Fot. Kazimierz Netka.
Delta Wisły staje się coraz bardziej rajem dla żeglarzy. Chodzi o to, by coraz większe korzyści przynosiła również innym
Delta Wisły, czyli Mierzeja Wiślana i Żuławy z otaczającymi je obszarami, to skarb Polski, perła Europy. Królestwo Delty Wisły – tak można mówić na ten fragment naszego kontynentu. Stolicą Żuław jest Gdańsk – jako największe ich miasto.
Fot. Kazimierz Netka.
W granicach Delty Wisły znajdują się m.in. takie miasta lub ich części, położone w pobliżu rubieży Delty albo na niej: Gdynia, Sopot, Krynica Morska, Braniewo, Frombork, Tolkmicko, Elbląg (stolica Żuław Elbląskich), częściowo tereny w rejonie Pasłęka i Kanału Elbląskiego – jezioro Druzno), Malbork, Kwidzyn, Grudziądz, Świecie, Nowe, Gniew, Tczew, Pruszcz Gdański, Nowy Dwór Gdański (stolica Żuław Wielkich), Nowy Staw.
Na ilustracji: przybliżony zasięg Żuław i Mierzei Wiślanej – delty Wisły (czerwona linia, opr. K.N.). Źródło mapy podstawowej: PPWK.
Żuławy – Delta Wisły sięga na trzy województwa i jest położona na ważnych międzynarodowych wodnych szlakach komunikacyjnych: E-70, E-40 i E-60 (która przebiega wzdłuż południowego wybrzeża na Bałtyku (jest śródlądową drogą wodną – morskim szlakiem, od Gibraltaru do Archangielska wzdłuż wybrzeża Europy, a jej połączenie z deltą Wisły jest m.in. przez powstały w 2022 roku Kanał Nowy Świat na Mierzei Wiślanej). Dlatego, rozwój szlaków żeglownych w delcie Wisły ma niebagatelne znaczenie. Promocją tej sieci komunikacyjnej zajmuje się Stowarzyszenie Żuławy, mające swą siedzibę w Nowym Dworze Gdańskim – stolicy Żuław Wielkich. Stowarzyszenie to organizuje spotkania, podczas których omawiane są warunki żeglugi oraz wysuwane propozycje polepszenia sytuacji. Tak też było 7 Grudnia 2023 roku, gdy w Nowym Dworze Gdańskim dokonano kolejnego podsumowania rozwoju turystyki żeglarskiej, kajakowej, motorowodnej i nie tylko – w delcie Wisły. Relację z tej konferencji opublikowaliśmy pod adresem: https://pulsarowy.pl/delta-wisly-krolestwo-turystyki-drogi-wodne-jak-je-udoskonalac-o-tym-mowiono-na-podsumowaniu-sezonu-zeglugowego/
Fot. Kazimierz Netka.
Teraz, dodatkowe szczegóły dotyczące przebiegu tego spotkania, przekazała nam Anna Milarska – Kierownik Biura Stowarzyszenia Żuławy:
Notatka ze spotkania dot. podsumowania sezonu żeglarskiego w 2023 r. na Pętli Żuławskiej, które odbyło się 7 grudnia 2023 roku w Urząd Miasta i Gminy Nowy Dwór Gdański. Przebieg spotkania był następujący:
1) Omówienie stanu realizacji wniosków i postulatów zgłoszonych w dn. 4 kwietnia 2023 r. podczas spotkania dot. sezonu żeglarskiego w 2023 r. na Pętli Żuławskiej 2) Wolne wnioski.
Wnioski, postulaty:
1) Uruchomienie mostu zwodzonego na Kanale Pasłęki z uwzględnieniem jej obsługi i określenia godzin pracy.
– Most w sezonu żeglarskiego 2023 był otwierany na życzenie. Z uwagi na mały ruch żeglarski nie sprawdziło się otwieranie obiektu o określonych godzinach. W sezonie 2024 również planuje się uruchamianie mostu na życzenie po wcześniejszym zgłoszeniu bosmanowi przystani w Nowej Pasłęce. Przeszkolono również pograniczników Straży Granicznej i rybaków, którzy mogą samodzielnie otwierać przęsło zwodzone mostu.
2) Uruchomienie zwodzenia przęsła mostu typu Baileya na rzece Pasłęka w miejscowości Nowa Pasłęka.
– Most został 3 – 4 lata temu ponownie wyremontowany przez gminę Braniewo, która jest właścicielem obiektu. Obecnie pełni stałą przeprawę drogową, posiadającą ruchome przęsło zwodzenia mostu (8 m). Podnoszenie mostu możliwe jest ręcznie, wykonywane jest sporadycznie z uwagi na bardzo uciążliwy jego proces otwierania. Przy zamkniętym moście prześwit wynosi 2,4 m przy SSW. Żeglarze postulują elektryfikację jego mechanizmów, co uprawniłoby otwieranie mostu, a tym samym zwiększyłoby dostęp drogą wodną dla większych jednostek do Braniewa. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków, co dodatkowo wymaga uzgodnień z konserwatorem zbytków. Gmina Braniewo zamierza pozyskać zewnętrzne dofinansowanie na jego uruchomienie dla potrzeb żeglugi.
3) Zakwalifikowanie rzeki Pasłęki jako szlaku żeglownego i uwzględnienie jej w wykazie śródlądowych dróg wodnych w ramach Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2019 r. – Województwo Warmińsko – Mazurskie Biuro Regionalne w Elblągu złożyło wniosek do Ministerstwa Infrastruktury o wpisanie rzeki Pasłęki do Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych (styczeń 2023).
– Brak jest informacji, kiedy zostanie zakończony proces rewizji ww. rozporządzenia.
4) Otwarcie drogi wodnej Tugi do Nowego Dworu Gd., tj. oznakowanie obiektów mostowych, linii energetycznych i innych przeszkód, instalacja znaków kilometrażowych, publikacja komunikatów żeglugowych, w tym informacji o ograniczeniach w żegludze.
– RZGW w Gdańsku dokonało oznakowania brzegowego i nawigacyjnego rzeki Tugi do wysokości kładki pieszej w Nowym Dworze Gdańskim.
– Administratorzy mostów (kładek) i linii energetycznych dokonali oznakowania swoich obiektów.
– RZGW w Gdańsku wystąpiło z wnioskiem do Ministerstwa Infrastruktury dot. rewizji przebiegu klasyfikowanej śródlądowej drogi wodnej Tugi, tj. skrócenie jej do centrum Nowego Dworu Gd. (do kładki pieszej na wysokości ul. 3 Maja).
– RZGW w Gdańsku dokonało przycięcia drzew ograniczających światło poziome szlaku w Nowym Dworze Gd. na odcinku most kolejowy – most zwodzony (ul. Wł. Sikorskiego) oraz usunięcia pływających belek utrudniających żeglugę na odcinku Żelichowo – Tujsk.
– Zgłoszono wniosek pod adresem Starostwa Nowodworskiego i Gminy Nowy Dwór Gd. o dokonanie harmonizacji pracy mostów na Tudze (Tujsk, Żelichowo, Nowy Dwór Gd.) przed sezonem 2024 tj. wyznaczenie stałych godzin ich otwierania oraz podanie numeru telefonów do operatów mostów.
– Zgłoszono postulat dot. zmiany oznaczenia końca szlaku żeglugowego Tugi – Znak A1 na kładce PKS w m. Nowy Dwór Gdański. Obecnie, zgodnie z przepisami, żadna jednostka, nawet turystyczna, np. kajak, nie może płynąć w górę rzeki. Żeglarze wnioskują o zmianę oznaczenia tak, aby umożliwić dopłynięcie małych jednostek do przystani kajakowej Wejhera na rz. Tudze, powyżej kładki PKS. Zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych, rzeka Tuga jest szlakiem klasy Ia o dł. 11,9 km (do mostu przy ul. Warszawskiej w Nowym Dworze Gd.). Dla bezpiecznej żeglugi wyznaczano odcinek o długości 10,8 km do wspominanej kładki przy PKS. Brakujący odcinek klasyfikowanej rzeki (1,1 km) nie spełnia warunków bezpiecznej żeglugi z uwagi na przeszkody podwodne (filary) niskie mostki itp. UŻŚ w Gdańsku wraz z RZGW w Gdańsku do czasu aktualizacji ww. rozporządzenia nie planują zmiany dotychczasowego oznakowania tj. zmiany znaku A1 na znak informujący o końcu drogi wodnej i początku szlaku nieżeglowanego.
5) Publikowanie z początkiem roku kalendarzowego harmonogramu dot. pracy mostów i śluz celem umożliwienia zaplanowania przez wodników rejsów w kolejnym sezonie żeglarskim.
– RZGW w Gdańsku potwierdziło, że harmonogram na sezon 2024 zostanie opublikowany w styczniu, na początku roku i będzie zawierał również datę zakończenia sezonu oraz ograniczeń otwierania obiektów od września. Przychylono się do postulatu środowisk żeglarskich, aby sezon żeglugowy rozpoczynał się w sobotę poprzedzającą 1 maja, czyli 27 kwietnia 2024 r., chociaż śluzy będą czynne wcześniej, o ile nie będą one zamknięte z uwagi na pojawiającą się w okresie zimowym pokrywę lodową lub przechodzącą falę wezbraniową (opadowo – roztopową).
– RZGW w Gdańsku zamierza przed ogłoszeniem stosowanego komunikatu zorganizować wspólnie z Województwem Pomorskim spotkanie z właścicielami/ zarządcami obiektów mostowych, celem ustalenia harmonogramu pracy obiektów w sezonie żeglarskim 2024.
6) Dostosowanie pracy wrót przeciwpowodziowych na Motławie w Gdańsku (Kamienna Grodza, ul. Elbląska) dla potrzeb wodniaków tj. niezamykanie ich automatycznie przy niewielkich wahaniach stanu wody.
– Obecnie wrota działają samoczynnie, co w przypadku niewielkich wahań poziomów wody lub podmuchów wiatru skutkuje ich zamknięciem. Uniemożliwia to przepływanie kajakom i małym jednostkom. Użytkownicy wnioskują o zablokowanie wrót na czas kiedy nie ma zagrożenia cofką.
– Do roku 2018 r. wrota przeciwpowodziowe na sezon były blokowane przez pracowników RZGW w Gdańsku stalową liną i były stale otwarte. Zdaniem RZGW powrót do tego rozwiązania ze względów technicznych nie jest możliwy. Zmiany mogłyby nastąpić po planowanej przebudowie wrót Kamienna Grodza, ale brak uzgodnienia z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków oraz źródeł finansowania inwestycji.
– Na Motławie i Opływie Motławy wybudowano sieć przystani kajakowych, dostosowanych do cumowania innych jednostek wodnych. Samoczynne i automatyczne zamykanie i otwieranie wrót przeciwpowodziowych w sytuacjach kiedy nie ma zagrożenia powodziowego lub stanem ostrzegawczym, ogranicza rozwój turystyki wodnej na tych akwenach.
– W przypadku wrót przy ul. Elbląskiej, które nie są objęte ochroną konserwatorską, RZGW w Gdańsku przeanalizuje możliwości zastosowania rozwiązań, które nie osłabią sprawności działania wrót. Szczególnie byłoby to zasadne dla rezygnacji z budowy w tym miejscu przenoski kajakowej, której organizacja jest mało racjonalna, gdyż wymaga przechodzenia 300 m z kajakami przez dwupasmową drogę o dużym natężeniu ruchu.
– Środowiska wodniackie podtrzymują swój wniosek zmiany pracy wrót tak aby były one zamykanie w sytuacjach wynikających m.in. z awarii lub komunikatów ostrzegających o wystąpieniu niebezpiecznych zjawisk hydrometeorologicznych.
7) Pogłębienie odcinka ujścia rzeki Pasłęki z uwagi na jej wypłycenie i utrudniony dostęp do przystani żeglarskiej w Nowej Pasłęce, w tym kwestia zmiany granic morskiego portu.
– Zasadne jest ustanowienie toru wodnego na Zalewie Wiślanym do ujścia Pasłęki w ramach infrastruktury dostępowej.
– Alternatywą na dostęp do przystani żeglarskiej w Nowej Pasłęce jest przejście Kanałem Pasłęki i uruchomionym ponownie mostem zwodzonym (kładka).
– Brak statusu klasyfikowanej drogi wodnej rzeki Pasłęki nie uprawnia administracji morskiej i śródlądowej do podjęcia działań związanych z udrożnieniem ujścia i dostosowaniem jego do żeglugi, w tym wyznaczenia toru podejściowego na Zalewie Wiślanym.
– Trwają prace związane z przebudową portu rybackiego w Nowej Pasłęce, w tzw. Ujściu, które mają się zakończyć przed sezonem 2024. Z uwagi na brak źródeł finansowania nie przewiduje się najbliższym czasie remontu i przebudowy wejścia do portu (ostroga, nabrzeże, brzeg zachodni).
– RZGW w Gdańsku w 2023 r. dokonało sondowań głębokości rzeki Pasłęki, które wskazały stany wody w granicach od 1,2 m do ponad 2 m. Oznacza to, że szlak może być wykorzystywany do żeglugi turystycznej.
– Z uwagi, że ujście rzeki Pasłęki to zarówno wody śródlądowe jak i morskie, planowane prace poprawiające dostępność dla odcinka powinny być realizowane wspólnie przez Urząd Morski w Gdyni i RZGW w Gdańsku.
8) Dokonanie remontu stawy Gdańsk i Elbląg (Zalew Wiślany).
Fot. Kazimierz Netka.
– Stawa Gdańsk od 2015 r. ma wyłączone światło nawigacyjne. W 2023 r. awarii uległa również Stawa Elbląg. Urząd Morski w Gdyni zgłosił do projektu budżetu państwa na rok 2024 remont obu staw. Do czasu remontu Urząd Morski w Gdyni wystawił świetlne pławy kardynalne północną i południową wskazujące bezpieczne przejście przy Stawie Gdańsk i Elbląg. W tym miejscu wszystkie jednostki zobowiązane są do zachowania szczególnej ostrożności.
– Apel środowisk żeglarskich o jak najszybszy jej remont (z uwagi na planowany większy ruch żeglarski wynikający z otwarcia kanału żeglugowego Zatoka Gdańska – Zalew Wiślany (ZZ)).
9) Funkcjonowanie śluzy Nowy Świat i udostępnienie miejsc postojowych dla jachtów.
– Urząd Morski w Gdyni poinformował, że regulacja żeglugi przez śluzę Portu Nowy Świat jest monitorowana i w miarę potrzeb dostosowywana do zmieniających się uwarunkowań i zapotrzebowania jednostek – zarówno dla statków handlowych jak i żeglugi turystycznej.
– W roku 2024 śluzowanie ma się odbywać co dwie godziny w każdym kierunku. Harmonogram otwarć będzie opublikowany na początku roku 2024.
– Planowane jest wydanie zaktualizowanych przepisów łagodzących kwestie zgłaszania wejścia do portu i śluzowania oraz postoju, w tym nocnego, ale już w sezonie 2023 żeglarze mieli ułatwienia w tym zakresie, włącznie z możliwością śluzowania bez UKF (po wcześniejszym uzgodnieniu) czy też postojem.
– W 2024 r. nie będą pobierane opłaty za śluzowanie jednostek.
– Wszelkie sugestie, postulaty dot. funkcjonowania śluzy i portu Nowy Świat należy zgłaszać do Kapitanatu Portu Nowy Świat lub Urzędu Morskiego Gdyni.
– Zgłoszono postulat dot. możliwości cumowania w awanportach na noc i zwiększania miejsc do postoju jednostek reakcyjnych poza wyznaczanymi już miejscami.
10) Przepływanie jachtów śródlądowych (hausbootów) przez odcinki wód morskich w Elblągu i Gdańsku z załogami bez uprawnień.
– Kapitan Portu Morskiego w Gdańsku poinformował, że po wodach portowych tj. po odcinku Martwej Wisły i Motławy nie mogą poruszać się bez uprawnień niedoświadczeni wodniacy na hausbotach, a od ich sterników wymaga się uprawnień motorowodnych i UKF. Zakaz ten nie dotyczy kajakarzy, którzy mogą pływać odcinkiem Motławy i Martwej Wisły do Błotnika i Przegaliny czy też Gdańską Pętlą Kajakową.
– Kapitan Portu Morskiego w Gdańsku poinformował, że z uwagi na rozbudowywany terminal paliwowy Rafinerii Gdańskiej Sp. z o.o. i związany z tym zwiększony ruch morskich jednostek towarowych o długości do 130 m, niezbędne jest wprowadzanie nowych przepisów portowych. Zmiany te będą dotyczyć obowiązku zgłaszania się wszystkich jednostek w tym turystycznych przez radio i posiadania UKF, celem uzyskania zgody na przepłynięcie niebezpiecznym odcinkiem tj. Kanałem Płonia, który jest najwęższym miejscem Martwej Wisły (51 m szerokości i 7 m głębokości). Prowadzony będzie również stały monitoring ruchu.
– Pomysł ten spotkał się ze sprzeciwem ze strony żeglarzy oraz przedstawiciela Stowarzyszenia Armatorów Jachtowych (SAJ), którzy podkreśli, że dotychczas nie było tego obowiązku zgłaszania na odcinku wód morskim pomiędzy Górkami Zachodnimi a Mostem Siennickim.
– Kapitan Portu Morskiego w Gdańsku zaproponował aby każda jednostka typu hausboot płynąc np. do mariny Gdańsk była wyposażona w środki łączności (radiostacja) i posiadała osobę – sternika z uprawianymi motorowodnymi i radiooperatora ze znajomością wód portowych Gdańska.
– Środowisko firm czarterowych poinformowało, że wprowadziło zmiany w czarterowaniu jednostek tj. wyposażyło je w radiostacje i dokonało zmiany rejestracji swoich jednostek na jachty morskie. Od sezonu 2023 operatorzy wprowadzili dla swoich klientów nieposiadających odpowiednich uprawnień zakaz pływania po wodach portowych Gdańska.
– W toku dyskusji nie udało się ustalić czy istnieją przepisy portowe formalnie ograniczające ruch jednostek typu hausbooty po wodach portu morskiego w Elblągu, którego częścią jest rzeka Elbląg a jej kluczowy miejski odcinek stanowi jedyne połączenie ze śródlądowymi wodami systemu Kanału Elbląskiego z Pętlą Żuławską. Przez wody morskie w Elblągu przepływają setki jachtów i hausbootów z załogami bez uprawnień i UKF, do czego formalnie nie mają prawa. Według przepisów każda jednostka powinna zgłaszać wpłynięcie do Elbląga przez UKF, czego nikt nie robi. Poza tym żadne służby nie sprawdzają czy są w tym zakresie przestrzegane przepisy portowe.
– Środowisko firm czarterowych zwróciło się z propozycją o dopuszczenie szkolenia uproszczonego z obsługi radiostacji osób, które posiadają uprawienia sternika motorowodnego a nie mają uprawień radiooperatora. Zdaniem administracji morskiej należałoby zwrócić się z postulatem np. zgłoszonym m.in. przez firmy czarterujące jednostki typu hausbooty do właściwego ministra do zmianę zapisów rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie świadectw operatora urządzeń radiowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 99). Rozporządzenie to określa rodzaje i wzory świadectw operatora urządzeń radiowych, zakres wymogów egzaminacyjnych, a także tryb i okres niezbędnych szkoleń oraz praktyki.
11) Utworzenie przed mostami zwodzonymi w Elblągu miejsc postojowych na czas oczekiwania ich otwarcia.
– Obecnie miejsca postojowe na oczekiwanie otwarcia mostu są od strony Zalewu Wiślanego i od jez. Drużno na wodzie.
– W 2024 r. rozpocznie się inwestycja dot. powstania nowego nabrzeża przy budowanym biurowcu Porta Mare (inwestycja w historycznej części Wyspy Spichrzów realizowana jest w ramach rządowego programu Fabryka), gdzie powstaną miejsca postojowe na oczekiwanie przepraw mostowych od strony jez. Drużno.
– Od strony Zalewu Wiślanego znajdują się stare przyczółki cumownicze przy Wybrzeżu Gdańskim, gdzie również planowana jest modernizacja. Po remoncie będzie możliwy postój i oczekiwanie jachtów na otwarcie mostów.
– Udostępnienie miejsc postojowych związanych z oczekiwaniem na zwodzenie mostów powinno nastąpić przed sezonem żeglarskim 2025.
12) Zwiększenie bezpieczeństwa na szlakach wodnych, mające ograniczyć nieprzestrzeganie przepisów żeglugowych poprzez: ustawienie znaków informujących o dozwolonej prędkości na szlaku; zmianę przepisów żeglugowych np. zakaz wywarzania fali lub pływania w ślizgu; zwiększenie liczby patroli Policji i Urzędu Żeglugi Śródlądowej celem skutecznego egzekwowania przestrzegania przepisów, a w szczególności kontroli prędkości.
Fot. Kazimierz Netka.
– Stowarzyszenie Armatorów Jachtowych poinformowało, że pomimo deklaracji i zapewnień ze strony Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Bydgoszczy i jej Delegatury w Gdańsku nadal nie obowiązują przepisy miejscowe w sprawie szczegółowych warunków bezpieczeństwa ruchu i postoju statków na śródlądowych drogach wodnych. Dotychczasowe miejscowe przepisy utraciły swoją moc z dniem 1 października 2019 r. Przepisy te określą m.in. odcinki śródlądowych dróg wodnych na obszarze właściwości terytorialnej dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlądowej, maksymalne parametry statków oraz zestawów pchanych i zestawów sprzężonych, ruch na drodze wodnej lub na szlaku żeglownym, dopuszczalną maksymalną prędkość statków, tym sportowo – reakcyjnych, zestawów pchanych i zestawów sprzężonych, ograniczenia parametrów szlaku żeglownego, wartości stanów najwyższej wody żeglownej (WWŻ), przy której uprawianie żeglugi jest zabronione, zakazy uprawiania żeglugi, warunki uprawiania żeglugi nocnej, miejsca postojowe i kotwicowiska czy bezpieczną odległość od granic kąpielisk, przystani, portów, ludzi w wodzie, urządzeń wodnych i oznakowania nawigacyjnego oraz sieci rybackich.
– Stowarzyszenie Armatorów Jachtowych poinformowało, że znaki ograniczające prędkości przykładowo dla rzeki Szkarpawy są 2: jeden od strony Zalewu Wiślnego 12 km/m, a drugi od strony Wisły – 8 km/h. Wskazano na niespójność tych znaków co do obowiązującej dopuszczalnej prędkości na tej samej drodze wodnej. Nie ma znaków ograniczających prędkość np. przy przystaniach, śluzie Gdańska Głowa czy rozwidleniu rzek z Tugą i Wisłą Królewiecką. UŻŚ w Gdańsku zadeklarował, że przed sezonem żeglugowym 2024 zobliguje zarządcę drogi wodnej do postawienia znaku ograniczenia prędkości na Szkarpawie na środkowym jej odcinku i uzupełnieniu na istniejących znakach o dodatkową tabliczkę informującą, że ograniczenie prędkości obowiązuje na całym odcinku drogi wodnej.
– Zdaniem Stowarzyszenia Armatorów Jachtowych brak miejscowych porządkowych przepisów żeglugowych powoduje, że nie ma możliwości ukarania wodniaków, którzy złamali przepisy np. za przekroczenie prędkości na drodze wodnej.
– Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej Delegatury w Gdańsku (UŻŚ), poinformował, że Stowarzyszenie Armatorów Jachtowych otrzymało pismo, w którym przedstawiono szczegółowo sposób procedowania ww. przepisów za ostanie 3 lata.
– UŻŚ w Gdańsku poinformował uczestników spotkania, że jest szansa aby nowe przepisy miejscowe mogły obowiązywać przed rozpoczęciem sezonu żeglugowego 2024. Trwają ostanie prace opiniujące treść projektu zarządzenia i pomiędzy PGW Wody Polskie a Ministerstwem Infrastruktury.
– Dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej Delegatury w Gdańsku (UŻŚ), poinformował że każdy użytkownik drogi wodnej planując rejs powinien się zapoznać z obowiązującymi przepisami żeglugowi, również z istniejącymi znakami i ograniczeniami, a statek powinien być sprawny i bezpieczny do podróży.
– Zdaniem UŻŚ w Gdańsku brak miejscowych przepisów nie zwalnia żeglarzy z przestrzegania obowiązujących przepisów żeglugowych, w tym z dostosowania się do istniejących znaków nawigacyjnych.
Fot. Kazimierz Netka.
– W trackie dyskusji poruszono wieloletni problem nadmiernej prędkości i wytwarzania fali w miejscach objętych zakazem i braku pomimo obwiązujących przepisów wyegzekwowania ich przestrzegania oraz karania. Nagminne łamanie przepisów wymaga podjęcia skutecznych działań. Stąd zaproponowano aby w najbliższym czasie zorganizować spotkanie z zainteresowanymi instytucjami i samorządami, które dotyczyć będzie opracowania mapy drogowej w tym zakresie. Z uwagi na zróżnicowanie akwenów należy tego typu spotkania organizować z mniejszym gremium – tak aby spróbować rozwiązać problemy, które wynikają z lokalnych uwarunkowań.
– W ramach dyskusji zaproponowano szereg działań, które mogą poprawić bezpieczeństwo na drogach wodnych m.in. propozycje ustawienia kamer, radarów, wzmożenia patroli policji, w tym akcje prewencyjne, powołanie komisariatów wodnych np. Elblągu czy powiecie nowodworskim, udostępnienie ulotek z mapkami na obiektach śluzowanych z ograniczeniami na drogach wodnych, zezwolenie na pływanie jednostkom motorowym w ślizgu z prędkością około 25 km/h przy jednoczesnym wytyczeniu i dobrym oznakowaniu miejsc z zakazem wytwarzania fali oraz zakazem wytwarzania fali podczas mijania innych jednostek wodnych. Nie wskazano podmiotu(ów), który byłby za to odpowiedzialny oraz z jakich źródeł mogłoby to być finansowane.
– Zgłoszono wniosek o wprowadzenie zakazu pływania skuterów wodnych na drodze wodnej Szkarpawy, Tugi, Wisły Królewieckiej, Kanału Elbląskiego. Wniosek w tej sprawie ma być skierowana do właściwego Ministerstwa, które może dokonać stosowanych zmian w przepisach żeglugowych.
– Zwrócono uwagę na inne skutki wynikającej z wytwarzania przez jednostki motorowodne nadmiernej prędkości i fali na środowisko przyrodnicze np. martwe lub okaleczone ptaki.
13) Ograniczona żegluga na Wiśle Królewieckiej z uwagi na nieczynny most zwodzony w Rybinie.
– Przedstawiciele działających na Pętli Żuławskiej firm czarterowych zwrócili się z wnioskiem o przywrócenie zamkniętego przęsła mostu do funkcji jego zwodzenia. Most od 5 lat jest niepodnoszony, ze względu na zapadnięcie się przyczółków spowodowane przejazdami zbyt ciężkich pojazdów, w efekcie jeden z najpiękniejszych szlaków żeglownych Pętli Żuławskiej – Wisła Królewiecka – jest odcięta od ruchu wodnego od strony Rybiny. Firmy czarterowe zapowiadają wzmożenie działań zmierzających do podjęcia przez odpowiedzialne instytucje remontu mostu.
– Przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego Województwo Pomorskie poinformowali o dotychczasowych staraniach w pozyskaniu zewnętrznego źródła finansowania na remont mostu. Szacowany koszt przebudowy 20-30 mln zł. Czynione są starania aby pozyskać dofinansowanie na jego ponowne uruchomienie.
Nowe wnioski i komunikaty
1) Zwiększenie liczby godzin otwierania mostów zwodzonych i podnoszonego na rzece Tudze dotychczasowe godziny/proponowane: – Tujsk: 09.00, 11.00, 13:00, 15.00, 17:00, 19.00 – Żelichowo: 10.00, 12:00, 14:00, 16.00, 18.00, – Nowy Dwór Gdański: 09.00, 11.00, 13:00, 15:00, 17.00; 19:00.
2) Skoordynowanie godzin otwierania mostu zwodzonego w Rybinie i w Tujsku, tak aby oba mosty nie były otwierane w tych samym lub podobnym czasie. W tym celu zaproponowano spotkanie z zarządcami mostów, celem wypracowania harmonogramu otwierania godzin.
3) Ustawienie dodatkowej pary bramek podejściowych na torze do Ujścia i Kanału Pasłęki na Zalewie Wiślanym, z uwagi na zniszczony falochron wschodni, który często jest zalewany i niewidoczny dla żeglugi.
4) Zwiększenie bezpieczeństwa i poprawa warunków nawigacyjnych na podejściu od strony Zalewu Wiślanego do ujścia Wisły Królewieckiej poprzez zainstalowanie światła podejściowego (nabieżnik).
5) Oznakowanie wystających pali przy Wyspie Estyjskiej, a docelowo ich usunięcie po zakończeniu prac przy pogłębianiu torów wodnych na Zalewie Wiślanym.
6) Wytyczenie nowych torów wodnych wzdłuż północnego brzegu Zalewu Wiślanego od Kątów Rybackich do kanału Zatoka-Zalew i do Krynicy Morskiej. Urząd Morski w Gdyni poinformował, że w pierwszej kolejności wystawione zostaną pławy kardynalne, które będą wyznaczały strefę bezpiecznej wody od strony Mierzei jak i północnych krańców Wyspy Estyjskiej. W przyszłości będą tam ustawione typowe pławy torowe bezpiecznej wody (z kulą). Nie przewiduje się pogłębienia w najpłytszych miejscach na nowych torach wodnych.
7) Gmina Sztutowo poinformowała, że przystąpiła do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów przylegających do portu morskiego Nowy Świat, w którym zaproponowano m.in. nowe miejsca pod rozwój infrastruktury turystyki wodnej. Zaproszono do udziału w konsultacjach ww. planu jak i zgłaszania ewentualnie uwag i propozycji zapisów.
8) Urząd Morski w Gdyni poinformował, że w najbliższym czasie w porcie morskim Nowy Świat będzie stacjonować nowo zwodowana pogłębiarka. Będzie ona służyć na nowej, ponad dwudziestokilometrowej drodze wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską. Wykorzystywana będzie również do obsługi i utrzymania torów podejściowych do portów morskich na Zalewie Wiślanym.
9) Zgłoszono wniosek dot. poprawy infrastruktury rowerowej przy śluzie Nowy Świat tj. miejsca postojowe, sanitariaty, stojaki na rowery jak i poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, gdyż wielu kierowców nie stosuje się do organizacji kierunków przejazdów wynikających z zamknięcia jednego z mostów obrotowych nad kanałem. O tym, który most jest w danym momencie czynny informują przed rondem tablice pokazujące kierunek jazdy. Niestety wielu kierowców nie zauważa tej tablicy i zatrzymuje się z uwagi na światło czerwone i zamknięte szlabany przy pierwszym moście. Powoduje to powstawanie korków i blokowanie przejazdów.
10) Oznakowanie prześwitu pionowego na obiektach mostowych tzw. łata odwrócona wodowskazowa, z uwagi na zmienne stany wody. Szczególnie dotyczy to rzek: Szkarpawy, Wisły Królewieckiej, Elbląg i Tugi.
11) Zgłoszono wniosek dot. wyznaczenia miejsc do lądowania helikopterów pogotowia lotniczego, w razie potrzeby udzielenia pomocy wodniakom. Przykładowo służby ratunkowe naziemne np. WOPR, straż pożarna oraz lotnicze pogotowie powinni wiedzieć, gdzie w razie potrzeby udzielenia pomocy wodniakom bądź przekazania osoby rannej lub chorej kolejnym służbą mają się udać np. do której przystani itp. Ponadto należałoby zadbać aby służby ratunkowe działające na wodzie i medyczne miały odpowiednią łączność. Szczególnie dot. to szlaków wodnych Pętli Żuławskiej, gdzie dostęp z wody do lądu poza przystaniami jest utrudniony.
12) Pod adresem Urzędu Morskiego w Gdyni zgłoszono wniosek dot. oznakowania sieci rybackich na Zalewie Wiślanym, szczególnie w pobliżu Kątów Rybackich i Krynicy Morskiej oraz o kontrolowanie rybaków przez Inspekcję Rybołówstwa aby nie zastawiali toru wodnego w ujściu Szkarpawy sieciami. Ponadto zgłoszono potrzebę wywieszenia w bosmanatach portów Zalewu Wiślanego: instrukcji jak należy omijać sieci i jak powinny być one oznaczone i mapek z rozmieszczeniem ich na akwenie.
13) Zgłoszono postulat pod adresem Miasta Elbląg o otwieranie mostów zwodzonych na żądanie. Zaproponowano, aby mosty zwodzone w Elblągu nie otwierały się o stałych godzinach, a w momencie, kiedy jest to potrzebne. Przedstawiciele Portu Morskiego i Biura Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko – Mazurskiego w Elblągu poinformowali, że na mostach odbywa się duży ruch pieszy i wprowadzenie takiej zasady może go poważnie zakłócić. Środowisko wodniackie zaproponowało aby zastosować podobne rozwiązanie jakie ma miejsce w przypadku kładki zwodzonej w Gdańsku na Ołowiankę. Przeprawa jest otwierana co pół godziny raz dla ruchu pieszego, a raz dla ruchu wodnego.
14) Zwrócono uwagę na problem szkolenia i wymagań egzaminacyjnych na poszczególne stopnie patentów żeglarskich i motorowodnych, szczególnie dla jednostek pływających, dla których nie ma takich obowiązków. Ponadto należy też wymóc na operatorach wypożyczających sprzęt pływający i hausboty lepszy instruktaż również w zakresie bezpieczeństwa i znajomości przepisów żeglugowych dla osób wypożyczających tego typu sprzęt wodny.
15) Zgłoszono postulat dot. zmiany oznakowania pomostów oczekiwania na otwarcie mostów zwodzonych na rzece Tudze. Obecnie mosty są oznakowane jedynie literą P, co sprawia iż wykorzystywane są jako miejsca do stałego, długotrwałego postoju.
16) Wydzielenie fragmentu brzegu w pobliżu stacji paliw w Nowym Dworze Gdańskim, jako miejsca dla jednostek oczekujących na otwarcie mostu zwodzonego w Nowym Dworze Gdańskim.
17) Zaapelowano o poprawę dostępności od strony wody do pomostu kajakowego na Tudze w Stobcu (gm. Stegna). Jest on obecnie niewidoczny i zarośnięty trzcinami – poinformowała Anna Milarska – Kierownik Biura Stowarzyszenia Żuławy.
Fot. Kazimierz Netka.
W delcie Wisły zdarzają się duże wahania zasięgu wody, zarówno morskiej (wzdłuż Mierzei Wiślanej, od Gdyni Orłowa po granicę z Rosją w gminie miejskiej Krynica Morska, a także w głębi lądu, podczas zjawiska zwanego cofką) jak i w rzekach i kanałach. Widać to zwłaszcza teraz, gdy podtapiane są nisko położone tereny. Do takich sytuacji muszą być przystosowane przystanie żeglarskie, kajakowe. Znaczne zmiany poziomu wody zdarzają się nie tylko zimą, ale również podczas innych pór roku, nawet w pełni sezonu żeglarskiego.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl