Na zdjęciu: Siedziba przedstawicielstw Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego w Warszawie. Fot. Kazimierz Netka.
Uwolniony zostanie ogromny potencjał kobiet w napędzaniu wzrostu gospodarczego i innowacji
Dyrektywa o równowadze płci w organach spółek ma być stosowana od końca 2024 r. i ma zapewnić bardziej zrównoważoną reprezentację płci w organach spółek giełdowych we wszystkich państwach członkowskich UE.
Dla dużych spółek giełdowych w UE dyrektywa wyznacza cel 40 proc. niedostatecznie reprezentowanej płci wśród dyrektorów niewykonawczych i 33 proc. wśród wszystkich dyrektorów.
– Równowaga płci to sprawiedliwość dla wszystkich. Należy zapewnić równe szanse we wszystkich aspektach życia. Ta dyrektywa jest ważnym kamieniem milowym – przepisy przyjęte przez UE w 2022 r. muszą być teraz stosowane przez państwa członkowskie. Uwolnią one ogromny potencjał kobiet, jeśli chodzi o napędzanie wzrostu gospodarczego i innowacji. Będę monitorować sytuację pod kątem odpowiedniego wdrożenia i skrupulatnego stosowania tych ważnych przepisów w państwach członkowskich. Razem możemy rozbić szklany sufit – stwierdziła Hadja Lahbib, komisarz do spraw równości, gotowości i zarządzania kryzysowego.
Termin transpozycji przez państwa członkowskie minął 28 grudnia 2024 r., a przedsiębiorstwa muszą osiągnąć wyznaczone cele do 30 czerwca 2026 r roku – wynika z informacji, które przekazała nam Ewa Modzelewska z Wydziału Prasy i Mediów Komisji Europejskiej Przedstawicielstwo w Polsce. Oto ciąg dalszy:
Udział kobiet w organach spółek wynosi średnio 34 proc. w UE. Od 2010 r. liczba kobiet w organach spółek wzrosła w większości państw członkowskich UE, ale utrzymują się różnice w dynamice postępów, a w niektórych państwach członkowskich wskaźnik pozostaje na tym samym poziomie. W 2024 r. kobiety stanowiły 39,6 proc. członków w największych spółkach notowanych na giełdzie w krajach, w których obowiązują wiążące parytety płci, w porównaniu z 33,8 proc. w krajach, w których zastosowano środki miękkie, i zaledwie 17 proc. w krajach, w których nie podjęto żadnych działań.
Jasne cele reprezentacji płci i przejrzystość powołań członków
Państwa członkowskie miały dokonać transpozycji przepisów dyrektywy do prawa krajowego, w tym następujących zasad:
– Szczególne wiążące środki dotyczące procedury selekcji dyrektorów na podstawie przejrzystych i neutralnych płciowo kryteriów.
– Zasada preferencji w przypadku kandydata należącego do niedostatecznie reprezentowanej płci – w przypadku kandydatów różnych płci o równych kwalifikacjach.
– Ujawnienie kryteriów kwalifikacji na wniosek niewybranego kandydata.
– Indywidualne zobowiązania spółek giełdowych do osiągnięcia równowagi płci wśród dyrektorów wykonawczych.
– Sprawozdawczość na temat składu organów i przeszkód w realizacji celu dyrektywy, w stosownych przypadkach, oraz działań podjętych w celu pokonania tych przeszkód.
– Skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary dla spółek, które nie wywiązują się z obowiązków w zakresie przejrzystego wyboru i sprawozdawczości. Kary są określane przez państwa członkowskie i w razie potrzeby mogą obejmować grzywny lub unieważnienie powołania zakwestionowanych dyrektorów.
– Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie również do publikowania wykazu spółek, które osiągnęły cele w zakresie równowagi płci, a także do wyznaczenia co najmniej jednego organu odpowiedzialnego za promowanie, analizę, monitorowanie i wspieranie równowagi płci w organach spółek.
Co dalej?
Komisja zapozna się z powiadomieniami państw członkowskich o środkach transpozycji i sprawdzi, czy środki te prawidłowo transponują przepisy dyrektywy. Komisja może wszcząć postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko państwom, które nie zgłosiły transpozycji lub nie dokonały prawidłowej transpozycji dyrektywy. Przez cały okres transpozycji Komisja pomagała państwom członkowskim prawidłowo transponować dyrektywę, między innymi podczas warsztatów i konsultacji dwustronnych.
Kontekst
Ze specjalnego badania Eurobarometr z 2024 r. na temat stereotypów związanych z płcią wynika, że obywatele UE zasadniczo popierają równość płci jako korzystną dla wszystkich. Odnotowano postępy, jeśli chodzi o twierdzenie, że mężczyźni również korzystają z równouprawnienia – zgodziło się z nim trzy czwarte respondentów. 55 proc. obywateli UE opowiada się za wprowadzeniem środków mających na celu przezwyciężenie niedostatecznej reprezentacji kobiet w procesach decyzyjnych.
W całej UE kobiety stanowią 34 proc. członków organów (rad nadzorczych i zarządów) największych spółek notowanych na giełdzie. Wskaźnik Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) dotyczący wzmocnienia pozycji kobiet w procesie podejmowania decyzji gospodarczych był w 2024 r. na poziomie 57,6 (na 100), czyli o 2,9 punktu procentowego wyżej niż w 2023 r.
Działania ustawodawcze mające rozwiązać problem braku równowagi płci nadal przyczyniają się do postępów, a z dowodów wynika, że nierównowaga płci jest ponad dwukrotnie większa w krajach, które nie podjęły żadnych istotnych działań w porównaniu z krajami, które wprowadziły środki. Kraje, w których obowiązują parytety, mają najwyższy odsetek kobiet w organach spółek giełdowych.
Komisja przedstawiła wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie równowagi płci w organach spółek w listopadzie 2012 r. Po dziesięciu latach debaty Parlament Europejski i Rada osiągnęły porozumienie polityczne w czerwcu 2022 r. Termin transpozycji przepisów dyrektywy upłynął dwa lata później, tj. 28 grudnia 2024 r.
Aby wykorzystać postępy osiągnięte w ramach strategii na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025, Komisja przyjmie w przyszłym roku plan działania na rzecz praw kobiet, aby jeszcze bardziej wzmocnić swoje zaangażowanie na rzecz Unii równości i stworzyć podstawy do wzmocnienia praw kobiet i pozycji kobiet na rynku pracy i na stanowiskach kierowniczych.
Więcej informacji:
Dyrektywa o równowadze płci w organach spółek
Działania UE na rzecz promowania równowagi płci w procesie decyzyjnym – Komisja Europejska
Specjalne badanie Eurobarometr 545 na temat stereotypów związanych z płcią
Postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego
Wskaźnik równouprawnienia płci w 2024 r.
Strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025
– zachęca Ewa Modzelewska z Wydziału Prasy i Mediów Komisji Europejskiej Przedstawicielstwo w Polsce.
(K.N.)
Proszę, czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl