Fot. Kazimierz Netka.
Integracja oraz innowacyjność mają być marką metropolii pomorskiej
Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot serdecznie zaprasza na XI Metropolitalne Spotkanie Noworoczne, które odbędzie się 20 stycznia 2025 r. o godz. 14.00 w gmachu Biblioteki Uniwersytetu Gdańskiego – brzmiało zawiadomienie o tym ważnym spotkaniu, połączonym z podsumowaniem dotychczasowych dokonań. Przypomnijmy, że najpierw miał to być Gdański Obszar Metropolitalny. Potem nazwę zmieniono na Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot (OMGGS). Jak wielkie będzie to terytorium? Jeszcze ostatecznie nie rozstrzygnięto. Na razie przyszła metropolia obejmuje ponad 60 samorządów z terenu województwa pomorskiego. Jednak, nie brakuje głosów, że w sposób wręcz naturalny, w tej metropolii powinien znaleźć się Elbląg, położony w województwie warmińsko – mazurskim, ale bardzo związany z Trójmiastem, które jest rdzeniem OMGGS.
Źródło ilustracji: Raport z działalności OMGGS 2024.
Samorządy upatrują w utworzeniu metropolii nad Zatoką Gdańska duże korzyści. Czy rzeczywiście tak będzie? Dotychczas utworzono w Polsce tylko jeden taki obszar, wiec doświadczeń jest niewiele. Jednak, pomorskie samorządy z optymizmem patrzą w przyszłość. Taki optymizm promieniował też podczas uroczystości – spotkania noworocznego w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Gdańskiego. Na to wydarzenie zaproszono m.in. parlamentarzystów, przedstawicieli korpusu dyplomatycznego, konsulów honorowych, samorządowców, naukowców, wojewodów, marszałków województwa. Gościem specjalnym był Tomasz Szymański – sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, wiceprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Fot. Kazimierz Netka.
Spotkanie prowadził red. Robert Silski z Radia Gdańsk.
Rozbrzmiały dźwięki instrumentalistów, inaugurując w taki wzniosły sposób owo metropolitalne wydarzenie.
Fot. Kazimierz Netka.
– Pięknym muzycznym akcentem rozpoczęliśmy to spotkanie, koncertem Gdańskiej Orkiestry Akademickiej, którą dyrygował Marcin Janek – poinformował zebranych red. Robert Silski.
Naszym celem jest ustawa metropolitalna, ale też praca wokół programu, mechanizmu zintegrowanych inwestycji terytorialnych
– Witam wszystkich bardzo serdecznie w gościnnych progach Biblioteki Uniwersyteckiej – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska, prezes Rady Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot (OMGGS):
Fot. Kazimierz Netka.
– Myślę, że to symboliczne, bo spotykamy się tutaj już drugi raz w historii naszych noworocznych spotkań, Myślę, że to też bardzo mocno pokazuje, że środowisko naukowe jest też bardzo mocno włączone w budowanie metropolii. Ja też chciałam bardzo serdecznie przywitać, poza pracownikami samorządowymi także wszystkich tych, którzy działają w różnych organizacjach społecznych, pozarządowych, pracują w gospodarce; przedstawicieli różnych przedsiębiorstw, ale także przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego. Cieszę się, że nasza metropolia, Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot ma tylu przyjaciół.
Szanowni państwo, myślę, że obecność pana wiceministra – na naszych spotkaniach nie bywali ministrowie – jest bardzo symboliczna, myślę, że to tez pokazuje, że rok 2025 – pewnie to jest nie tylko moje życzenie ale wielu z nas – powinien być przełomowy dla naszego Obszaru Metropolitalnego dlatego bardzo bardzo dziękuję panu ministrowi za obecność. Jak pewnie wiecie, mieliśmy przed tym spotkaniem posiedzenie Rady Obszaru Metropolitalnego. Padły na nim ważne słowa, deklaracje. Bardzo dziękuje panu ministrowi za dotychczasową współpracę ale chyba muszę powiedzieć z radością – za wsparcie, bo czuję, że pan minister absolutnie rozumie potrzebę powołania związku metropolitalnego tu na Pomorzu i że jest wielkim przyjacielem tego projektu i za to bardzo panu ministrowi Szymańskiemu dziękuję.
Fot. Kazimierz Netka.
Ja wiem, że co roku spotykamy się, rozmawiamy co z tą ustawą. Mam nadzieję, że w przyszłym roku na noworocznym spotkaniu, będziemy w innych nastrojach. Głęboko w to wierzę, że nie będziemy rozmawiali co z tą ustawą tylko jak ją wdrożymy w życie. Myślę, że jesteśmy na dobrej drodze.
Ale czy to zwalnia nas od myślenia o rozwoju metropolii? Myślę, że to jest wyzwanie dla nas wszystkich. Oczywiście celem jest ustawa metropolitalna, ale naszym celem jest też praca, praca wokół programu, mechanizmu zintegrowanych inwestycji terytorialnych, praca nad polityką społeczną. Byliśmy liderami jeśli chodzi o standardy dotyczące osób niepełnosprawnych w regionie, czy chociażby standardy dotyczące integracji imigrantek i imigrantów. To są bardzo ważne tematy społeczne, o których nie powinniśmy absolutnie zapominać. To jest zadanie dla nas wszystkich,
Spotykamy się w nieco odmienionym składzie. Jesteśmy u progu nowej kadencji, ale to już moje zaprzysiężenie było w maju, bo w maju samorządy nowej kadencji 2024 – 2029 o ile się nic nie zmieni – czyli jesteśmy na początku nowej pięcioletniej kadencji. Witamy szczególnie serdecznie tych samorządowców, którzy są nowi w naszym gronie. Tu wymiana nastąpiła – mniej więcej w połowie naszych członków zmieli się liderzy u steru. To też jest ważne dla naszego stowarzyszenia, żebyśmy umieli także pracować z nowymi członkami, tak, żeby się czuli pełnoprawnymi członkami stowarzyszenia, w rozumieniu także celów dla których nasze stowarzyszenie jest powołane.
Fot. Kazimierz Netka.
Zapewniam państwa, że 2025 nie będzie rokiem nudnym, będziemy mieli co robić i głęboko wierzę, że – tak, jak powiedziałam na wstępie – w przyszłym roku, na noworocznym spotkaniu już z ustawą i będziemy zastanawiać się jak wdrażać w życie związek metropolitalny, pomorski.
\Wszystkiego najlepszego państwu życzę, energii do pracy. Wierzę że niebo też nam sprzyja – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska, prezes Rady Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot.
Prezentacja działań i planów stowarzyszenia metropolitalnego na Pomorzu
– Szanowni państwo, panie rektorze bardzo dziękujemy za możliwość spotkania w tych zacnych progach – mówił Michał Glaser – prezes zarządu Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot:
Fot. Kazimierz Netka.
– Dokładnie dwa lata temu rozpoczynaliśmy konsultacje społeczne nad strategią obszaru metropolitalnego. Rok temu w Teatrze Wybrzeże podsumowywaliśmy co po roku nam się wydaje – na co powinniśmy postawić. Przez te dwa lata uzasadniamy, mówimy sobie nawzajem, że metropolita to gminy i powiaty ale nie tylko, że metropolia to współpraca samorządów z regionem, że metropolia to region, to państwo, że metropolia to biznes i uczelnie, bo metropolia to nasze wspólne dobro – takie przełożenie leży u podstaw strategii metropolii, która została oparta o 3 ambitne cele: chcemy się stać metropolią wiedzy, najlepszym w Polsce miejscem do życia oraz europejskim portem nowych idei. Te strategie przez ostatni rok konsultowaliśmy z rządem, a pół roku temu – poczekam aż pan senator Wcisła zrobi fotkę, witamy gości z Elbląga – a dopiero pół roku temu te strategie przyjęli samorządowcy obszaru metropolitalnego po uzgodnieniach z rządem i z regionem.
Strategię mamy gotową. Stawia ona sobie bardzo ambitny cel, to znaczy, żeby poprzez zrobienie z tej metropolii takiego sprawnego, szybkiego mechanizmu podejmowania decyzji w tych najważniejszych sprawach rozwojowych, zacząć stopniowo awansować w kolejnych 10 – 15 latach do pierwszej setki najbardziej innowacyjnych regionów Europy.
Fot. Kazimierz Netka.
Czy ta wizja, ta odważna ambitna wizja jest potrzebna? Wydaje się, że tak, jeśli chcemy, żeby nasi mieszkańcy zaczęli zarabiać więcej pieniędzy w uproszczeniu, bo mimo historycznego, niespotykanego na świecie skoku rozwojowego przez ostatnie 15 lat kiedy polskie miasta i regiony nadgoniły olbrzymie zaległości rozwojowe. Kiedy się w Eurostacie wpisze: obszary metropolitalne 1,6 miliona, to alfabetycznie Gdańsk jako pierwszy wyskoczy, pomorski region metropolitalny, ale i inne metropolie 1,6 miliona – tam mieszkańcy tworzą usługi i produkty, które są 3 – 4-krotnie więcej warte i 3 – 4-krotnie więcej zarabiają. Pytanie, czy tak ambitna wizja jest nam potrzebna? Wydaje się, że jest ona konieczna, konieczny jest kolejny impuls rozwojowy.
Czy wizja, którą określiliśmy jest wystarczająca, czy to, że mamy strategię, czy to jest wystarczające?
Prace nad ustawa metropolitalną, wydaje się że wchodzą w już naprawdę finałowy etap. Jest tylko jeden aspekt, który pozostał jeszcze do ustalenia: pieniądze. Ale, tak jak rozmawialiśmy i rozmawiamy na bieżąco w tym bardzo intensywnym okresie, liczymy na to, że już wkrótce przejdziemy z rządowego na etap sejmowy i zwróćcie państwo uwagę, co w tym projekcie ustawy, który wkrótce trafi do Sejmu można przeczytać – od jakich słów, od jakiego uzasadnienia się ten projekt zaczyna:
„To Polska potrzebuje metropolii, to tam są w coraz mniejszej liczbie miast na świecie, tam są efekty rozwojowe“.
To nie jest specyfika Polski, tak po prostu działa świat. Tego trendu nie zatrzymamy. Albo z tego trendu możemy skorzystać, albo… Ustawa wskazuje dwa obszary działania, nad którymi teraz pracujemy – przechodzę w tym moim wstępie do finału, to znaczy: co nas czeka w roku 2025?
Fot. Kazimierz Netka.
Czeka nas największa praca nad wypełnieniem tej ustawy w konkretne działania, i to już teraz się spowiadamy przed Ministerstwem Finansów jakie prawdopodobne działania będziemy mogli realizować ale chcę zwrócić państwa uwagę, że te działania, ta filozofia tej ustawy mówi o dwóch barierach, których nasza metropolia nie jest w stanie złamać bez pomocy państwa. Po pierwsze, to są dekady opóźnień transportowych, ale i w planowaniu przestrzennym. Po drugie – w tym, o czym mówiłem wcześniej: rosnącej luce inwestycyjnej naszych regionów wobec Europy zachodniej. To w tych dwóch obszarach tematycznych ustawa definiuje zadania. Jest bardzo dużo zadań związanych z transportem zbiorowym, z planowaniem przestrzennym, z dbałością o klimat, w związku z tą naszą przestrzenią ale jest też jedno z kluczowych aspektów, nad którymi teraz pracujemy, przygotowujemy się do integracji transportowej począwszy od 2026 roku. I drugi obszar, o którym być może mniej się mówi mediach, a o których my mówimy na naszych spotkaniach noworocznych, na spotkaniach noworocznych Pracodawców Pomorza czyli w tym naszym środowisku: polityka rozwoju, wspieranie branż innowacyjnych, współpraca ze szkolnictwem wyższym, wdrażanie badań, komercjalizacja badań.
To w tych dwóch obszarach tematycznych czeka nas największa praca w 2025 roku Ja bardzo państwu dziękuję za zaangażowanie w pracę. Każde z tych zadań wpisuje się w strategię rozwoju obszaru metropolitalnego i która jak państwo wiedzą wskazuje cztery główne cele tematyczne obszaru metropolitalnego i w ramach każdego z nich my już zaczęliśmy.
Jeżeli ktoś z państwa jeszcze nie jest zaangażowany na rzecz już konkretnych zadań dla związku metropolitalnego to my w ramach tych czterech obszarów tematycznych do tych prac zapraszamy w komisjach tematycznych zarządzanych przez – i tutaj wymienię osoby, które są wśród nas: dla klimatu – Piotr Kryszewski przewodniczący. W każdej z komisji Gdańsk i Gdynia to pełnią rolę albo współprzewodniczących albo nawzajem wymieniają się. Komisja urbanistyczno-architektoniczna – Kuba Szlachetko; komisja transportowa – Łukasz Kłos; komisja rozwoju gospodarczego – Kuba Kaszuba. Jesteśmy w przededniu też powołania zespołu do spraw edukacji z pana wiceprezydent Oktawią Gorzeńską; infrastruktura społeczna – wiceprezydenci Monika Chabior i Tomasz Augustyniak; kultury – Basia Frydrych; centrum kompetencji – Grzegorz Szczuka; smart city – chyba bez przewodniczącego ale Piotr Wiśniewski, Tomasz Nadolny z Gdańska, Magda Cieślik z Sopotu są bardzo zaangażowani; komitet sterujący – Piotr Grzelak. W tym roku tych zespołów prace nad zadaniami dla metropolii już zaczęły się toczyć i będą się toczyły. Do tych prac zapraszamy.
No i pytanie na koniec czy ta ambitna wizja, którą ta strategia założyła może się udać? Mnie wydaje się oczywiste, że może się udać, że powinna się udać, że żyjemy w czwartym największym obszarze metropolitalnym w Polsce, który posiada dwa największe porty morskie generujące 13,5% dochodów budżetowych i to chyba panie ministrze musimy podkreślać, pani wiceminister Majszczyk również, że 13,5% dochodów podatkowych płynie tylko i wyłącznie z dwóch portów morskich z akcyz i podatków. Region, w którym wkrótce staniemy się eksporterem energii. No chyba że – o czym rozmawiamy z rektorami i z przedsiębiorcami – wymyślimy takie projekty, że tę energię tutaj na miejscu wykorzystamy na rzecz rozwoju Pomorza.
Jesteśmy jednym z dwóch regionów gdzie marszałek województwa zaprosił metropolię do formalnego współzarządzania funduszami europejskimi; który od lat popiera nasze starania o ustawę metropolitalną, a naprawdę w połowie województw w Polsce to jest nie do pomyślenia, żeby mieć, takie dobre strategiczne relacje z panem marszałkiem. No i na koniec: jesteśmy metropolią, w której rektorzy i pracodawcy jako swoją misję postawili aktywne zaangażowanie na rzecz lepszej koordynacji działań regionów i rządu. Chciałem podziękować osobom, których do tej pory nie wymieniłem to znaczy samorządowcom obszaru metropolitalnego i członkom wspierającym, którzy od ponad 10 lat są tym kołem zamachowym: pani wojewodzie, posłom i senatorom, którzy nas bardzo aktywnie wspierają oraz Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która jest także ogromnym wsparciem w naszych staraniach. Zapraszam serdecznie do współpracy w 2025 roku. Bardzo dziękuję za obecność – powiedział Michał Glaser – prezes zarządu Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot.
Federacja Uniwersytetów Fahrenheita zaprosi do współpracy inne uczelnie. Powstanie Uniwersytet Metropolitalny?
– Szanowni państwo, ja w pierwszych słowach mojego wystąpienia chciałbym nawiązać do słów pani prezydent, która obiecywała państwu, że naprawdę będzie się działo w tym 2025 roku, a na Uniwersytecie dzieje się od pierwszych dni nowego roku jako że weszliśmy w jubileusz 55-lecia Uniwersytetu Gdańskiego i przypisujemy to dzisiejsze spotkanie, tę dzisiejszą uroczystość jako jeden z punktów naszych obchodów – powiedział prof. Piotr Stepnowski – rektor Uniwersytetu Gdańskiego, przewodniczący Związku Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita:
Fot. Kazimierz Netka.
– Dziękujemy za waszą obecność. brawa dla Uniwersytetu.
To wielki zaszczyt i honor móc gościć was wszystkich tu w progach Uniwersytetu Gdańskiego, ale zwłaszcza w tym gmachu, w Bibliotece Głównej naszej uczelni, która oprócz swojej tradycyjnej roli – księgozbioru, czytelni – chociaż jak dzisiaj wciąż aktywnie podczas naszego spotkania jest wykorzystywana. No właśnie, sesja za pasem, studenci, którzy są członkami Gdańskiej Orkiestry Akademickiej no będą musieli nadrobić, tak że dla nich też brawa. Biblioteka pełni również inną rolę. Od wielu lat staramy się aby było to miejsce szczególne, miejsce wydarzeń kulturalnych, artystycznych, naukowych. Pod wieloma względami udaje nam się to realizować, to miejsce stałych wystaw, wystaw czasowych, spektakli teatralnych. Dopiero co nadawaliśmy w tym miejscu doktorat honoris causa pierwszemu premierowi z Gdańska Janowi Krzysztofowi Bieleckiemu – naszemu byłemu pracownikowi, wielkiemu przyjacielowi Gdańska i środowiska akademickiego reprezentowanego przez Uczelnię Fahrenheita. Ale o tej nowej formule biblioteki mówię nie bez przyczyny, ponieważ jest to zmiana, którą wszyscy przeżywamy – zmieniają się uczelnia ale zmieniają się też miasta zmieniają się przestrzenie, zmienia się społeczeństwo, zmieniają się wyzwania i także my jako uczelnie wyższe musimy do tych zmian się dostosowywać. Dlatego jesteśmy niezmiernie wdzięczni, że możemy współpracować z Obszarem Metropolitalnym przy tym wielkim projekcie, o którym myślimy naprawdę w takim trybie think bit. To znaczy nie chcemy koncentrować się tylko i wyłącznie na wizji wspólnej polityki komunikacyjnej, transportowej, w tych wyzwaniach związanych z klimatem, edukacją ale naprawdę wielką szansą rozwoju naszego regionu, w którym uczelnie wyższe mogą stać się – wierzę w to głęboko – takim swoistym silnikiem czy lewarem tej zmiany, jako źródło Innowacji, źródło specjalności, które będą wspierać metropolię w jej dalszym rozwoju i to że reprezentujemy Uczelnie – mam nadzieję lada chwila federację, która połączy siły największych ośrodków akademickich tu na Pomorzu ale też myślę, że zaprosi do współpracy wszystkie pozostałe instytucje i jest gwarantem tego, że wyposażymy państwo w możliwie jak najlepsze rozwiązania jeżeli chodzi o technologie, wyzwania gospodarcze, ochronę zdrowia wobec starzejącego się społeczeństwa ale również na stałe dostarczamy nowych obywateli naszej metropolii. W końcu studenci, którzy podejmują studia na naszych uczelniach pochodzą z całej Polski i bardzo często zostają tutaj jako świetnie wykształceni specjaliści zasilający obszar metropolitalny. Myślimy o tych wyzwaniach w bardzo różnych kontekstach.
Fot. Kazimierz Netka.
Dużo mówiliśmy dzisiaj o wyzwaniach energetycznych, tej wielkiej wizji potężnego hubu energetycznego, który będzie miał miejsce tu i teraz i da nam olbrzymią szansę chociażby dekarbonizacji całego regionu – to jest na wyciągnięcie ręki. W myśleniu o obszarze metropolitalnym jako o gospodarzu nowego obszaru biznesowego, przemysłowego, o niewyczerpalnym wprost potencjale – mówimy często 6.0 może nawet 7.0. Dlaczego nie? Dlaczego nie mamy myśleć właśnie tak wysoko i tak daleko. To wszystko skłania nas również, nas jako uczelnię do tego aby myśleć o swojej ofercie w zakresie kształcenia, w zakresie badań naukowych, w zakresie oferowania miejsc pracy profesorom z całego świata, właśnie w kontekście proregionalnym, prometropolitalnym. I to jest moje zobowiązanie w imieniu wszystkich rektorów, że taką rolę chcemy tu pełnić. Jesteśmy dumni, wdzięczni, że znaleźliśmy się w samym środku prac legislacyjnych nad metropolią. Planujemy również zmiany ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce myśląc o federacji uczelni czy federowaniu uczelni jako zawiązywaniu instytucji wprost metropolitalnych. A dlaczego nie Uniwersytet Metropolitalny? – wspaniały pilotaż dla całej Polski, może dla całej części Europy, a wiemy doskonale, że wszystko zaczyna się w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
Szanowni państwo, zacząłem od zmian, na tych zmianach skończę, a myślę że po epidemii kowidowej, po agresji Rosji na Ukrainę, po fali uchodźczej nie jesteśmy już tacy sami i stanęliśmy wobec naprawdę innych wyzwań. Wszyscy chyba dziś rozumiemy przed jaką szansą stajemy: tą społeczną, energetyczną, gospodarczą, przemysłową czy w zakresie naszego i uważam że jednym z najlepszych co możemy dzisiaj to znaleźć tu i teraz to właśnie ta niewyczerpalna symbioza uszczelni i metropolii. I wierzę głęboko, że dobrze i efektywnie wykorzystamy te szanse – podsumował prof. Piotr Stepnowski – rektor Uniwersytetu Gdańskiego, przewodniczący Związku Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita.
Jesteśmy na finiszu prac nad ustawą
– Dzień dobry państwu. Witam bardzo serdecznie na gościnnej gdańskiej ziemi i muszę się państwu przyznać, że ja również panie profesorze jestem absolwentem uczelni Uniwersytetu Gdańskiego, co prawda studiów podyplomowych, ale pamiętam te czasy, kiedy czuję się członkiem duchowym na pewno między innymi tychże progów – powiedział Tomasz Szymański – sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, wiceprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego:
Fot. Kazimierz Netka.
– Szanowni samorządowcy, koleżanki i koledzy samorządowcy, wszak jestem samorządowcem dlatego ta wrażliwość szczególna na potrzeby i czasami też troski bo to z troski czasami potrzeby wychodzą, czuję się zobowiązany do tego żeby razem z państwem – to jest niezwykle ważne żeby w drodze konsensusu przygotować takie ramy legislacji, żeby one spełniały państwa oczekiwania, ale żeby dawały to co jest najważniejsze, to co powiedział pan profesor, czyli tego kopa do rozwoju.
Potencjał jest bardzo duży; wszak 61 jednostek samorządu terytorialnego spośród których szanowni państwo nie wiem czy wiecie, blisko 40% to są nowe składy władz wykonawczych, ale od 10 lat, blisko od dekady, kiedy Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot funkcjonuje, wszyscy państwo tak jak tutaj wszyscy siedzicie, jesteście przyjaciółmi i mecenasami metropolii pomorskiej. Za to oczywiście wszystkim dziękuję, dziękuję za to, że te osoby które wkładają aktualnie dużo pracy tytanicznej nierzadko, czasu, poświęcenia, wielokrotnych wizyt, połączeń internetowych, że to już tak naprawdę niedługo przyniesie swój efekt i ten rok, o którym wspomniała pani prezydent, będzie rokiem wyjątkowym – rok 2025. I tak szanowni państwo potwierdzam: jesteśmy na finiszu prac. Jesteśmy na finiszu prac ustawy metropolitalnej pomorskiej ale również pracy związanej z dostosowaniem do nowych realiów Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
To był bardzo dynamiczny czas. Wydawać się mogło, że przez ten rok można było zrobić więcej ale mając na uwadze harmonogram i kalendarium zdarzeń, nie było takiego miesiąca, żeby do Ministerstwa nie przyjechali samorządowcy, osoby, które są zainteresowane powstaniem tej metropolii i żebym ja nie odbierał telefonu od osób, które pytają co dalej, kiedy więcej, w którym momencie jesteśmy. Tak że byliście państwo naturalnie naszym partnerem i też również zobowiązywaliście nas żeby ta praca przebiegała w sposób aktywny.
Ostatnie miesiące to już jest bardzo zdynamizowana sytuacja prac w ramach komisji wspólnej rządu i samorządu terytorialnego, której jestem wiceprzewodniczącym ale zespołu roboczego który bardzo mocno intensywnie nad tymi założeniami pracował za co serdecznie szczególnie stronie samorządowej dziękuję. Jesteśmy na finiszu, każdy akt legislacyjny, żeby być wpisanym do wykazu prac legislacyjnych musi być skończony, kompletny i przedyskutowany. Dyskutowaliśmy w wielu resortach, dyskutowaliśmy w rządowym centrum legislacji, jednak naszym najważniejszym partnerem do dyskusji jest Ministerstwo Finansów i nie muszę państwu tłumaczyć dlaczego, ale wierzę, że te spotkania robocze i zrozumienie roli metropolii jaką będzie spełniała nie tylko dla trzech miast ale dla tych 60 jednostek i innych, prorozwojowe ciało, zdynamizowujące inne powiaty, inne obszary ale również mające wpływ na województwa ościenne.
Jestem z Grudziądza, tak że doskonale rozumiem tę wrażliwość i konieczność utworzenia metropolii, że wszyscy będziemy już niedługo mogli powiedzieć, że osiągnęliśmy razem ten sukces. Ale sama ustawa, sam akt, który zostanie przegłosowany w Sejmie mam nadzieję że niedługo, to będzie ten moment kiedy nie będzie można zawiesić swojej pracy i aktywności. Przecież my nie mówimy wyłącznie o transporcie, my nie mówimy wyłącznie o ładzie, o gospodarce przestrzennej, o kwestiach klimatycznych. Przed nami dużo innych obszarów i działań, które musimy razem wspólnie zrealizować. Federalizacja uczelni, postawione wysoko cele innowacyjności – to jest wszystko to, nad czym trzeba starannie pracować i pielęgnować, mając już tę ustawę i z tego mam nadzieję wszyscy sobie zdajemy sprawę.
Cieszę się, że to 11. spotkanie noworoczne już jest w innej atmosferze, w innym klimacie, gdzie już jest więcej odpowiedzi niż pytań, gdzie mogłem państwu dzisiaj sprawozdać aktualny stan pracy nad tą ustawą i głęboko wierzę, że wiosna będzie nasza. Dlatego też szanowni państwo życzę sobie dalszej takiej współpracy zarówno pani prezydent, pani wojewody i pana marszałka, wszystkim zainteresowanym i zaangażowanym w pracę zespołu, który naprawdę pracuje ciężko. Ostatnie spotkanie było 13 stycznia i kolejne już przed nami; że już wkrótce będziemy mogli powiedzieć: mamy ustawę, idziemy z nią do sejmu, konsultujemy ją wewnątrzresortowo i będzie można już na kolejnym – jestem przekonany że kolejne 12. spotkanie noworoczne nie będzie już brzmiało czy ustawa i kiedy tylko co robimy z tą ustawą, jakie obszary dalej musimy rozwijać i się zaangażować. Wszystkim państwu, nowym samorządowcom życzę tego żebyście wspierali to działanie, żebyście angażowali się mocno w obszar metropolitalny ponieważ to ma być jeden wspólny dynamicznie rozwijający się organizm. Wszystkiego dobrego dla wszystkich samorządowców, dla wszystkich zaangażowanych w budowę metropolii pomorskiej Dziękuję – powiedział Tomasz Szymański – sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, wiceprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Fundamentalną sprawą w obszarze metropolii jest współpraca, kooperacja, wykorzystanie potencjału
– Wielce Szanowni państwo, chciałbym wyrazić wielką radość – zapowiedział Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego:
Fot. Kazimierz Netka.
– Dzisiaj słyszałem nie tylko czytelne, jasne deklaracje pana ministra ale także chcę wyrazić tę radość, że przyjęliście państwo zaproszenie pani prezydent Dutkiewicz na to dzisiejsze spotkanie w tak bardzo licznym gronie nie tylko samorządowców ale także przedstawicieli biznesu, także poprzez panią wojewodę możemy powiedzieć także przedstawiciele administracji rządowej, także organizacji pozarządowych, o których Aleksandra Dulkiewicz wspominała i środowiska akademickiego.
Rzeczywiście wspomniał o tym pan rektor Stepnowski kiedy mówił o wyjątkowym czasie, wyjątkowym roku, choć na początku każdego roku my mówimy ciągle, że jest to jakiś rok wyjątkowy ale jeśli sobie uprzytomnimy fakt, że przypomnimy sobie fakty takie choćby jak skutki pandemii, czy też gorzej, skutki wojny prowadzonej przez Rosję, agresywną Rosję w Ukrainie i które to skutki odczuwaliśmy i odczuwamy nadal my wszyscy, także samorządowcy. Zdajemy sobie z tego sprawę, że jest to jednak rok wyjątkowy, który może nam przynieść nie tylko nadzieję, o czym dzisiaj było też sporo mowy ale też realne szanse wykorzystania tego wielkiego potencjału, który tkwi właśnie w obszarze metropolii. Fundamentalną sprawą w obszarze metropolii, o czym dzisiaj wspomniał również pan prezes Glaser, jest też współpraca, jest kooperacja, wykorzystanie potencjału, wielu potencjałów, które tkwią i w biznesie i w administracji samorządowej, i w nauce. Wszak te wyzwania, o których dzisiaj też słyszeliśmy jak choćby tworzenie hubu energetycznego to przecież to są już fakty – decyzja o budowie elektrowni nuklearnej, za chwilę będą budowane pierwsze farmy wiatrowe w naszym naszym województwie, a przecież ważne jest w jaki sposób przygotujemy naszych obywateli, naszych mieszkańców do tego żeby te cele osiągać i na poziomie szkolnictwa zawodowego, które jest realizowane w miastach metropolitalnych, które jest realizowane także w siedzibach powiatów powiatów ziemskich czy też na Uniwersytecie. Pamiętam był taki moment, pan rektor o tym nie wspomniał ale pewno doskonale pamięta, kiedy byliśmy mocno zaskoczeni, że uczelnie wyższe Trójmiasta nie były brane pod uwagę przez Polskie Elektrownie Jądrowe jako ośrodki akademickie, które mają odpowiadać na tego typu wezwania. W pierwszej kolejności jak pamiętamy to była w Łódź. I wtedy podnieśliśmy wielkie larum, że jesteśmy przecież razem, że jesteśmy tym zainteresowani, że ta sprawczość, do której dążymy w polityce realizowanej na każdym szczeblu, jest niezwykle ważna także na poziomie realizacji zadań przez uniwersytety rozumiane bardzo szeroko a więc i Politechnikę Gdańską, Uniwersytet Morski, Uniwersytet Gdański czy też Gdański Uniwersytet Medyczny. Ale tych wyzwań mamy więcej. To są wyzwania także cywilizacyjne, które dotyczą choćby starzejącego się społeczeństwa. Dziś może nie przez ten pryzmat często patrzymy na realizację polityki lokalnej, ale to jest rzecz fundamentalna. Zagadnienia demograficzne, o których wspomniał tutaj Michał Glaser i konsekwencje, które które dotykają to też także sprawna służba zdrowia, to też rynek pracy, który bez przedsiębiorców nie będzie w stanie odpowiadać w sposób elastyczny na wyzwania. Tych wyzwań jest niezwykle dużo i u progu tego nowego roku, w styczniu tego roku chcemy powiedzieć, że we wszystkich tych działaniach, w których będziemy budować i rozwijać wzajemne relacje także z samorządem regionalnym to na samorząd regionalny zawsze będziecie państwo mogli liczyć. będziemy współpracować ponieważ dobro nowej jednostki, nowej inicjatywy w nowej metropolii jest z całą pewnością dobrem regionalnym i dobrem naszej ojczyzny – zaakcentował Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego.
Fot. Kazimierz Netka.
Tczew – południowa brama do metropolii, Elbląg – wschodnią jej flanką
– Wydaje się, patrząc także na rozwój Europy, że metropolia to jest coś, co u nas powstanie – powiedział Łukasz Brządkowski – prezydent Tczewa, członek Rady Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot. – Musimy się zastanowić jak ona się wpasuje w cały ustrój administracyjny kraju, ponieważ metropolia jest czymś znacznie większym niż powiaty, ale mimo to jest trochę mniejsza niż województwo, Musimy więc zadbać o to, by takie miasta jak Tczew, będące dziś bramą do metropolii na równych prawach jak inne duże miasta, skorzystały z jej rozwoju. Rola tutaj Tczewa, i mnie jako prezydenta jest taka, żeby wspierać rozwój metropolii, ale też szukać możliwości skorzystania z licznych programów i projektów, które metropolia będzie realizowała. Teraz najważniejsza debata odbywa się na temat finansowania metropolii. My na pewno musimy być finansowani co najmniej na poziomie metropolii śląskiej, ponieważ uważam, że tak być powinno – każda metropolia powinna mieć ten sam procent dochodów mieszkańców przeznaczonych na własne cele. Co ważne dla mieszkańców: to nie jest żaden dodatkowy podatek, po prostu państwo rezygnuje z niewielkiej części dochodów, bo to jest niecałe pół procenta na rzecz właśnie metropolii.
Metropolia powinna być dobrze wykreślona geograficznie. Patrząc na zasięg metropolii, wydaje mi się, że powinna być otwierana przez miasta takie jak Tczew od południa, od zachodu przez takie miasta jak Wejherowo. Rdzeń metropolii to Trójmiasto. Moim zdaniem Elbląg mógłby być tą wschodnią flanką metropolii. Jest tutaj dla nas ta sytuacja trudna – chodzi o podział administracyjny kraju – czyli tę granicę pomiędzy województwami, którą dawno temu wyznaczono z dużą szkodą dla Elbląga. Elbląg historycznie, gospodarczo, zawsze powinien być częścią szeroko pojętego Pomorza Gdańskiego – stwierdził Łukasz Brządkowski – prezydent Tczewa, członek Rady Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot.
Fot. Kazimierz Netka.
Nie dostrzegamy tego, że nasza metropolia jest metropolią nadmorską
– Tworzenie metropolii w Trójmieście jest niezwykle ważne z punktu widzenia biznesu, biznesu morskiego przede wszystkim – powiedział prof. Marek Grzybowski – przewodniczący Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, prezes Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego. – Nie dostrzegamy tego, że nasza metropolia jest metropolią nadmorską i oczywiście oprócz ważnych spraw społecznych, z usługami społecznymi my żyjemy dzięki temu, że zapewniamy gospodarce polskiej kontakt z gospodarką międzynarodową.
Mało się to wykorzystuje, ponieważ praktycznie reeksport jest elementem marginalnym w naszym regionie. Eksport w regionie tworzą z gospodarki morskiej firmy, które przetwarzają ryby. Druga grupa, bardzo duża, to firmy produkujące jachty i łodzie. Trzecia to są stocznie i porty z terminalami. Właścicielami terminali są firmy międzynarodowe, które napędzają nam tutaj rynek związany z przeładunkami kontenerów i ładunków masowych. Natomiast nie ma takiej produkcji; nie wykorzystujemy potencjału Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w której powinny być kreowane inwestycje, w których będzie reeksport towarów na rynek międzynarodowy, głównie Unii Europejskiej, a także Stanów Zjednoczonych.
Informacja o tym, że prezydent Trump chce wprowadzić wysokie cła na towary chińskie jest dla polskiej gospodarki dobrą informacją. Możemy eksportować do Stanów Zjednoczonych, ponieważ produkujemy na tym samym poziomie kosztowym co Chińczycy. Jesteśmy w stanie to, czego nie dostarczą Chińczycy, dostarczyć z Polski, tylko musimy chcieć to zrobić.
Metropolia z mojego punktu widzenia, to powinna być grupa miejscowości od Władysławowa i Helu poprzez Trójmiasto aż do Elbląga. To jest obszar metropolitalny właśnie regionu Zatoki Gdańskiej i on ma potencjał rozwojowy, który może wygenerować także ruch w transporcie morskim na krótkich zasięgach, short shipping. Pamiętajmy, że droga morska, która prowadzi do Elbląga, to jest droga morska, która jest od Gibraltaru aż po Morze Białe – i to jest nasz obszar aktywności przemysłowej, który możemy generować w naszej metropolii, a ta metropolia to musi obejmować wszystkie miejscowości Zatoki Gdańskiej, od Helu poprzez Władysławowo, Puck, Trójmiasto aż do Elbląga – stwierdził prof. Marek Grzybowski – przewodniczący Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, prezes Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego.
Fot. Kazimierz Netka.
Elbląg do metropolii
– Nie mam żadnej wątpliwości, że Elbląg powinien być w metropolii gdańskiej – powiedział senator Jerzy Wcisła. – Elbląg zawsze był związany z Gdańskiem, z przemysłem stoczniowym. Elbląskie dzieci uczą się w trójmiejskich uczelniach. Elblążanie bardzo licznie pracują w Trójmieście. Biznesy są bardzo podobne, współpracują ze sobą. Tak że tych połączeń jest bardzo wiele, które uzasadniają przystąpienie Elbląga do metropolii pomorskiej.
Pilnuję ustawy metropolitalnej i projekt ustawy dotyczącej metropolii pomorskiej przewiduje możliwość przystąpienia samorządu spoza województwa pomorskiego – zapewnił senator Jerzy Wcisła.
Potrzebne są konsultacje społeczne w sprawie Elbląga?
Fot. Kazimierz Netka.
Czy w metropolii gdańskiej powinien znaleźć się Elbląg – zapytaliśmy gościa ze Śląska Grzegorza Kwitka – członka zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii:
– To już jest pytanie do samorządowców, ponieważ metropolie powstają tam, gdzie samorządowcy chcą i gdzie mieszkańcy chcą, bo wcześniej poprzedzone są konsultacjami społecznymi. Jeśli samorządowcy chcą tworzyć wielką metropolię niezależnie od tego, że wykracza poza granice województwa, to nie widzę żadnych przeciwwskazań
Metropolia przede wszystkim łączy. Te gminy, które do tej pory niekoniecznie współpracowały na takim wyższym poziomie, to stworzenie instytucji, jaką jest metropolia, pozwala na przede wszystkim spotkania, rozwiązywanie wspólnych problemów, niekoniecznie każdy w swoim zakresie, szczególnie tych problemów, które sa ponadlokalne. Dzisiaj była mowa na spotkaniu noworocznym o problemach czy też wyzwaniach, które stoją przed metropolią pomorską natomiast my również na Śląsku i w Zagłębiu widzieliśmy mnóstwo rzeczy, które należy wspólnie zrobić i takim pierwszym, którym zajęliśmy się, był transport, natomiast pozostałe elementy to związane z ładem przestrzennym, z gospodarką odpadami, z drogami, więc wiele rzeczy, które jeszcze chcemy zbudować. Dzisiaj usłyszeliśmy: integracja, innowacyjność, która ma być marką metropolii pomorskiej, myślę, że jest to bardzo dobry kierunek – ocenił Grzegorz Kwitek – członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl