Źródła ilustracji: Transmisja z V Kongresu Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości.

Polacy zaczynają coraz uważniej czytać umowy przed podpisaniem i chcą wiedzieć więcej o inwestowaniu

Niezwykle ważne wydarzenie: Piąty Kongres Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości odbył się 25 marca 2021 roku. Z powodu pandemii, obrady odbywały się zdalnie. Skorzystaliśmy z tej możliwości i obserwowaliśmy przebieg kongresu, w którym uczestniczyli m.in:

Kongres Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości to najważniejsze miejsce międzyśrodowiskowej, wymiany doświadczenia oraz współpracy współpracy w ramach działań edukacyjnych w zakresie finansowania, cyberbezpieczeństwa i przedsiębiorczości. W wydarzeniu aktywnie uczestniczą przedstawiciele urzędów, organizacji samorządowych, sektorów finansowych, pozarządowych, szkół, mediów i mediów.

Partnerem generalnym V Kongresu jest Fundacja Santander Bank Polska, Partnerem głównym Fundacja Rozwoju Rynku Finansowego, Partnerem wspierającym PFR TFI. V Kongres Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości realizowany jest z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej – poinformowali organizatorzy.

W programie Kongresu była też konferencja, podczas której poinformowano o tym, ile wiedzy mają Polacy na temat zagadnień ekonomicznych, inwestowania pieniędzy, oszczędzania, gry na giełdzie itp.

W raporcie z badania pt. „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021″ przedstawiono najnowsze dane pozwalające ocenić m.in.:

Jak Polacy oceniają swój poziom wiedzy finansowej w 2021 roku i jak zmieniło się to w ciągu ostatnich 12 miesięcy?

Od kogo oczekują największej aktywności w obszarze edukacji ekonomicznej?

Co wzbudza największe obawy Polaków przy podejmowaniu decyzji o inwestowaniu?

Z których sposobów długoterminowego oszczędzania najchętniej korzystają?

Na te oraz inne pytania odpowiadali m.in.: dr Wojciech Nagel – Przewodniczący Rady Nadzorczej Fundacji GPW; Bartosz Niebrzydowski – Prezes Zarządu Fundacji GPW; Krzysztof Pietraszkiewicz – Prezes Związku Banków Polskich; Waldemar Zbytek – Prezes Warszawskiego Instytutu Bankowości, a moderatorką konferencji była Olga Olesek.

O szczegółach poinformował nas Zespół Prasowy GPW – Dział Komunikacji i Marketingu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie:

Z badania przeprowadzonego na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB) i Fundacji GPW wynika, że ponad połowa badanych chce wiedzieć więcej na temat finansów i funkcjonowania gospodarki (57%) oraz cyberbezpieczeństwa (53%).

Rośnie popyt na wiedzę z zakresu inwestowania, a zdecydowana większość badanych jest zdania, że zajęcia z edukacji finansowej powinny mieć charakter obowiązkowy.

Najpopularniejszymi źródłami wiedzy dla ponad połowy Polaków w 2021 r. jest internet (59%) oraz banki i inne instytucje finansowe (54%).

Jak wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021” przeprowadzonego w marcu br. na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości (WIB) i Fundacji GPW, w porównaniu do 2020 r., nieznacznie spadł do 49% odsetek osób oceniających swoją wiedzę finansową jako „raczej małą” lub „bardzo małą”. Niestety, wzrósł za to poziom negatywnej samooceny w tym obszarze wśród młodych Polaków w wieku 18-24 lata – z 83% do 90%.

WIB i Fundacja GPW wskazują, że pozytywnym trendem jest za to wzrost odsetka Polaków deklarujących bardzo dokładne czytanie dokumentacji przed podpisaniem umów z instytucjami finansowymi – z 32% w 2019 r. do 40% w 2021 r. Skrupulatniej do tak ważnej czynności jak zaciągnięcie zobowiązania podchodzą jednak kobiety niż mężczyźni – 44% z nich czyta umowy bardzo dokładnie (przy 36% mężczyzn).

O ile w ubiegłym roku 8% badanych wciąż nie widziało potrzeby wprowadzenia obowiązkowych zajęć z zakresu wiedzy finansowej na którymkolwiek z etapów nauczania, to w 2021 r., takiego zdania jest jedynie 3%. Jednocześnie, 3 na 4 Polaków oczekuje zdecydowanie przewodniej roli szkoły i nauczycieli w przekazywaniu wiedzy ekonomicznej (wzrost r/r z 66% do 77%). Blisko połowa z badanych wskazuje na konieczność wspierania tego procesu ze strony rodziców (49%), mediów (istotny spadek r/r z 71% do 47%), pracowników sektora finansowego (47%) i instytucji państwowych (46%).

Ostatni rok intensywniejszej aktywności w cyberprzestrzeni umocnił czołową pozycję wiedzy z obszaru cyberbezpieczeństwa jako tej, która zdaniem Polaków wymaga największego uzupełnienia (wzrost r/r z 54% do 58%) i ta opinia nie jest znacząco zróżnicowana pod względem wieku i poziomu wykształcenia. Problemy z wiedzą na temat cyberbezpieczeństwa potwierdzają sami bankowcy. W lutowym badaniu „Monitor Bankowy” przeprowadzonym na zlecenie Związku Banków Polskich, 70% z nich wskazało właśnie bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni jako te najtrudniejsze do przyswojenia przez klientów.

– W ciągu ostatniego roku większość Polaków zdecydowaną część swojego życia musiała przenieść do sieci. Praca zdalna, bankowość i zakupy online czy edukacja na odległość stały się naszą codziennością. W parze z tak dużą i zróżnicowaną aktywnością muszą iść odpowiednia świadomość i edukacja cyfrowa. Jednocześnie, warto aby w te wszystkie działania edukacyjne – również w obszarze finansów czy zasad funkcjonowania gospodarki – było zaangażowanych jak najwięcej podmiotów i środowisk – zarówno publicznych, prywatnych, jak i pozarządowych. Tylko w ten sposób będziemy w stanie sprostać tym wyzwaniom gospodarczym i cywilizacyjnym, które przed nami w najbliższych latach – powiedział Waldemar Zbytek, Prezes Warszawskiego Instytutu Bankowości.

Od 2019 r. konsekwentnie rośnie także popyt na wiedzę z zakresu inwestowania (wzrost z 26% do 37%), bowiem blisko co 4. z badanych (24%) deklaruje brak jakiejkolwiek wiedzy o zasadach funkcjonowania giełdy. Nie dziwi więc fakt, że kluczową, powiększającą się barierą w inwestowaniu na GPW wskazaną przez ankietowanych jest właśnie brak dostatecznej znajomości tego zagadnienia (wzrost r/r z 57% do 62%). Nieprzewidywalności rynku giełdowego boi się 37% Polaków (wzrost r/r z 15%), a 36% ocenia swój kapitał wyjściowy za niedostateczny do aktywności na rynku kapitałowym (wzrost r/r z 18%).

– Rzeczywistość pandemiczna, w której znajdujemy się już od ponad roku w istotny sposób wpłynęła również na postrzeganie Polaków na kwestie związane z edukacją ekonomiczną. Rosnący popyt na wiedzę z zakresu inwestowania odzwierciedla również rekordowy wzrost otwieranych rachunków maklerskich i udział inwestorów indywidualnych w obrotach giełdowych (wzrost r/r z 12% do 25% w 2020) – powiedział dr Wojciech Nagel, Przewodniczący Rady Nadzorczej Fundacji GPW. – Podkreślić należy również, że respondenci zadeklarowali, że znają co najmniej jeden ze sposobów oszczędzenia długookresowego, a zdecydowanie dominującym w świadomości programem jest PPK. Pomimo zauważalnego wzrostu świadomości ekonomicznej Polaków konieczne są dalsze intensywne działania w tym obszarze w ścisłej współpracy administracji publicznej, NGO-s i podmiotów prywatnych sektora finansowego – dodał.

W 2021 r. respondenci zadeklarowali za to, że znają co najmniej jeden ze sposobów oszczędzenia długookresowego. Wśród wskazań dominują Pracownicze Plany Kapitałowe (wzrost r/r z 74% do 89%) oraz Indywidualne Konta Emerytalne (wzrost r/r z 67% do 71%). Najwyższy odsetek zadeklarowanej rozpoznawalności dotyczy PPK wśród osób młodych (18-24 lata) – aż 96%.

Znajomość sposobów długookresowego oszczędzania i praktyka w tym zakresie różnią się, choć w porównaniu do 2020 r., spadł odsetek osób deklarujących brak długookresowego oszczędzania – z 39% do 31%. Najczęściej deklarowanym sposobem jest IKE (wzrost r/r z 34% do 38%), z kolei jedynym narzędziem, które odnotowało spadek popularności jest IKZE (z 11% do 4%).

Z badania wynika również, że najbardziej preferowanym sposobem nabywania wiedzy finansowej pozostały bezpośrednie spotkania stacjonarne (wzrost r/r z 49% do 60%) – znacznie mniej jest zwolenników spotkań w formule online (12%). Znacząco wzrosło zainteresowanie filmami edukacyjnymi i materiałami wideo (z 11% do 40%, a wśród seniorów powyżej 65 lat nawet do 55%). Osoby młode (18-24 lata), oprócz spotkań bezpośrednich najbardziej chcą nabywać wiedzę finansową poprzez aplikacje mobilne (48%) oraz platformy e-learningowe (44%).

Badanie „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2021″ przeprowadzone zostało na zlecenie WIB i FGPW przez CBM Indicator na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie dorosłych 500 osób w dniach 22 lutego – 8 marca br.

Badanie osób z sektora bankowego, przeprowadzone zostało na zlecenie Związku Banków Polskich w ramach „Monitora Bankowego” przez Kantar TNS w lutym br.

***

Grupa Kapitałowa GPW (GK GPW) prowadzi platformy obrotu akcjami, obligacjami skarbowymi i korporacyjnymi, instrumentami pochodnymi, energią elektryczną i gazem ziemnym oraz dostarcza indeksy i wskaźniki referencyjne, m.in. WIBID i WIBOR. W 2018 r. Agencja indeksowa FTSE Russell zakwalifikowała polski rynek kapitałowy do grona rynków rozwiniętych. Prowadzone przez GK GPW rynki są największymi w Europie Środkowej i Wschodniej. Więcej informacji na www.gpw.pl  – zachęca Zespół Prasowy GPW.

Podczas Kongresu mówiono również o dużym zróżnicowaniu terytorialnym wiedzy ekonomicznej w Polsce. Są gminy, w których zaledwie kilkanaście procent mieszkańców posiada rachunki bankowe. Wiele osób nie wie, jak oszczędzać na emerytury i jaki system oszczędzania pozwala na odliczenia od podatku. Edukacja finansowa jest więc bardzo potrzebna. Trzeba ją zaczynać nie w przedszkolu, ale wcześniej, już w domu, od małego dziecka.

Źródła ilustracji: Transmisja z V Kongresu Edukacji Finansowej i Przedsiębiorczości.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl