Fot. Kazimierz Netka
Ekspatrianci przynieśli do Gdańska w 1945 roku wileńskiego ducha wolności.
W Gdańsku trwa trzydniowe Święto Wilna oraz obchody 30-Lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziem i Wileńskiej. Uczestniczą w nich m.in. Jego Excelencja Ambasador Republiki Litewskiej w Polsce, delegacja miasta Wilna, parlamentarzyści, samorządowcy. Główne uroczystości: Gala 30-Lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział Pomorski w Gdańsku, rozpoczęła się w samo południe, w sobotę 7 września 2019 roku w Dworze Artusa – jednym z najbardziej reprezentatywnych od wieków, salonie Europy; w obiekcie, odbudowanym dzięki ciężkiej pracy ekspatriantów, przybyłych w 1945 roku z wschodnich kresów II Rzeczypospolitej do Gdańska.
Fot. Kazimierz Netka
Do Dworu Artusa w Gdańsku przybyli na uroczystości m.in. Eduardas Borisovas – ambasador Republiki Litewskiej w Polsce; Rasa Rimickaitė – attaché ds. kultury w Ambasadzie Republiki Litewskiej w Polsce; Józef Poltrok – konsul honorowy Republiki Litewskiej w Gdańsku; Edyta Tamošiūnaitė – wicemer Wilna; Renata Lisovska-Urbanowić – główny specjalista ds. kultury Samorządu Wilna; Józef Kwiatkowski – prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”; Ryszard Adamowicz – ojciec ś.p. Pawła Adamowicza – prezydenta Gdańska; Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska; Piotr Kowalczuk – wiceprezydent Gdańska; Małgorzata Chmiel – poseł na Sejm RP;
Fot. Kazimierz Netka
Józef Szyłejko – prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej; Bożena Kisiel – prezes Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej; Ewa Siemaszkiewicz – koordynatorka projektu: Jubileusz 30-Lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej; reprezentanci TMWiZW z Gorzowa Wielkopolskiego i z Bydgoszczy; ojciec Tomasz Jank – gwardian Klasztoru Franciszkanów w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka
Listy gratulacyjne przysłali m.in. Antoni Szymański – senator RP; Waldemar Ossowski – dyrektor Muzeum Gdańska.
Fot. Kazimierz Netka
– To bardzo uroczysta okazja – mówił Jego Excelencja Eduardas Borisovas – ambasador Republiki Litewskiej w Polsce, nawiązując do jubileuszu 30-lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Pan ambasador dodał, że to dla niego zaskoczenie, że ponad 20 procent obywateli Gdańska pochodzi z Wileńszczyzny. Wasi przodkowie, którzy odbudowywali Gdańsk po II wojnie światowej, mieli w sobie duch wolności Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w szczególności Wilna – powiedział do młodszej części uczestników uroczystości. Pan ambasador dodał, że Wilno, podobnie jak Gdańsk, jest miejscem życia przedstawicieli różnych społeczności, narodowości.
Fot. Kazimierz Netka
Edyta Tamošiūnaitė – wicemer Wilna, wspominała osoby, które maja swe korzenie w Wilnie. Powiedziała, że tacy ludzie jak pan Ryszard Adamowicz, ojciec ś.p. Pawła Adamowicza, wszystko w Gdańsku po II wojnie zapoczątkowali. Zaprosiła uczestników uroczystości do Wilna – tam, gdzie chodzili Adam Mickiewicz i Ludwik Kondratowicz – Władysław Syrokomla.
Fot. Kazimierz Netka
– Z dużą przyjemnością objęłam patronatem dzisiejszy jubileusz – powiedziała Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska. To wielki zaszczyt patronować takiej rocznicy i towarzystwu, które skupiają wspaniałych ludzi – dodała. Przewodnicząca Agnieszka Owczarczak mówiła też, że jej dziadkowie ze strony taty również pochodzą z rejonu wileńskiego, choć oni nie przyjechali do Gdańska; zatrzymali się na Warmii. Dopiero tata obrał sobie Gdańsk jako miasto do życia dlatego jestem urodzoną gdańszczanką – powiedziała.
Wielu z Was odbudowywało Gdańsk po wojnie – powiedziała pani przewodnicząca do zgromadzonych w Dworze Artusa. – Wielu z Was budowało go później wnosząc swój wkład w miasto, jakie mamy dzisiaj.
Fot. Kazimierz Netka
– Pamiętajcie o korzeniach – apelował Piotr Kowalczuk – wiceprezydent Gdańska. – Chcę podziękować w imieniu pani prezydent Aleksandry Dulkiewicz za to, jaki Gdańsk stworzyliście – powiedział. Stworzyliście Gdańsk miastem wielokulturowym. Zaraz po wojnie, gdy je odbudowywaliście, nie było tutaj gdańszczan.
Fot. Kazimierz Netka
– Panie Ryszardzie, nie ma słów, którymi można utulić ból, który jest po odejściu Pawła Adamowicza – powiedział prezydent Piotr Kowalczuk, zwracając się do Ryszarda Adamowicza – ojca zamordowanego w styczniu prezydenta Gdańska. Pragnę podziękować panu i czcigodnej pana małżonce za to, że ukształtowaliście nas wszystkich, nie tylko Pawła, ale nas także, czyli zespół, który mam zaszczyt reprezentować – powiedział prezydent Piotr Kowalczuk. Potem podszedł do Ryszarda Adamowicza i pocałował go w rękę.
Fot. Kazimierz Netka
O historii organizacji mówiła Bożena Kisiel – prezes Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Przypomniała, że pierwszym prezesem w Gdańsku był prof. Edward Borowski. Zebranie założycielskie odbyło się w Domu Technika NOT.
– Dzisiaj jesteśmy gdańszczanami – mówiła prezes Bożena Kisiel. – Dookreślając naszą gdańskość, każdy z nas mówił o sobie inaczej: jestem gdańszczaninem z Wilna, gdańszczaninem z przymusu, z wyboru, z przypadku, z urodzenia.
Pani prezes zaproponowała, by po jubileuszowej uroczystości pójść do Bazyliki Mariackiej, by pokłonić się i podziękować ś.p. Pawłowi Adamowiczowi – prezydentowi „za to, że był z nami”.
Fot. Kazimierz Netka
Uroczysty jubileusz i festiwal Wilno w Gdańsku podczas gali w Dworze Artusa uświetniły koncerty orkiestry Vita Activa. Gościnnie występował kompozytor, multiinstrumentalista Beniamin Baczewski.
Fot. Kazimierz Netka
W utworze pt. Trzej Muszkieterowie, wspólnie z Vita Activa wystąpiły też: Bożena Kisiel – prezes Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska, Edyta Tamošiūnaitė – wicemer Wilna.
Fot. Kazimierz Netka
Dr Ewa Siemaszkiewicz zaśpiewała hymn „Wileńszczyzny drogi kraj”. Pieśń tę zadedykowano Ryszardowi Adamowiczowi ojcowi ś.p. Pawła Adamowicza. Oto treść:
1. Gdzie nad Wilią drżą kaczeńce, Zapatrzone w modrą gładź, Świętojańskie płyną wieńce, By dziewczętom szczęście dać.
Refren:
Ukochana moja ziemio, Wileńszczyzny drogi kraj! Na nic ciebie nie zamienię, Z tobą żyć i umrzeć daj!
2. W Ostrej Bramie dnia każdego, Woła wiernych dzwonów spiż, A trzy krzyże Wiwulskiego, Jak drogowskaz wiodą wzwyż.
Refren:
Ukochana moja ziemio, Wileńszczyzny drogi kraj! Na nic ciebie nie zamienię, Z tobą żyć i umrzeć daj!
3. Rozrzucone ojców kości, Pośród jarów, pośród gór, Co bronili tu polskości, Dając dla nas piękny wzór.
Refren:
Ukochana moja ziemio, Wileńszczyzny drogi kraj! Na nic ciebie nie zamienię, Z tobą żyć i umrzeć daj!
„Wileńszczyzny drogi kraj” – słowa i muzyka: Gabriel Jan Mincewicz.
Fot. Kazimierz Netka
W sobotę, o godz. 18.00, w Domu Zarazy w Gdańsku Oliwie odbyły się Wileńskie Posiaduszki w Oliwie – wieczór biesiadny z udziałem Zespołu Pieśni i Tańca Rudomianka z Wileńszczyzny.
Program na niedzielę, 8 września 2019 r.:
10.00 – 19.00 – na Dziedzińcu Forum Gdańsk: Jarmark Wileński; 12.00 – 17.00 | Poezja w Mieście: Litwa.
12.00 – Msza święta w intencji Wilnian – w Kościele św. Trójcy, Kaplica św. Anny, ul. Świętej Trójcy 4. Po mszy – spotkanie z ojcem Tomaszem Jankiem – gwardianem Klasztoru Franciszkanów w Gdańsku, opiekunem duchowym gdańskich Wilnian i z ojcem Markiem Dettlaffem – gwardianem Klasztoru Franciszkanów w Wilnie.
12.00 – 15.00 – na Dziedzińcu Forum Gdańsk warsztaty z kaligrafii i liternictwa, prowadzenie: Eugenia Tynna; 15.00 – 18.00 – Zanotuj to – wspólne robienie zeszytów i notesów inspirowanych sztuką ludową Litwy, prowadzenie: Karina Lewandowska BOOKOVSKA.
Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w programie.
Na uroczystości zapraszają: Bożena Kisiel – Prezes Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz Ewa Siemaszkiewicz – Koordynatorka Projektu. Jubileusz 30-Lecia Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej oraz Festiwal Wilno w Gdańsku honorowym patronatem objęli: Ambasador Republiki Litewskiej w Polsce oraz Przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.
Więcej wiadomości można znaleźć na stronie http://www.tmwizw.tk/ – Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział Pomorski.
Organizatorzy: Miasto Gdańsk; Miasto Wilno; Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział Pomorski. Współorganizator: Centrum Wystawienniczo-Kongresowe AmberExpo. Partnerzy: Forum Gdańsk; Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna; Instytut Kultury Miejskiej; Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA.
Ci, którzy zrobili najwięcej dla Gdańska, czyli Kresowianie, przez około 45 lat nie mogli swobodnie się zrzeszać. Nie miał kto prezentować ich dokonań, zasług. W tym czasie, inne organizacje na Pomorzu, powstałe w latach 50. ubiegłego stulecia i funkcjonując nieprzerwanie nawet w stanie wojennym, mogły działać, upychając zasługi Kresowian w zapomnienie. Teraz to się zmieni.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: Pulsarowy.pl