum Gdańsk. W tegorocznym programie Wilna w Gdańsku nie zabraknie niezwykłych rozmów o przenikaniu się gdańsko – wileńskich wspomnień, koncertów, spotkań z artystami, warsztatów tradycyjnego rzemiosła, litewskiego kina i kulinariów.

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny, na seans filmowy w KinoPorcie obowiązują nieodpłatne wejściówki.

PROGRAM

6 września 2019, piątek

Godz. 12.00 – 20.00, na Dziedzińcu Forum Gdańsk, Jarmark Wileński: 15.00 – 19.00 – warsztaty prowadzone przez rzemieślników wileńskich: wicie palm, tradycyjne wypieki, wyplatanie pająków ze słomy, wycinanki, rzeźba z drewna; 15.00 – 19.00 – Poezja w Mieście: Litwa; 16.00 – uroczyste otwarcie Wilna w Gdańsku; 16.30 – koncert Zespołu Tańca Ludowego Perła; 17.30 – koncert kwartetu Cztery+;

18.00 – w Sali American Corner oraz Czytelni Głównej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku, Targ Rakowy 5/6, wernisaż wystaw: Z Wilna do Gdańska oraz Na kresach wileńskiego baroku, prezentacje: filmu dokumentalnego Barok Wileński w reż. Włodzimierza Szpaka oraz zdjęć Magiczne Wilno autorstwa Włodzimierza Piechowicza.

20.00 – na scenie na Dziedzińcu Forum Gdańsk: koncert Współczesnej Orkiestry Kameralnej NIKO; 21.00 – kino plenerowe: Summer Survivors/Išgyventi vasarą w reż. Marija Kavtaradze (napisy w j. angielskim).

7 września 2019, sobota

10.00 – 20.00 – na Dziedzińcu Forum Gdańsk: Jarmark Wileński; wokół kuchni wileńskiej, prezentacje i degustacja; 10.00 – 20. 00 | Poezja w Mieście: Litwa;

9.00 – 15.00 – w Sali American Corner oraz Czytelni Głównej Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku, Targ Rakowy 5/6, wystawy: Z Wilna do Gdańska i Na kresach wileńskiego baroku oraz prezentacje filmów Barok Wileński i zdjęć Magiczne Wilno.

12.00 – w Dworze Artusa, ul. Długi Targ 44: Jubileusz 30-lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział Pomorski oraz koncert orkiestry Vita Activa.

12.00 – 16.00 – na Dziedzińcu Forum Gdańsk: warsztaty prowadzone przez rzemieślników wileńskich: wicie palm, tradycyjne wypieki, wyplatanie pająków ze słomy, wycinanki, rzeźba z drewna; 12.00 – 13.00 – spotkanie autorskie z dr. Józefem Szostakowskim, prowadzący dr Tomasz Snarski; 13.30 – 14.00 – prezentacja kwartalnika Znad Willi z okazji 30-lecia jego powstania,  prowadzący Romuald Mieczkowski; 14.00 – 15.30 – Gdańska i wileńska tożsamość kulturowa – panel dyskusyjny, goście: Birute Jonuskaite, dr Adela Kożyczkowska, Romuald Mieczkowski oraz Jarosław Zalesiński, prowadzący dr Tomasz Snarski; 16.00 – 17.00 – spotkanie autorskie z Kristiną Sabaliauskaite, prowadzący Anna Burzyńska.

18.00 – w Domu Zarazy w Oliwie ul. Stary Rynek Oliwski 15: Wileńskie Posiaduszki w Oliwie – wieczór biesiadny z udziałem Zespołu Pieśni i Tańca Rudomianka z Wileńszczyzny;

18.00 – w Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA KinoPort, ul. Strajku Dokerów 5: Mistrz i Tatiana/Meistras ir Tatjana film dokumentalny w reż. Giedrė Žickytė (obowiązują nieodpłatne wejściówki)
19.00 – 21.00 – Na scenie, na Dziedzińcu Forum Gdańsk: koncerty zespołów litewskich: Jazz Island oraz Black Biceps; 21.00 – kino plenerowe: Pradawny Las/Sengire reż. Mindaugas Survila.

8 września 2019, niedziela

10.00 – 19.00 – na Dziedzińcu Forum Gdańsk: Jarmark Wileński; 12.00 – 17.00 | Poezja w Mieście: Litwa.

12.00 – Msza święta w intencji Wilnian – w Kościele św. Trójcy, Kaplica św. Anny, ul. Świętej Trójcy 4. Po mszy – spotkanie z ojcem Tomaszem Jankiem – gwardianem Klasztoru Franciszkanów w Gdańsku, opiekunem duchowym gdańskich Wilnian i z ojcem Markiem Dettlaffem – gwardianem Klasztoru Franciszkanów w Wilnie.

12.00 – 15.00 – na Dziedzińcu Forum Gdańsk warsztaty z kaligrafii i liternictwa, prowadzenie: Eugenia Tynna; 15.00 – 18.00 – Zanotuj to – wspólne robienie zeszytów i notesów inspirowanych sztuką ludową Litwy, prowadzenie: Karina Lewandowska BOOKOVSKA.

Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w programie.

Na uroczystości zapraszają: Bożena Kisiel – Prezes Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz Ewa Siemaszkiewicz – Koordynatorka Projektu. Jubileusz 30-Lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz Festiwal Wilno w Gdańsku honorowym patronatem objęli: Ambasador Republiki Litewskiej w Polsce oraz Przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.

Organizatorzy: Miasto Gdańsk; Miasto Wilno; Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział Pomorski. Współorganizator: Centrum Wystawienniczo-Kongresowe AmberExpo. Partnerzy: Forum Gdańsk; Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna; Instytut Kultury Miejskiej; Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA.

Więcej wiadomości można znaleźć na stronie http://www.tmwizw.tk/ – Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział Pomorski.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl