Fot. Kazimierz Netka.

W Polsce będzie coraz więcej obiektów jądrowych oraz podmiotów, wykorzystujących promieniowanie jonizujące

Transport odpadów radioaktywnych, zaginięcia pojemników z substancjami promieniotwórczymi, innego rodzaju takie zdarzenia mogące wywoływać szkodliwe następstwa – także z zagranicy, są możliwe w naszym kraju. Promieniotwórczość może nam dać się we znaki nawet w czasach zupełnego pokoju i spokoju. Dlatego, musimy mieć sprawny, skuteczny system wykrywania i pomiarów takich zdarzeń. Służą temu specjalne aparatury. Takie urządzenia już posiadamy – Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR); a dobrze je spożytkowaliśmy podczas awarii elektrowni jądrowej w Czarnobylu. Teraz, trzeba takie aparaty unowocześniać oraz instalować nowe. Tak też dzieje się w województwie pomorskim.
Ważne wydarzenie w tym zakresie miało miejsce 9 sierpnia 2024 roku, w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim.
– Wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz zaprasza na konferencję prasową dot. podpisania listu intencyjnego z Państwową Agencją Atomistyki w zakresie rozpoznania i udostępnienia miejsc posadowienia stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych na terenie województwa pomorskiego.
W konferencji będzie uczestniczył również Andrzej Głowacki, prezes Państwowej Agencji Atomistyki – napisało w zaproszeniu Biuro Prasowe Wojewody Pomorskiej.

Fot. Kazimierz Netka.

Czego szczegółowo dotyczy ów „List Intencyjny w sprawie współpracy w zakresie rozpoznania i udostępniania miejsc posadowieni stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych na terenie województwa pomorskiego”? Szczegóły zawiera informacja, którą przekazało nam Biuro Prasowe Wojewody Pomorskiej:

Rozwój monitoringu radiacyjnego – współpraca Państwowej Agencji Atomistyki z województwem pomorskim

List intencyjny w sprawie rozmieszczania stacji monitorujących poziom promieniowania jonizującego na terenie województwa pomorskiego podpisali dzisiaj Prezes Państwowej Agencji Atomistyki oraz Wojewoda Pomorska. Współpraca wspiera skuteczny rozwój monitoringu radiacyjnego, a tym samym jest ważna dla bezpieczeństwa radiacyjnego kraju.
Podpisany przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki Andrzeja Głowackiego i Wojewodę Pomorską Beatę Rutkiewicz list intencyjny, określa podstawowe zasady współpracy w zakresie prowadzonego przez PAA monitoringu radiacyjnego Polski.
– Doceniamy przychylność pani Wojewody dla naszych działań w zakresie wzmocnienia bezpieczeństwa jądrowego – podkreślał Andrzej Głowacki, Prezes PAA. – Państwowa Agencja Atomistyki prowadzi monitoring radiacyjny kraju, instalujemy w całej Polsce stacje wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych. Sukcesywnie będziemy zwiększać ich liczbę w całym kraju, także na terenie województwa pomorskiego – dodał Prezes Głowacki.

Fot. Kazimierz Netka.
– Współpraca między instytucjami jest kluczowa dla wspólnego bezpieczeństwa. Te stacje są niezwykle istotne, umożliwiają bieżące monitorowanie sytuacji radiacyjnej i dają szanse na sprawną reakcję w sytuacjach kryzysowych – powiedziała Beata Rutkiewicz, Wojewoda Pomorska.
Obecnie w Polsce działa 57 stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych (w skrócie PMS – ang. Permanent Monitoring Station). W ostatnich latach najwięcej takich urządzeń instalowano wzdłuż wschodniej granicy kraju. PAA będzie regularnie zwiększała liczbę tych aparatur w całej Polsce.Budowa elektrowni jądrowej w Polsce – ważna rola PAA
Państwowa Agencja Atomistyki jest instytucją dozoru jądrowego, która od ponad 40 lat działa dla bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej. PAA sprawuje nadzór nad krajowymi obiektami jądrowymi (m.in. reaktor badawczy MARIA), ale też nad instytucjami, które wykorzystują promieniowanie jonizujące w medycynie, przemyśle, badaniach czy nauce. Liczba takich podmiotów sukcesywnie wzrasta – obecnie w Polsce jest ich ponad 5000.
Agencja będzie także nadzorować budowę oraz działalność planowanych w Polsce elektrowni jądrowych. PAA ma sprawować kontrolę już na wczesnym etapie planowania tej inwestycji – Prezes Państwowej Agencji Atomistyki odpowiada za wydanie szeregu zezwoleń, które decydują o działalności elektrowni. To przede wszystkim zezwolenie na budowę, ale też m.in. zezwolenie na rozruch i eksploatację tego obiektu. Inspektorzy dozoru jądrowego PAA będą kontrolować także proces budowy oraz później samej eksploatacji elektrowni. Zadaniem inspektorów PAA jest sprawdzenie, czy wszystkie działania podejmowane w związku z elektrownią jądrową, przeprowadzane są zgodnie z wymogami bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.
Rozwój monitoringu radiacyjnego
Jak wynika z Programu polskiej energetyki jądrowej, do 2033 r. w Polsce sieć monitoringu radiacyjnego liczyć powinna minimum 145 stacji PMS, które będą rozlokowane w całym kraju. Od kilku lat Państwowa Agencja Atomistyki stale rozwija system monitoringu radiacyjnego. Instalowane są nowe stacje, a wysłużone ustępują miejsca nowszym i nowoczesnym aparaturom.
Choć sama stacja nie jest urządzeniem o dużych gabarytach, to wybór lokalizacji, na której może zostać zainstalowana, wymaga szeregu analiz z zakresu m.in. ukształtowania i zabudowania terenu, zalesienia, odległości od innych stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych.