Źródło ilustracji: Grupa ORLEN.

Klimat zmienia Królową. Zamiast Wisły będą wyspy albo… jeziora?

Królowa naszych rzek – Wisła – jest dobrym wskaźnikiem zmian hydrologicznych, spowodowanych ocieplaniem się klimatu. Susza doskwiera nam coraz bardziej, co nie świadczy, że powodzi nie ma. Ilość wody w naturze się nie zmienia, ale zdarza się, że jej nadmiar pojawia się w krótkim czasie, a pomiędzy tymi wezbraniami są długie okresy płytkości rzek. Takie wahania poziomów lustra wody wpływają na życie flory i fauny, na zanikanie gatunków i rozprzestrzenianie się innych: inwazyjnych. Z pomocą przychodzą Grupa ORLEN oraz Rafineria Gdańska, będąca częścią Grupy ORLEN.

„Wiślany Grant Bioróżnorodności” to nowy program grantowy Fundacji ORLEN dla Pomorza. Jego celem jest ochrona bioróżnorodności Wisły i jej dorzecza. Wnioskodawcy będą mogli ubiegać się o granty od 1 września do 31 października 2025 roku. Pula środków przeznaczonych na realizację projektów wynosi 4 mln zł – poinformowało Biuro Prasowe ORLEN – Media Gdańsk.

Konkurs grantowy skierowany jest do organizacji pozarządowych, instytucji naukowych, szkół, fundacji, jednostek samorządu terytorialnego i organizacji społecznych. Maksymalna kwota grantu dla jednego projektu wynosi 500 tys. zł.

– Jednym z priorytetów naszej Fundacji jest zaangażowanie w projekty obejmujące ochronę bioróżnorodności na Pomorzu. W 2024 roku dofinansowaliśmy m.in. zajęcia edukacji ekologicznej dla 1350 uczniów, a także specjalistyczne badania 112 drzew w Gdańsku. Program „Wiślany Grant Bioróżnorodności” to rozszerzenie naszych działań – dzięki niemu mocniej zaangażujemy się w inicjatywy na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Co ważne, grant obejmuje miejscowości położone wzdłuż całej Wisły, a nie tylko region Pomorza. Zachęcamy do składania wniosków – mówi Anna Oczoś, Prezes Zarządu Fundacji ORLEN dla Pomorza.

W ramach programu wnioskodawcy będą mogli pozyskać grant na projekt dotyczący co najmniej jednej z pięciu kategorii, obejmujących m.in.:

– rewitalizację ekosystemów wodnych wzdłuż rzeki,

– ochronę lokalnych populacji gatunków rzadkich i chronionych,

– minimalizowanie wpływu działalności człowieka na jakość wód,

– zrównoważone zarządzanie zasobami wodnymi,

– badania i monitoring dot. stanu bioróżnorodności, przyczyniający się do identyfikacji zagrożeń i opracowywania strategii ochrony Wisły.

Dofinansowanie obejmie również projekty w obszarze edukacji ekologicznej oraz innowacyjne rozwiązania sprzyjające ochronie środowiska.

Wnioski do programu można składać online – poprzez aplikację na stronie: ORLEN dla Pomorza – od 1 września do 31 października 2025 roku. Zgłoszenia zostaną rozpatrzone do 10 grudnia 2025 roku.

To już drugi program grantowy Fundacji ORLEN dla Pomorza w tym roku. W marcu przyznano blisko 4 mln złotych podmiotom, które otrzymały granty w ramach „Bałtyckiego Grantu Bioróżnorodności”. Głównym celem tego programu jest ochrona różnorodnych form życia, u brzegów i w wodach Morza Bałtyckiego.

Misją Fundacji ORLEN dla Pomorza jest wszechstronna działalność społeczna, która wnosi pozytywny wkład w rozwój lokalnych społeczności i ochronę środowiska. Fundacja działa od 10 lat, szczególnie w miejscach, w których swoją aktywność prowadzą spółki Grupy ORLEN. Wspiera projekty sportowe dla dzieci i młodzieży. Angażuje się w inicjatywy promujące kulturę, sztukę oraz dziedzictwo narodowe. Przeznacza też środki na działalność społeczną, ochronę i promocję zdrowia oraz naukę i edukację, a także bezpieczeństwo publiczne i bezpieczeństwo ruchu drogowego – poinformowało Biuro Prasowe Grupy ORLEN – Media Gdańsk.

O tym, że z Wisłą nie jest dobrze, piszemy już od dawna. Zwracaliśmy na to uwagę, m.in. w artykułach, informujących, ze Klimat zmienia Królową; Zamiast Wisły będą jeziora albo wyspy. Czy tak naprawdę jest? Wystarczy popatrzeć na nasza Wisłę. Od Tczewa do jej ujścia w Bałtyku, znaczących płycizn nie widać. Powyżej Tczewa sytuację nieco poprawiono, instalując i rekonstruując tzw. ostrogi, czyli budowle w poprzek rzeki, sięgające od brzegów kawałek w głąb jej nurtu.

Kiedyś na Wiśle kwitła żegluga, towarowa i pasażerska. Kursował nawet statek zagraniczny Frederic Chopin, aż do Warszawy, z Gdańska. Teraz, nawet poruszanie się płaskodennymi barkami towarowymi po Wiśle jest bardzo ryzykowne, zwłaszcza powyżej Tczewa. Kłopoty mają nawet lodołamacze, bo jest za płytko, co może sprawić, że nie uda się zapobiec powstaniu zatoru lodowego i powodzi. Ponadto, niestety, Wisła ciągle jest „kanałem“ wnoszącym dużo nieczystości do Zatoki Gdańskiej. Dlatego, program Grupy ORLEN: „Wiślany Grant Bioróżnorodności”, ma ogromne znaczenie.

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl