Fot. Kazimierz Netka.
To są problemy nie tylko obszarów wiejskich, to nie są tylko problemy Żuław, ale także dużych wybetonowanych miast
Fot. Kazimierz Netka.
Wojewoda, marszałek, wiceminister, parlamentarzyści, dyrektorzy, samorządowcy spotkali się we wtorek 10 września 2024 roku rano w Sali Niebo Polskie w Gdańsku, by dyskutować o jednych z najważniejszych problemach nurtujących nie tylko województwo pomorskie. Rozmawiano m.in. o wodzie, suszy i demografii. Inicjatorką tej konferencji była posłanka na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Magdalena Kołodziejczak – twórczyni i przewodnicząca Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego, a współorganizatorem spotkania także Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego. Mieliśmy przyjemność uczestniczyć w tym ważnym wydarzeniu.
Fot. Kazimierz Netka.
Temat spotkania brzmiał: „Obszary wiejskie województwa pomorskiego wobec wyzwań klimatycznych i społecznych”. Samorządowcy otrzymali solidną porcję wiedzy na temat najbardziej pilnych spraw. Wypowiadali się bowiem m.in. eksperci i parlamentarzyści z dużym doświadczeniem.
Program przewidywał omówienie m.in. następujących zagadnień: Zrównoważona gospodarka wodna na obszarach wiejskich – możliwości wsparcia inwestycji gmin w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności; Ochrona przeciwpowodziowa – możliwości wsparcia urządzeń melioracji wodnych; Zmiany klimatyczne – wyzwania, możliwości wsparcia zadań na obszarach wiejskich; Lokalne Partnerstwa na rzecz wody jako sieć kontaktów pomiędzy lokalnym społeczeństwem a instytucjami i urzędami w zakresie gospodarki wodnej na obszarach wiejskich – kontekst pomorski; Programy: Aktywny Rodzic, Aktywny Maluch; Informacje na temat konkursów w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 – finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus; Informacja na temat działań wdrażanych przez Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Fot. Kazimierz Netka.
Warto mieć na uwadze to, że wśród zaproszonych był również Andrzej Ryński – dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej (RZGW) w Gdańsku – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. RZGW w Gdańsku odpowiada za zapobieganie powodziom, suszom; zajmuje się też melioracjami, nie tylko w województwie pomorskim. RZGW Gdańsk urzeczywistnia m.in. kompleksowe programy ochrony przeciwpowodziowej całych Żuław. Przedstawiono też pracowników merytorycznych, zajmujących się w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim oraz w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego sprawami poruszanymi podczas spotkania.
– Chcę bardzo podziękować za przybycie na dzisiejsze zaproszenie skierowane przeze mnie i panią poseł Magdalenę Kołodziejczak. To była inicjatywa Magdy Kołodziejczak, żeby porozmawiać o rozwoju obszarów wiejskich, o Żuławach i udało jej się zaprosić cały szereg nie tylko samorządowców, ale także osoby współdecydujące w naszym państwie o tych zagadnieniach, o których dzisiaj będziemy rozmawiać – powiedział Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego.
Fot. Kazimierz Netka.
– Bardzo dziękuję, że są parlamentarzyści senator Leszek Czarnobaj, senator Ryszard Świlski, poseł Jarosław Wałęsa, a także wojewoda Beata Rutkiewicz,
Fot. Kazimierz Netka.
Zagadnienia, o których chcemy rozmawiać dotyczą w istocie współdziałania administracji rządowej samorządowej, instytucji centralnych, instytucji wojewódzkich, Tylko wtedy jesteśmy w stanie osiągnąć sukces, jeśli będziemy w tej materii razem.
A że jest o czym rozmawiać, to już świadczy sam tytuł dzisiejszego spotkania, tej konferencji, którą wymyśliła pani poseł Magda Kołodziejczak: Wyzwania klimatyczne i społeczne w kontekście rozwoju obszarów wiejskich. Ja myślę, że państwa nie trzeba przekonywać, bo wszyscy na własnej skórze odczuwamy co oznacza susza dla tych obszarów wiejskich nie tylko dla rolnictwa czy też co oznaczają nawalne deszcze.
Rolnicy podczas naszego dożynkowego spotkania – a na Pomorzu mamy trochę gości z Warszawy – to warto powiedzieć, że organizujemy dożynki zawsze dwudniowe. Pierwszy dzień jest dniem refleksji nad stanem rolnictwa i obszarów wiejskich. Usłyszeliśmy w ramach funkcjonowania Pomorskiej Rady Rolnictwa, kiedy rolnicy mówili wprost: wprawdzie na Pomorzu nie jest tak źle jak w innych województwach straty nie są tak wielkie, ale mimo tego spadek plonów w zbożach szanowany jest na poziomie ponad 10 procent. W przypadku rzepaku – ponad 40 – 50 procent, a wynika to z bardzo deszczowej pogody podczas wiosny. Klimat, zmiany klimatyczne mają wpływ także na gospodarkę rolną, na prowadzenie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.
Po drugie – mówimy o Żuławach. Dzisiaj powie pan minister Jacek Karnowski, którego też bardzo serdecznie witam, cieszę się, że pan minister Jacek Karnowski przyjął to zaproszenie.
Fot. Kazimierz Netka.
Wczoraj odbyliśmy też bardzo ważne spotkanie w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Gdyni, z udziałem wszystkich kierowników oddziałów terenowych. Miałem okazję usłyszeć co oni sądzą.
Chcę też gorąco podziękować także moim współpracownikom z Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Zmiany klimatyczne to jest problem, który dotyka każdego z nas od miasta po wsie. Aż się boję tego, co się może dziać. W ciągu najbliższych kilku dni mogą być ogromne nawalne deszcze, którymi może być objęta cała Polska. Pamiętamy powodzie w Gdańsku. To nie jest tylko problem obszarów wiejskich, to nie jest tylko problem Żuław, ale także dużych wybetonowanych miast.
Kluczowym narzędziem do przeciwdziałania tym problemom jest na pewno poprawa infrastruktury wodno – melioracyjnej, a melioracje wodne, jak wspomniałem, to fundament stabilności gospodarczej terenów rolniczych. Tutaj pochylamy się nad tymi zagadnieniami, ponieważ jak państwo pamiętają, we wcześniejszym okresie finansowania realizowaliśmy bardzo duży program ochrony Żuław i on okazało się strzałem w dziesiątkę, ale to był tylko pierwszy etap. Ostatnio obiegła opinię publiczną informacja składana przez Najwyższą Izbę Kontroli, która krytykuje stan realizacji ochrony przeciwpowodziowej Żuław, zwłaszcza w etapie drugim.
Z całą pewnością trzeba o tych sprawach mówić, kołatać do rządu, do ministrów, do parlamentarzystów, żebyśmy na Żuławy, które są spichlerzem naszego kraju mogli spojrzeć naprawdę życzliwym okiem.
Pani poseł, bardzo się cieszę że pani wyszła z taką inicjatywą, że udało się zaprosić taką rzeszę ludzi zainteresowanych tą problematyką – powiedział Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego.
– Panie marszałku, panie ministrze, pani wojewodo, ale przede wszystkim kochani samorządowcy. Bardzo się cieszę, że dzisiaj tak licznie przybyliście. Serdecznie witam również wójtów, starostów, bo przecież głównie dzisiaj wy jesteście bohaterami tego spotkania – powiedziała posłanka Magdalena Kołodziejczak – przewodnicząca Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego.
Fot. Kazimierz Netka.
– Jako wieloletni samorządowiec, wiem, że zawsze brakowało nam takich bezpośrednich kontaktów, z osobami, które często podejmują decyzje bądź je tworzą w Warszawie. Dlatego moim celem moi drodzy jest to, żebyśmy takich spotkań mogli mieć jak najwięcej, żebyście otrzymywali informacje z pierwszej ręki.
Pan marszałek już bardzo szeroko powiedział o temacie dzisiejszego spotkania. Rzeczywiście przed nami ogromne wyzwania. To jest ostatni moment, żebyśmy jeszcze podjęli działania, które być może pozwolą na zmniejszenie skutków negatywnych, natomiast absolutnie musimy przyśpieszyć nasze działania.
Krajowy Plan Odbudowy to jest wyzwanie przed nami, które stoi już u naszych drzwi. Jak wiecie, mamy ogromne spóźnienia i dlatego też to spotkanie, żebyśmy mogli między innymi od pana ministra Jacka Karnowskiego usłyszeć co nas czeka i jakie mamy możliwości. Chcę też podziękować za niezwykle dobrą współpracę z panem marszałkiem, z panią wojewodą, bardzo za to dziękuję, dlatego że propozycja tej dzisiejszej konferencji spotkała się absolutnie z takim bardzo dobrym przyjęciem – powiedziała posłanka Magdalena Kołodziejczak – przewodnicząca Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego.
– Z jednej strony cieszę się, że Wody Polskie trochę odmieniły swoją twarz, bo jak wiecie, przedtem żeśmy czekali wiele miesięcy albo i lat na zatwierdzenie taryf na wodę i ścieki, co było wielką bolączką gmin i miast, także Sopotu – powiedział Jacek Karnowski – sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.
Fot. Kazimierz Netka.
– Ten proces rzeczywiście ruszył z kopyta. Mamy przed sobą olbrzymie wyzwania: to jest KPO i okres aplikacyjny nowy, który nas czeka. KPO dzięki ewidentnie pracy premiera Donalda Tuska i nowego naszego komisarza w Unii Europejskiej został uratowany, ale mamy bardzo mało czasu, bo to jest tylko 2 lata na wydanie tych pieniędzy. Od razu odpowiem, że jeżeli ktoś liczy na przedłużenie, to może się przeliczyć. Jeżeli to wydłużenie będzie, to może o 8 miesięcy i to jest bardzo poważny problem.
Jak wiecie państwo, w tej chwili mamy pieniądze przede wszystkim na zieloną transformację i tutaj możliwość zrefinansowania temomodernizacji, oprócz budynków jednorodzinnych także budynków wielomieszkaniowych i użyteczności publicznej – o co walczyły samorządy. Mamy na przekształcanie szpitali powiatowych w ośrodki długoterminowe, choć tutaj konkurs chyba będzie ogłoszony w piątek. Taka niezbyt dobra wiadomość, z którą nie do końca mogę się pogodzić, to jest do 26 milionów dotacji. Myślę, że potem trzeba wykonać nowy nabór. Mamy także rekultywacje. wielkoobszarowych terenów poprzemysłowych – to jest też po bardzo ważny problem, czy planowanie przestrzenne. Oczywiście, wyposażenie szkół, żłobki, ale także zmiana klimatu, bo jednak potrzebujemy dużo nowych obywateli i zapewnienia miejsc pracy dla tych, który są w wieku produkcyjnym.
Teraz mamy przed sobą taki program, który się nazywa „Zwiększenie dostępności do infrastruktury wodnokanalizacyjnej oraz poprawę gospodarki wodnej na obszarach wiejskich” – na to jest z KPO 1 miliard 100 milionów złotych. Trochę wczoraj z niepokojem zauważyłem, że dla naszego województwa jest tylko 35 milionów złotych.
Fot. Kazimierz Netka.
Z FEnIKSa w tym okresie aplikacyjnym na etap Żuławy III przeznaczone 327 milionów złotych; to jest poważna kwota.
Tutaj beneficjentem będą Wody Polskie, więc mam nadzieję, że będzie to szło bardzo sprawnie.
Jak widać w tym etapie II rząd polski wybudował wrota sztormowe na rzece Tudze, teraz mamy więcej zadań i myślę, że to doprowadzi do tego, że na Żuławach będzie się działo lepiej.
Bardzo bym prosił, żebyście państwo z jednej strony z Wodami Polskimi byli w kontakcie, z drugiej strony z Urzędem Marszałkowskim, o te drobne pieniądze, ale warto to, co mówiliśmy nie tylko dbać o te wielkie inwestycje ale też o małe, bo tutaj przede wszystkim te małe pieniądze są na utrzymanie i warto to robić także kompleksowo. Na wykonanie mamy dwa lata i może być wielki problem – zaakcentował minister Jacek Karnowski.
– Drodzy wójtowie, panie wójt, burmistrzowie. Tematy miękkie będziemy przeplatać z tematami twardymi, dlatego, żeby was zainteresować czymś więcej niż infrastruktura, która jest bardzo ważna oczywiście – mówiła Beata Rutkiewicz – wojewoda pomorska.
Fot. Kazimierz Netka.
– Niestety, musimy myśleć o demografii; za chwilę nie będzie komu pracować, więc to są też bardzo ważne tematy.
Ja się chwilę odniosę do melioracji. Dla mnie, dla moich pracowników Żuławy są w dzisiejszych czasach punktem krytycznym i zapalnym. Pan dyrektor Wód Polskich, pan dyrektor Ryński wie, pieniędzy jest za mało, ale razem działamy, żeby było lepiej, więc jeżeli gdzieś te problemy są to mój Wydział Zarządzania Kryzysowego, któremu dokooptowałam rolnictwo i melioracje, jest gotowy do pracy również z państwem, do zaangażowania również tam, gdzie trzeba pomóc. Tym sposobem udało nam się namówić stary LOTOS, dzisiaj ORLEN aby zaangażował się w czyszczenie rowów, które należą do nich. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad również mocno przystąpiła do prac. Zarząd Dróg Wojewódzkich zawsze jest liderem i tym razem też bardzo dobrze współpracował i ta współpraca jest naprawdę dobra, ale gdyby coś gdzieś jeszcze nie grało, to ja zapraszam do kontaktów.
Pan dyrektor Pactwa z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawi program Maluch Plus – to jest dla nas najważniejsze. Ale gdyby były pytania o Aktywnego Rodzica, czy też Pierwszy Dzienny Opiekun, to pan dyrektor państwu te informacje udostępni.
Fot. Kazimierz Netka.
Za chwilę dołączy do nas dwóch pracowników Wydziału Finansowego, który zajmuje się tym działaniem u mnie. Przyjdą tutaj po to, żeby się pokazać, przedstawić numer telefonu. Zawsze można zadzwonić, dopytać; my jesteśmy naprawdę do współpracy bo chcielibyśmy białe plamy w naszym województwie niwelować, a ich jeszcze trochę mamy – powiedziała Beata Rutkiewicz – wojewoda pomorska.
W dalszej części spotkania wygłoszone zostały prelekcje, prezentacje, wykłady. Prowadziła je m.in. Justyna Durzyńska – dyrektor Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego
Fot. Kazimierz Netka.
Programy: Aktywny Rodzic, Aktywny Maluch – przedstawił Tomasz Pactwa – dyrektor Departamentu Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Informacje na temat konkursów w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 – finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus – przekazał Marcin Fuchs – dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
Informację na temat działań wdrażanych przez Departament Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich – przedstawiła Justyna Durzyńska – dyrektor Departamentu Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
Zrównoważona gospodarka wodna na obszarach wiejskich – możliwości wsparcia inwestycji gmin w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności – to wykład, który wygłosiła Lidia Kostańska – dyrektor Departamentu Nieruchomości i Infrastruktury w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Ochrona przeciwpowodziowa – możliwości wsparcia urządzeń melioracji wodnych – dr Robert Żurawski – główny specjalista w Departamencie Gospodarki Wodnej Ministerstwa Infrastruktury.
Lokalne Partnerstwa na rzecz wody jako sieć kontaktów pomiędzy lokalnym społeczeństwem a instytucjami i urzędami w zakresie gospodarki wodnej na obszarach wiejskich – kontekst pomorski – to temat który omówiła Emilia Pellowska – z Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl