Około 70 lat temu zaczęli do Gdańska docierać pierwsi repatrianci
Kresowianie 2015 w stolicy województwa pomorskiego
Cały 2015 będzie w Gdańsku Rokiem Pamięci o tych, którzy przybyli (i jeszcze teraz przyjeżdżają) do stolicy województwa pomorskiego z dawnych kresów wschodnich Polski. Tak postanowili radni Gdańska, przyjmując 29 stycznia br. uchwałę w sprawie ogłoszenia roku 2015 Rokiem Pamięci o tych, którzy przybyli do Gdańska z dawnych kresów wschodnich Polski.
Z inicjatywą w tej sprawie wystąpił Oddział Pomorski Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. W tym roku mija bowiem 70 lat od momentu, gdy do Gdańska dotarły pierwsze transporty kolejowe przesiedleńców, zwanych wówczas repatriantami. Po II wojnie światowej w Gdańsku i Sopocie osiedliło się około 40 tysięcy Kresowiaków. Wnieśli oni znaczący wkład w odbudowę i późniejszy rozwój miasta. Szacuje się, że obecnie około 30 procent mieszkańców Gdańska wywodzi się z Kresów – informuje Michał Piotrowski z Biura Prasowego Kancelarii Prezydenta Gdańska.
– 70. rocznica przybycia do Gdańska pierwszych transportów ekspatriantów z dawnych kresów wschodnich Polski jest okazją do wyrażenia naszego podziękowania tym, którzy jeszcze są wśród nas, ale także tym, którzy już odeszli – mówi Anna Czekanowicz, dyrektor Biura Prezydenta Miasta Gdańska ds. Kultury. – Obchody tej rocznicy są także ważnym elementem edukacji historycznej budującej tożsamość Gdańszczan.
Na zdjęciu: Pomnik Króla Jana III Sobieskiego w Gdańsku. Ten monarcha stał się symbolem i patronem Kresowiaków oraz Kociewiaków.
Kresowianie przybyli do Gdańska także z południowowschodniej II Rzeczypospolitej, np. z Lwowa i okolic. Ze Lwowa dotarł do Gdańska (przez Warszawę) po II wojnie światowej pomnik Króla Jana III Sobieskiego, znajdujący się teraz na Targu Drzewnym. W bieżącym roku przypada 50. rocznica przewiezienia tego pomnika (zbudowanego w 1898 roku i postawionego na Wałach Hetmańskich we Lwowie) z Warszawy do Gdańska. Odsłonięcie tego pomnika w Gdańsku nastąpiło 26 czerwca 1965 roku.
Jan III Sobieski był też starostą gniewskim. W Gniewie, obok Zamku wybudował dla swej żony Pałac Marysieńki. Starostą w Gniewie na Kociewiu, Jan III Sobieski był przez około 30 lat. Dlatego, Trójmiejski Klub Kociewiaków w ubiegłym roku postanowił przyjąć imię Króla Jana III Sobieskiego. Jak więc widać, Kresowianie i Pomorzanie mają wiele wspólnego. Od dawna. Warto, by Rok Pamięci Kresowian w Gdańsku był świętem wszystkich repatriantów, mieszkających w woj. pomorskim. W zeszłym roku byłym i obecnym mieszkańcom stolicy województwa pomorskiego poświęcono I Kongres Gedanistyczny, który zorganizowała Fundacja Gdańska.
Warto mieć na uwadze to, że teraz mamy kolejną falę uchodźców z dawnych Kresów Rzeczypospolitej. Przybywają do nas rodziny polskiego pochodzenia, mieszkające na Ukrainie, na terenach ogarniętych wojną. Pomorzanie chcą swym rodakom ze wschodu zapewnić mieszkania, a także pracę. Wcześniej Gdańsk przyjmował polskie rodziny m.in. z Kazachstanu.
Kazimierz Netka