Na zdjęciu: Inauguracja konferencji naukowo – szkoleniowej pt. „Nowe substancje psychoaktywne – nowe ryzyko i nowa profilaktyka?” w Uniwersytecie Gdańskim. Fot. Kazimierz Netka.
Do sprzedawanych działek narkotyków dodawana jest nie tylko np. mąka. Dosypywany jest też sproszkowany ołów, by porcja więcej ważyła…
Kokaina, heroina, amfetamina to stale obecne w nielegalnej sprzedaży narkotyki. Oferta tego rodzaju produktów się poszerza. Wynajdywane są kolejne preparaty, bo zapotrzebowanie na narkotyki wzrasta. Szacuje się, że rocznie na nielegalnym rynku w województwie pomorskim pojawia się nawet sto nowych substancji psychoaktywnych. Wzmacniane są one drobinami ołowiu, szkła – by narkotyzujący się nieszczęśnicy doznawali silniejszych wrażeń (ale też większego uszczerbku na zdrowiu), a sprzedający lepiej zarabiali.
Zakład Psychologii Osobowości i Psychologii Sądowej Uniwersytetu Gdańskiego oraz Wydział Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku zorganizowały 4 kwietnia 2017 roku konferencję naukowo – szkoleniową pt. „Nowe substancje psychoaktywne – nowe ryzyko i nowa profilaktyka?”. Przybyło na nią kilkaset osób. Takie zainteresowanie zaskoczyło pomysłodawców tego spotkania, na którym pokazano efekty rozpoznania zjawisk, jakie zachodzą na „rynku” produktów, mających właściwości odurzające, zniewalające, uzależniające, zabijające. Teraz, zadanie dla naukowców i praktyków: wskazanie sposobów skuteczniejszych przeciwdziałań.
Fot. Kazimierz Netka
– Jako psycholog kliniczny dostałam pytanie od 7-letniego chłopca: A my mamy takie cukierki, po których się widzi duchy? – mówiła, witając przybyłych prof. Małgorzata Lipowska – prodziekan Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. – W związku z tym musimy się zastanowić: jaka profilaktyka; kiedy mówić o szkodliwości narkotyków, substancji psychoaktywnych; do kogo mówić; o czym mówić; jak zapobiegać. Życzę państwu bardzo owocnych obrad we wszystkich zakresach tematu naszej dzisiejszej konferencji.
Fot. Kazimierz Netka.
– Niestety, temat się nie wyczerpuje i jest każdego roku aktualny – mówił insp. Jarosław Rzymkowski – komendant wojewódzki policji w Gdańsku. – Pojawiają się nowe substancje ale i te które znamy od lat, są ciągle obecne na naszym rynku. Nasza codzienność, praca policjantów, pokazuje że należy o tym cały czas mówić. Zachowania, które odnotowujemy praktycznie codziennie, wskazują, że te substancje każdego typu są obecne w życiu. Zdarzenie z dnia wczorajszego: mężczyzna zupełnie bez żadnego powodu zaatakował dwie osoby i wszystko wskazuje, że był pod wpływem jakiejś substancji. Badamy, jakiego typu była to substancja. Praktycznie nie ma dnia, by któraś z naszych jednostek czy Wydział do Walki z Przestępczością Narkotykową nie znajdowały narkotyków różnego rodzaju. Niezmiennie najpopularniejszymi są marihuana i amfetamina, ale coraz częściej pojawia się również haszysz; pewnie jest to oznaką bogacenia się naszego społeczeństwa, że dostępność haszyszu jest coraz większa. Skuteczność nasza jest duża ale prawa rynku są niezawodne; popyt i podaż, jak w legalnym handlu, tak i na tym negatywnym rynku również istnieją.
Temat naszej konferencji pozostaje cały czas aktualny. Warto rozmawiać o tym jak przeciwdziałać tym zagrożeniom, jak z nimi walczyć i dlatego jestem przekonany, że warto organizować takie konferencje; stąd nasze szerokie zaangażowanie organizacyjne.
Fot. Kazimierz Netka
– Bardzo się cieszę, że tutaj jestem i w imieniu dyrekcji Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego jak i pracowników, chciałabym państwa bardzo serdecznie powitać na tej konferencji – mówiła prof. Mariola Bidzan – dyrektor Instytutu Psychologii UG. – Pragnę podziękować pani profesor Beacie Pastwie-Wojciechowskiej – przewodniczącej Komitetu Naukowego Konferencji i panu doktorowi Marcinowi Szulcowi, za to, że niezłomnie, z wielka energia i z zapałem budują kontakt pomiędzy teorią i praktyką i myślę, że to połączenie w murach naszego Wydziału jest po prostu niezbędne. Życzę tego, żeby jakaś myśl przyświecająca dzisiejszej konferencji znalazła oddźwięk w badaniach ale także w lepszym rozwiązywaniu problemów dotyczących nowych substancji psychoaktywnych; w niesieniu pomocy ludziom, zmagającym się z problemem uzależnień.
Fot. Kazimierz Netka
– Bardzo miło mi państwa powitać w murach naszego Wydziału, a liczba państwa dowodzi, że zagadnienia, z którymi chcemy się zmierzyć na gruncie teorii oraz praktyki znajdują żywe odzwierciedlenie w państwa zainteresowaniach – mówiła prof. Beata Pastwa-Wojciechowska – kierownik Zakładu Psychologii Osobowości i Psychologii Sądowej Uniwersytetu Gdańskiego. – Mamy nadzieję, że właśnie ten Wydział, nasz Instytut będzie miejscem, w którym będziemy mogli podejmować nowe zagadnienia, nową problematykę, która będzie odzwierciedleniem wzajemnych potrzeb środowiska naukowego jak i państwa, z którymi mamy przyjemność na co dzień współpracować. Być może to, co dzisiaj obserwujemy w liczbie uczestników konferencji, jest efektem dużo wcześniej podjętych działań. Chcę podziękować za wieloletnią współpracę w różnych dziedzinach, z policją z więziennictwem, z kuratelą sądową, jeśli chodzi o praktyki. Mam nadzieęe, że tak owocna współpraca będzie kontynuowana.
Konferencja adresowana była do służb odpowiedzialnych za szeroko rozumiane bezpieczeństwo na terenie województwa pomorskiego (Policja, Straż Miejska, Straż Graniczna), do pedagogów, nauczycieli, terapeutów, studentów, przedstawicieli instytucji działających w przedmiotowym obszarze tematycznym.
Gdzie i jakie przestępstwa sa popełniane – można już zobaczyć w internecie. Zresztą nie tylko zapoznać się z geograficznym rozmieszczeniem przestępczej działalności. Każdy obywatel może taki punkt precyzyjnie wskazać, a policja sią tym zajmie. Możliwości takie daje, stworzona w ubiegłym roku, Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa. Mówił o niej podczas konferencji w Uniwersytecie Gdańskim, nadkomisarz Arkadiusz Socha z Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka
Temat: Nowe substancje psychoaktywne z punktu widzenia toksykologa klinicznego przedstawiła dr Livia Nowak-Banasik z Pomorskiego Centrum Toksykologii. Około 200 – 250 mln osób używa środki psychoaktywne. W tym po THC sięga 140 – 180 mln ludzi, kokainę bierze 14 – 20 mln , a heroinę – 8 – 15 mln obywateli Ziemi. Niemal co czwarty mieszkaniec Europy spróbował w swoim życiu narkotyków. Konopie indyjskie stosuje 75,1 mln osób w UE, kokainę – 14,9 mln, amfetaminy: 11,7 mln, a MDMA bierze 11,5 mln obywateli Unii Europejskiej. Według wielu statystyk, m.in. prowadzonych prze Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii, najpopularniejsze w Polsce narkotyki to marihuana i amfetamina. 6 – 9 procent z nas używa marihuanę, ale w dużych miastach, np. w Warszawie. Może to być nawet 40 procent. 2 – 3 procent Polaków przyjmuje amfetaminę.
Fot. Kazimierz Netka
80 procent przestępstw „narkotykowych” związanych jest z konopiami indyjskimi. Zauważalny jest stały wzrost zawartości THC w przechwytywanych w EU roślinach i żywicy konopi. Rosnąca liczba interwencji medycznych w związku z używaniem konopi dotyczy m.in. napadów leku, jakościowych zaburzeń świadomości. Rośnie liczba osób zgłaszających się na leczenie uzależnienia od THC.
Oto orientacyjne ceny: amfetamina – 8 euro za gram; kokaina – 52 euro za gram; ecstasy – 3 euro za tabletkę; mefedron – około 30 złotych za gram; marihuana – 30 – 50 złotych za gram.
Fot. Kazimierz Netka
Jeśli chodzi o marihuanę, to jej źródłem są w szczególności konopie indyjskie. W żywicy tych roślin znaleziono ponad 400 związków chemicznych, w tym 60 substancji psychoaktywnych, a jednym z najbardziej jest delta 9 – tetrahydrokannabinol. Marihuana bywa zanieczyszczana przez producentów i sprzedawców. Rośliny nasączane są substancjami chemicznymi, np. rozpuszczalnikami organicznymi, muchozolem .Zdarzają się domieszki sproszkowanego szkła i ołowiu.
Fot. Kazimierz Netka
Sposób przyjmowania narkotyku zależy od pomysłowości zainteresowanego. Najczęściej używany jest ten narkotyk poprzez inhalację oraz doustnie (także w formie przypraw do posiłków). Modne są ciasteczka z marihuaną.
Fot. Kazimierz Netka
Polska od lat 90. jest jednym z głównych producentów pochodnych amfetaminy. Pozostałe kraje w Europie pod tym względem to Wielka Brytania, Holandia, kraje bałtyckie oraz Czechy (metamfetamina). Nowe zagrożenia zdrowotne wynikają z mody na dożylne przyjmowanie amfetamin (slamming).
Pojawiają się różne rodzaje amfetaminy halucynogennej.
Fot. Kazimierz Netka
Ciągle dostępne są dopalacze – tak nazywane są substancje lub mieszanki o działaniu psychoaktywnym, dające tzw. speeda. Pojawiają się dopalacze syntetyczne, a nowa ich nazwa brzmi: narkotyki projektowane. Często określane są skrótem: NPS, czyli Nowel/New Psychoactive Substance, czyli nowe substancje psychoaktywne, ale tak nowe one nie są. Mefedron znany jest od 1929 roku; BZP – do 1950, MDPV – od 1960. Oprócz typowych dopalaczy, używane są również: nietypowe domieszki do klasycznych środków uzależniających; preparaty farmakologiczne dostępne na receptę lub bez; suplementy diety; napoje energetyzujące.
Fot. Kazimierz Netka
Natomiast Jacek Sękiewicz – ekspert wojewódzki ds. informacji o narkotykach i narkomanii przybliżył zebranym problem: Nowe substancje psychoaktywne – profilaktyka i leczenie.
Fot. Kazimierz Netka
Czy można przeciwdziałać używaniu narkotyków przez młodzież? – wyjaśniała Jolanta Łazuga-Koczurowska – przewodnicząca Zarządu Głównego Stowarzyszenia MONAR.
Fot. Kazimierz Netka
Bezpieczna marihuana? Manipulowanie informacją w mediach na temat konopi – to zagadnienie, które udokumentowali i zaprezentowali uczestnikom konferencji dr Marcin Szulc oraz prof. Beata Pastwa-Wojciechowska z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Fot. Kazimierz Netka
Jak często wykrywane są przypadki prowadzenia pojazdów po użyciu substancji psychoaktywnych (na tle alkoholu) na podstawie danych statystycznych Wydziału Ruchu Drogowego KWP w Gdańsku zrelacjonował st. sierżant Mateusz Kmiecik z Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka
Działania profilaktyczne Policji w województwie pomorskim w obszarze nowych substancji psychoaktywnych przedstawiła aspirant Barbara Gawłowicz-Witkiewicz z Wydziału Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku.
Kazimierz Netka