Firma powinna przynosić wartość, a nie tylko zysk

Z udziałem reprezentantów środowisk gospodarczych, naukowych, środków masowego przekazu z całego kraju, przedstawiono w czwartek, 31 marca 2016 roku, Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2015. Dobre praktyki”. Generalnie, idea tego dokumentu zawarta jest w haśle: „Pracownik ważniejszy od klienta”

Ta, 14. już edycja Raportu, zawiera ponad 800 przykładów działań społecznie odpowiedzialnych i dokonania oraz pomysły ponad 130 firm zgłaszających swoje inicjatywy. Dokument ów został opracowany przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB) i stanowi największy w Polsce przegląd aktywności biznesu społecznie odpowiedzialnego.

Na zdjęciu: Przemawia Mirella Panek-Owsiańska, prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Fot. Kazimierz Netka.

– Rośnie liczba dobrych praktyk z zakresu CSR zgłaszanych przez firmy w Polsce – mówi Mirella Panek-Owsiańska, prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu. – Są to zarówno inicjatywy nowe, jak i długoletnie, najwięcej propozycji firmy mają dla swoich pracowników i społeczności lokalnych, w których funkcjonują. Niestety 136 liderskich przedsiębiorstw, to nadal promil firm działających w naszym kraju; czeka nas jeszcze wiele pracy, żeby przekonać pozostałych przedsiębiorców, że warto być uczciwym i odpowiedzialnym oraz uczynić to elementem swoich strategii biznesowych. W dzisiejszych czasach firma ma przynosić wartość, a nie tylko zysk.

Tegoroczna odsłona przedstawia rekordową liczbę dobrych praktyk CSR (ang. Corporate Social Responsibility) – 811 (suma praktyk zgłaszanych po raz pierwszy i długoletnich; w ubiegłym roku łącznie było 684). Opublikowano 452 nowe przykłady działań firm (w roku ubiegłym – 420), oraz 359 długoletnich, czyli takich, które opisane zostały we wcześniejszych edycjach Raportu, ale kontynuowano je w 2015 roku (w roku ubiegłym było ich 264).

Rozwój CSR zauważalny jest również w liczbie firm zgłaszających nowe praktyki. W tym roku jest ich 136 (w roku ubiegłym – 124), a wśród nich 35 reprezentuje sektor MŚP (w roku ubiegłym – 31). Niezmienne pozostają obszary z największą liczbą praktyk. Należą do nich „zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej” oraz „praktyki z zakresu pracy”.

– Liczba zgłaszanych praktyk świadczy o dużym wzroście aktywności biznesu w zakresie odpowiedzialności społecznej w porównaniu do roku 2014. Co ważne, nie tylko odnotowaliśmy duży wzrost zgłoszeń ogółem, ale także liczba praktyk długoletnich „dogania” liczbę nowych, jeszcze nie zgłaszanych praktyk. Potwierdza się zatem to, co komunikowaliśmy już w roku ubiegłym, że CSR się w Polsce profesjonalizuje, a biznes szuka w tej koncepcji korzyści w perspektywie długofalowej, co jest ze wszech miar słusznym podejściem – komentuje Marzena Strzelczak, dyrektorka generalna Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Na zdjęciu: Reklama Raportu przed wejściem do kina „Muranów” w Warszawie. Fot. Kazimierz Netka.

Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” grupuje działania firm według 7 obszarów normy ISO 26000: ład organizacyjny, prawa człowieka, praktyki z zakresu pracy, środowisko, uczciwe praktyki operacyjne, zagadnienia konsumenckie, zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej. I choć najwięcej praktyk opisanych jest w obszarze „zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej”, to największy ich wzrost obserwujemy w obszarze „praktyki z zakresu pracy” (2014 – 84 praktyki, 2015 – 113 praktyk).

Źródło ilustracji: Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Uzasadnienia tego można szukać po pierwsze w tym, że rynek pracy staje się rynkiem pracownika, a więc pracodawcy szukają sposobów na wyróżnienie się i przyciągnięcie talentów. Po drugie, przedstawiciele pokoleń Y czy Z to także coraz bardziej wymagający pracownicy, ceniący odpowiedzialne społecznie oblicze marki. CSR dostarcza narzędzi do lepszego zarządzania kadrami, oferowania udogodnień pracownikom, budowania określonej kultury organizacji a dzięki temu umożliwia utrzymywanie wykwalifikowanej kadry. Nie dziwią więc praktyki zachęcające do dbania o zdrowie i pomagające w tym, ułatwiające adaptację w nowym miejscu pracy czy godzenie życia zawodowego z prywatnym – czytamy w materiałach promocyjnych, przygotowanych przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu.

Tę sytuację tłumaczą dodatkowo ubiegłoroczne badania Forum Odpowiedzialnego Biznesu „Menedżerowie CSR”. Ankietowani na pytanie o korzyści z CSR na pierwszych miejscach wskazują te związane właśnie z miejscem pracy, a dokładnie: podniesienie poziomu świadomości pracowników w zakresie etyki i wzrost zaangażowania pracowników (raport z badań dostępny na stronie: http://odpowiedzialnybiznes.pl/publikacje/wyniki-badania-menedzerowie-csr/). Po 15 latach CSR w Polsce firmy zauważają zatem wpływ społecznej odpowiedzialności biznesu na aspekty pracownicze i odnoszą z tego tytułu realne korzyści.

Na zdjęciu: Fontanna przed kinem Muranów w Warszawie. Tutaj też można zauważyć oddziaływanie społeczne organizacji. Przykładem są domki dla owadów, przymocowane do drzew (np. biały, z kawałka brzozy, na pniu drzewa po prawej stronie fontanny). Fot. Kazimierz Netka.

Z kolei dużo słabiej rozwijają się działania CSR skierowane do konsumentów, na co wskazują również sami autorzy Raportu. W ich opinii ten obszar pozostaje niedoreprezentowany. Zgłoszonych zostało do niego 26 dobrych praktyk (w roku ubiegłym 21). Firmy w swoich działaniach duży nacisk kładą na kwestie dostępności swoich produktów i usług, także dla grup defaworyzowanych. Odbiorcami tych działań są m.in. osoby z niepełnosprawnościami (np. niesłyszące) bądź osoby starsze.

Inne obszary CSR

Obszar „zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej” zawiera jak co roku największą liczbę praktyk – 186 działań realizowanych przez 99 firm. Bardzo ważną rolę odgrywają w nich działania edukacyjne, przy czym coraz częściej dotyczą one wprost specjalizacji firm, związane są stricte z jej działalnością, co może być interpretowane jako lepsze odczytywanie definicji CSR.

Na zdjęciu: Hotel dla owadów – niedaleko kina Muranów, gdzie Forum Odpowiedzialnego Biznesu zorganizowało uroczystości. Fot. Kazimierz Netka.

Trzecim obszarem pod względem liczby zgłaszanych praktyk jest „środowisko” – 57 przykładów działań firm. Tu również ważne miejsce wśród dobrych praktyk zajmuje edukacja interesariuszy, ale obejmująca zagadnienia ekologiczne. Nowością są zgłoszone w tym roku trzy praktyki dotyczące odnawialnych źródeł energii. W ostatnich dwóch edycja Raportu ten temat się nie pojawił.

W „ładzie organizacyjnym” opisanych jest 36 dobrych praktyk zgłoszonych przez 28 firm. Dane te są niemalże identyczne z zeszłorocznymi: w Raporcie za rok 2014 znalazło się 35 praktyk. Wciąż tematami wiodącymi pozostają kwestie raportowania i zarządzania, dialogu z interesariuszami oraz zagadnienia etyczne.

Źródło ilustracji: Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Obszar uczciwych praktyk operacyjnych zgromadził o 7 mniej praktyk niż w roku ubiegłym – 22. Ważną kwestią są relacje z interesariuszami – coraz częściej regulowane kodeksami postępowania, opisującymi ramy współpracy i akceptowalne zasady prowadzenia biznesu. I podobnie jak w innych obszarach podejmowane są działania edukacyjne, na przykład względem innych uczestników rynku.

Podobnie jak w minionych latach najmniej reprezentowanym obszarem okazały się „prawa człowieka”. 12 przykładów działań firm dotyczyło między innymi tematu kobiet w biznesie, przeciwdziałania łamaniu praw człowieka i różnorodności.

CSR w 2015 roku

Obok zestawienia dobrych praktyk firm, realizowanych w 2015 roku, Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2015. Dobre praktyki” zawiera podsumowanie minionego roku. Kalendarium wydarzeń obejmuje 78 CSR-owych inicjatyw, a także prezentuje badania, publikacje i konkursy. W przeglądzie mediów znalazło się 38 polecanych artykułów prasowych, a w początkowej części publikacji 7 artykułów eksperckich, ukazujących perspektywę CSR dla kluczowych wydarzeń 2015 roku w tym m.in. pożarów lasów w Indonezji, Celów Zrównoważonego Rozwoju, kwestii uchodźców.

Fot. Kazimierz Netka

Podczas ogłoszenia Raportu, 31 marca wręczono również nagrody główne i wyróżnienia w 6. edycji konkursu dla dziennikarzy i ekspertów „Pióro odpowiedzialności”. W tym dniu także oficjalnie do grona firm partnerów FOB dołączyło pięć nowych firm, zaś długoletni Partnerzy otrzymali symboliczne podziękowania za dotychczasową współpracę z FOB.

Na zdjęciu: Reprezentanci firm, które 31 marca uroczyście przystąpiły do Programu Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Fot. Kazimierz Netka.

Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” to najważniejsza cykliczna publikacja Forum Odpowiedzialnego Biznesu, wydawana od 2002 roku. Raport jest przeglądem aktywności firm, które zgłosiły swoje działania w zakresie CSR, oraz podsumowuje najważniejsze kwestie związane z odpowiedzialnym biznesem w danym roku w Polsce. W części wprowadzającej znajdują się artykuły i komentarze ekspertów/ekspertek. Stałym elementem publikacji jest także przegląd wybranych artykułów prasowych oraz kalendarium wydarzeń związanych z CSR. Raport dostępny jest także w formie elektronicznej w portalu odpowiedzialnybiznes.pl – zachęca Agnieszka Siarkiewicz – rzecznik prasowy Forum Odpowiedzialnego Biznesu w Polsce.

Podczas uroczystości prezentacji Raportu „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2015. Dobre praktyki”. Odbyły się też rozmowy z reprezentantami znaczących na rynku, także międzynarodowym, korporacji. O ładzie organizacyjnym Marcin Grzybek – menedżer projektów FOB rozmawiał z Konradem Ciesiołkiewiczem – dyrektorem Komunikacji Korporacyjnej i CSR w ORANGE Polska. Prawa człowieka poruszone zostały w dyskusji Magdaleny Andrejczuk – menedżerki Programu Partnerstwa FOB z Katarzyną Olczak – dyrektorką ds. personalnych w Skanska Commercial Development Europe w spółce Skanska.

Na zdjęciu: Agnieszka Siarkiewicz – menedżerka komunikacji i promocji FOB rozmawia z Agatą Czachórską – specjalistą ds. komunikacji IKEA. Fot. Kazimierz Netka.

Praktyki z zakresu pracy przedstawione zostały w rozmowie Agnieszki Siarkiewicz – menedżerki komunikacji i promocji FOB, z Agatą Czachórską – specjalistą ds. komunikacji IKEA. Obecni na uroczystości w kinie Muranów w Warszawie poznali dobre praktyki programu “Witness Global Citizens Programme”, wdrażane m.in. w Kambodży

Irena Pichola – członkini zarządu FOB, rozmawiała z Dorotą Strosznajder – Head of Corporate Communication North-East Cluster na temat dobrej praktyki Centrum Henkla w Stąporkowie. Zagadnienia konsumenckie poruszone zostały w rozmowie Ewy Albińskiej – menedżerki projektów FOB z Katarzyną Dominiczak – ekspertką zarządzania jakością oraz Adrianem Malinowskim – dyrektorem ds. sprzedaży w Centrum Bankowości Telefonicznej Banku Zachodniego WBK. Temat: dobre praktyki Banku Zachodniego WBK: Doradca online w Polskim Języku Migowym.

Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej były tematem dialogu Marzeny Strzelczak – dyrektorki generalnej, członkini zarządu FOB z Małgorzatą Zdzienicką-Grabarz – prezeską Fundacji BGŻ BNP Paribas. Podczas tej rozmowy przestawione zostały: Program edukacyjny Dream Up oraz Program grantów lokalnych Banku BGŻ BNP Paribas.

Raport „Odpowiedzialny biznes w Polsce 2015. Dobre praktyki”. Wersja PDF dostępna na stronie: http://odpowiedzialnybiznes.pl/aktualno%C5%9Bci/pracownik-wazniejszy-od-klienta/ .

***

Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest najdłużej działającą, już od ponad 15 lat, i największą organizacją pozarządową w Polsce, która zajmuje się koncepcją społecznej odpowiedzialności biznesu w kompleksowy sposób. Forum to organizacja typu think-and-do-tank, pozostająca inicjatorem i partnerem przedsięwzięć kluczowych dla polskiego CSR. Inspiruje biznes, który zmienia świat, łączy ludzi, którzy zmieniają biznes. Działa na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Kazimierz Netka