Na zdjęciu, od lewej: Tomasz Klaman – dyrektor Oddziału ZUS w Słupsku; Aneta Pawłowska – dyrektor Oddziału ZUS w Gdańsku. Fot. Kazimierz Netka.

Do końca 2017 roku w Pomorskiem z prawa przejścia na emeryturę w przywróconym wieku 60/65 lat może skorzystać 35,5 tys. osób.

Obraz województwa – po zmniejszeniu wieku przechodzenia na zasłużony odpoczynek. Nie ma dużych strat fachowców na rynku pracy. Odchodzą na emerytury bierni zawodowo. 

Spodziewano się masowych odejść fachowców z zakładów pracy. Oddziały Zakładów Ubezpieczeń Społecznych w całym kraju miały zatkać się z powodu nadmiaru obowiązków i dokumentów – takie były przepowiednie dotyczące następstw przywrócenia dawnego wieku przechodzenia na emerytury: 60 lat życia – kobiety i 65 lat – mężczyźni. Dawne uprawnienia się urzeczywistniły 1 października 2017 roku. Jak jest teraz?

O szczegółach mówiono 29 listopada 2017 roku w oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w Gdańsku – podczas konferencji podsumowującej pierwsze tygodnie po wejściu w życie reformy emerytalnej przywracającej wiek emerytalny 60/65 na Pomorzu. Informacje na temat zaawansowania wypłat emerytur i przyjmowania wniosków przedstawili: Aneta Pawłowska – dyrektor Oddziału ZUS w Gdańsku, Tomasz Klaman – dyrektor Oddziału ZUS w Słupsku, Krystyna Fornalik – zastępca dyrektora Oddziału ZUS w Gdańsku ds. świadczeń, Agnieszka Nawracaj – naczelnik Wydziału Świadczeń Emerytalno-Rentowych w Oddziale ZUS w Gdańsku oraz Krzysztof Cieszyński – regionalny rzecznik prasowy ZUS w Pomorskiem.

Fot. Kazimierz Netka

1 października weszła w życie ustawa, przywracająca niższy wiek emerytalny, jaki obowiązywał przed rokiem 2013. Ustawa przywróciła prawo przejścia na emerytury kobietom w wieku 60 lat i mężczyznom w wieku 64 lat.

– Nasi klienci, w związku ze zmianą tej ustawy mogli składać wnioski emerytalne już od 1 września 2017 roku, czyli na 30 dni przed nabyciem uprawnień do tego świadczenia – mówiła Aneta Pawłowska – dyrektor Oddziału ZUS w Gdańsku. – Zakład zarówno nasz, jak i na szczeblu centralnym, przygotował się do wdrożenia tej ustawy. Już w marcu bieżącego roku powołano zespoły robocze, które miały na celu definiowanie ryzyk związanych z wdrażaniem ustawy, jak również przygotowanie harmonogramu kolejnych działań, a najcenniejszym było wprowadzenie doradców emerytalnych. Doradcy rozpoczęli pracę 3 lipca w każdej placówce ZUS. Utworzono 595 stanowisk doradców, w tym województwie pomorskim 39 stanowisk: 11 w Oddziale w Słupsku, a 28 w Oddziale w Gdańsku.

W okresie od 3 lipca do 30 września w Oddziale ZUS w Gdańsku doradcy obsłużyli 34 000 osób i dla większości z nich wykorzystano działania kalkulatora emerytalnego. Podjęliśmy też działania edukacyjno – informacyjne. Były to między innymi Dni Otwarte dla nauczycieli, zorganizowane w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych; konferencje i szkolenia – po to, by rozpropagować jak najszerzej informacje dotyczące zmian ustawy. Składaliśmy wizyty u płatników składek, oferując im mobilne doradztwo emerytalne – by pracownicy firm mogli skorzystać z dobrodziejstwa kalkulatora emerytalnego. Przed 1 września wysłaliśmy tysiące zaproszeń z informacją, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych prosi potencjalnych emerytów o złożenie wniosku o ustalenie kapitału początkowego. Wszystkie te działania miały na celu przede wszystkim zapewnienie sprawnej i terminowej obsługi wniosków emerytalnych, która rozpoczęła się 1 października 2017 roku – mówiła dyrektor Aneta Pawłowska.

– Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wciąż przyjmuje wnioski o emerytury i wydaje w tym zakresie stosowne decyzje. Należy podkreślić, że pierwsze wypłaty nasi klienci, nasi emeryci otrzymali już w pierwszych dniach października, co stało się możliwe za sprawą odpowiednich i na czas dostosowanych naszych narzędzi informatycznych; również dzięki pewnym modyfikacjom procesów obsługi wniosków emerytalnych, w tym bezpośrednich procesów na sali obsługi klienta.

Należy przy tym podkreślić to, że udało się nam obsłużyć tak dużą liczbę wniosków w tak krótkim czasie, dzięki zaangażowaniu naszych pracowników, za co chcielibyśmy serdecznie podziękować – mówił Tomasz Klaman – dyrektor Oddziału ZUS w Słupsku.

Najbardziej uciążliwy był pierwszy dzień przyjmowania dokumentów. Jak poinformowali podczas konferencji reprezentanci Oddziałów ZUS w Gdańsku i w Słupsku, jednego dnia: 1 września w Gdańsku przyjęto 1600 wniosków (zwykle w ciągu miesiąca napływa 2250 wniosków w tym Oddziale), a w Słupsku powyżej 500 (w ciągu kwartału w tym Oddziale składanych jest około 1500 wniosków). 1 września najbardziej uaktywniły się w składaniu wniosków osoby, które nie były aktywne zawodowo na rynku pracy i czekały na dzień wejścia w życie ustawy, by natychmiast złożyć wniosek o emeryturę.

Możliwość przejścia na emeryturę nie w wieku 67 lat, ale dla kobiet w wieku 60, a dla mężczyzn gdy osiągną 65 lat życia, nie spowodowała znaczącego uszczerbku w liczbie fachowców na pomorskim rynku pracy. Z analiz Oddziałów ZUS w Gdańsku i Słupsku wynika, że znaczną część Pomorzan, korzystających z możliwości jakie daje znowelizowana ustawa, stanowią osoby, które nie były aktywne zawodowo; nie pracowały.

Konieczność obsłużenia w krótkim czasie znacznie większej liczby osób niż zwykle, nie spowodowała wzrostu zatrudnienia w Oddziale ZUS w Gdańsku. Ruchy kadrowe w tym czasie były jak zwykle. Przyjmowano nowe osoby wtedy, gdy następował naturalny odpływ pracowników – odchodzących na emerytury, lub do innych zakładów. Żeby podołać nowym obowiązkom, zarząd centrali ZUS wyraził zgodę na pracę w godzinach nadliczbowych i dał pieniądze na dodatkowe wynagrodzenia.

Do końca 2017 roku w Pomorskiem z prawa do przejścia na emeryturę w przywróconym wieku 60/65 lat może skorzystać 35,5 tys. osób – poinformował Krzysztof Cieszyński – regionalny rzecznik prasowy ZUS w Pomorskiem. Do tej pory do obu pomorskich Oddziałów ZUS wpłynęło blisko 23 tys. wniosków o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (17 407 w Gdańsku i 5 475 w Słupsku), co oznacza, że wniosek złożyło już 65 proc. uprawnionych.

Na zdjęciu, od lewej: Krzysztof Cieszyński – regionalny rzecznik prasowy ZUS w Pomorskiem; Krystyna Fornalik – zastępca dyrektora Oddziału ZUS w Gdańsku ds. świadczeń; Agnieszka Nawracaj – naczelnik Wydziału Świadczeń Emerytalno-Rentowych w Oddziale ZUS w Gdańsku. Fot. Kazimierz Netka 

ZUS przyjął też 2 716 wniosków o przeliczenie emerytury w związku z obniżeniem wieku emerytalnego przy zastosowaniu innej tablicy średniego dalszego trwania życia. Było ich 2 043 w Gdańsku i 673 w Słupsku.

Wiele osób, bo aż 49 proc., przed złożeniem wniosku była nieaktywna zawodowo. Gros z nich (37 proc.) do niedawna pobierało rentę lub świadczenia przedemerytalne, a 12 proc. nie pobierało świadczenia i nie było aktywnych zawodowo. 30 proc. z osób nieaktywnych zawodowo było poza rynkiem pracy dłużej niż rok. Kolejne 28 proc. to osoby, które w momencie występowania o emeryturę nie rozwiązały stosunku pracy, a 7 proc. to ci, którzy nie musieli rozwiązywać stosunku pracy, gdyż wykonują pracę w ramach umowy cywilnoprawnej bądź prowadzą działalność gospodarczą.

87 % złożonych wniosków zostało już rozpatrzonych. Od 2 października ZUS w Pomorskiem wydał 19 944 decyzji o emeryturach w obniżonym wieku emerytalnym. W Gdańsku było ich 15 284 (najwięcej w kraju), zaś w Słupsku 4 660.

Wydano 17 207 pozytywnych decyzji o wypłacie świadczenia (w Gdańsku 13 124, zaś w Słupsku 4 083 decyzje). Pierwsze pieniądze emeryci odebrali już na początku października. 2 737 decyzji było zawieszonych i odmownych.

Decyzje o wypłacie świadczeń otrzymało więcej kobiet, bo 57 procent nowych emerytów. Przeciętna emerytura, wynikająca z wydanych decyzji o wypłatach, wyniosła w przypadku kobiet: 1 tys. 586 zł, a mężczyzn: 2 tys. 771 zł.

Ponad 70 proc. emerytów w odniesieniu do których zdecydowano o wypłacie świadczenia, podało swój numer konta w banku i otrzymują oni pieniądze przelewem – wynika z informacji, które przekazał nam Krzysztof Cieszyński – regionalny rzecznik prasowy ZUS w Pomorskiem.

Kazimierz Netka