Źródło: Energa Operator.

Duże nasycenie źródłami o zmiennej produkcji stawia szczególne wymagania w zakresie elastyczności sieci

Blisko 1800 km linii elektroenergetycznych i przyłączy wszystkich napięć zbudowała i zmodernizowała Energa-Operator w I półroczu 2025 r. Do swojej sieci włączyła kolejne 525 MW mocy z OZE, przekraczając tym samym 10 GW przyłączonych łącznie do jej infrastruktury zielonych źródeł wytwórczych. Spółka finansuje te inwestycje m.in. z pierwszej transzy środków pozyskanych z Krajowego Planu Odbudowy – poinformowała Beata Ostrowska – rzecznik prasowy ENERGA-OPERATOR S.A.

W całym I półroczu 2025 roku na terenie działania Energa-Operator zostały zbudowane i zmodernizowane w sumie prawie 1800 km sieci i przyłączy, w tym prawie 60 km wysokiego napięcia, ponad 457 km średniego oraz niemal 1 238 km niskiego napięcia. Zakończone zostały też prace przy modernizacji trzech stacji GPZ 110/15 kV. Inwestycje te pozwoliły przyłączyć do sieci 16,7 tysięcy nowych odbiorców.

Źródło: Energa Operator.

Na koniec 2025 roku Energa-Operator planuje zbudować i zmodernizować łącznie prawie 3 745 km sieci wszystkich napięć, w tym 2 310 niskiego, 1 173 średniego i 262 wysokiego napięcia. Liczba nowych odbiorców przyłączonych do sieci w całym 2025 r. wzrośnie do prawie 30 tysięcy.

Rekordowe przyłączenia OZE, rozwój elektromobilności

Do sieci dystrybucyjnej Energa-Operator przyłączonych jest najwięcej mocy źródeł OZE spośród wszystkich OSD w kraju. Na koniec minionego półrocza przyłączone było łącznie już 10,1 GW mocy wytwórczych z OZE, co oznacza, że około 30% wszystkich OZE i mikroinstalacji w Polsce znajduje się na terenie Energa-Operator. Tylko w I półroczu spółka przyłączyła blisko 525 MW mocy nowych źródeł OZE. Szacuje, że w całym 2025 r. przyłączy ponad 1000 MW OZE.

Źródło: Energa Operator.

W ostatnim półroczu Energa-Operator wdrożyła procedurę przyłączeń komercyjnych w celu wsparcia transformacji energetycznej. Obecnie łączna wartość przyłączeń OZE realizowanych i negocjowanych w takiej formule to prawie 726 MW.

W II kwartale 2025 r. spółka przyłączyła do sieci 43 nowe stacje ładowania samochodów elektrycznych. Liczba działających stacji przyłączonych do sieci Energa-Operator na koniec I półrocza wyniosła 640. Wraz z końcem 2025 r. liczba działających stacji ma wzrosnąć do ok. 700.

Dynamiczny, wręcz rekordowy w skali kraju rozwój OZE na terenie działania Energa-Operator, a także elektromobilności i generacji rozproszonej stawia przed spółką nowe wyzwania.

– Tak duże nasycenie źródłami o zmiennej produkcji stawia przed nami szczególne wymagania w zakresie elastyczności sieci – mówi Robert Świerzyński, prezes Energa-Operator. – Szczególnego znaczenia nabierają nie tylko inwestycje w modernizację infrastruktury, ale także rozwiązania, które angażują i aktywizują uczestników rynku energii. To m.in. wprowadzone przez nas taryfy dla dynamicznych, czy debiutująca za chwilę u nas interwencyjna dostawa mocy czynnej. Celem obu tych usług jest zagospodarowanie nadwyżek energii z OZE w czasie jej zwiększonej generacji i ustabilizowanie pracy systemu.

Wprowadzone w I półroczu przez spółkę nowe grupy taryfowe skierowane są do aktywnych odbiorców, którzy elastycznie zarządzają swoim poborem oraz korzystają z cen dynamicznych energii elektrycznej u swoich sprzedawców. Po miesiącu od wprowadzenia nowej taryfy przez Energa-Operator (1 lipca) korzystało z niej już 950 Punktów Poboru Energii, a obecnie jest już blisko 1200.

Wdrażana obecnie Interwencyjna Dostawa Mocy Czynnej także pozwoli poprawić elastyczność sieci dystrybucyjnej oraz zwiększyć bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej w szczycie generacji z OZE. We wskazanych przez Energa-Operator dniach i godzinach odbiorca będzie mógł zwiększyć pobór mocy czynnej ponad wartość mocy umownej bez dodatkowych opłat z tytułu tego przekroczenia.

Lider w zdalnym opomiarowaniu liczników

Energa-Operator umacnia swoją pozycję lidera wśród polskich OSD w zakresie zainstalowanych liczników zdalnego odczytu. Na koniec I półrocza urządzenia posiadało już ponad 3 mln odbiorców, czyli ponad 89%. Wraz z końcem 2025 r. inteligentne liczniki zainstalowane będą u 93% odbiorców, a w 2026 r. spółka osiągnie wynik 100 %.

Społeczności energetyczne i darmowe dane pomiarowe

Energa-Operator wspiera rozwój społeczności energetycznych: klastry energii elektrycznej, spółdzielnie energetyczne, prosumentów zbiorowych i wirtualnych, które wymagały dostosowania procesów pomiarowych, rozliczeniowych i obsługowych po stronie OSD. W minionym półroczu spółka rozpoczęła przygotowania do wdrażania rozwiązań systemowych dla prosumenta wirtualnego, a także funkcjonalności umożliwiających poprawne rozliczenie klastrów energii.

Aby samorządy mogły precyzyjniej dokonywać analizy biznesowej modelu tworzenia na swoim terenie spółdzielni czy klastrów energetycznych, a prosumenci mogli lepiej zarządzać produkcją i zużyciem energii Energa-Operator w minionym półroczu zniosła opłaty za pozyskiwanie dodatkowych danych odczytowych na życzenie, także w cyklach 15-minutowych. Dzięki temu klienci mogą dostosowywać pobór energii do poziomu produkcji energii w danym momencie, na przykład w instalacjach fotowoltaicznych.

– Zależy nam, aby nasz odbiorca miał jeszcze większą świadomość, jak i kiedy może zaoszczędzić. Więcej świadomych decyzji dotyczących rozwoju lokalnej gospodarki w zakresie wytwarzania i konsumowania energii to nie tylko poprawa bilansu energii w obszarach funkcjonowania społeczności energetycznych czy wypłaszczanie wahań obciążenia sieci i jej większa stabilizacja, ale także zachowanie parametrów jakościowych dostaw energii. Pracujemy nad kolejnym ułatwieniem – nową wersją aplikacji Mój Licznik, która będzie przekazywała dane pomiarowe w czasie rzeczywistym – podkreśla Karolina Lipińska, wiceprezeska Energa-Operator.

Na koniec minionego półrocza na terenie działania spółki zarejestrowanych w rejestrze URE były dwa klastry z obszaru Energa-Operator, z czego jeden obsługiwany jest przez spółkę. Liczba zarejestrowanych spółdzielni energetycznych z obszaru Energa-Operator w rejestrze KOWR w analogicznym okresie wyniosła 18, z czego pięć obsługiwanych jest przez spółkę.

Pierwsza transza z KPO

Energa-Operator otrzymała I transzę środków z KPO pożyczkowego w wysokości 1,33 mld zł z 7,67 mld zł przyznanych spółce. Zostały one przeznaczone na refinansowanie inwestycji od lutego 2022 r. do czerwca 2025 r. w zakresie przyłączenia do sieci nowych odbiorców, rozwoju sieci w celu dostosowania jej do standardu sieci inteligentnej, rozwoju łączności oraz teleinformatyki.

Energa-Operator

dostarcza energię elektryczną do ponad 3,4 mln odbiorców w północnej i środkowej części kraju na obszarze około jednej czwartej jego powierzchni i 8 województw. Zarządza 65 tysiącami stacji transformatorowych i liniami elektroenergetycznymi o długości ponad 199 tys.km.

Do sieci spółki przyłączona jest prawie jedna trzecia wszystkich OZE w Polsce (ponad 10 GW), z których pochodzi ok. 60 procent dostarczanej do odbiorców energii. Blisko 84 proc., czyli większość mocy wytwórczej przyłączonej do sieci Energa-Operator, to odnawialne źródła energii.

Większość klientów Energa-Operator – ponad 88 proc.- korzysta z liczników zdalnego odczytu. Dzięki nim już ponad 3 mln gospodarstw domowych, instytucji i firm przyłączonych do naszej sieci może monitorować swoje zużycie energii i rozliczać się za faktyczne jej zużycie*. Nam inteligentne liczniki ułatwiają m.in. szybszą lokalizację awarii.

* Wymiana liczników na zdalne jest obowiązkiem wynikającym z Prawa energetycznego. Zgodnie z nowelizacją uPe, do 4 lipca 2031 roku wszyscy odbiorcy energii elektrycznej w Polsce będą musieli posiadać liczniki zdalnego odczytu. Proces wdrażania tych urządzeń podzielono na etapy: (1) do końca 2025 roku: 35 proc. odbiorców ma być wyposażonych w nowe liczniki, (2) do końca 2027 roku: 65 proc. Odbiorców, (3) do końca 2028 roku: 80 proc. Odbiorców – napisała Beata Ostrowska – rzecznik prasowy ENERGA-OPERATOR S.A.

(K.N.)

Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl