Na ilustracji: Jeden z największych kontenerowców świata w Gdańsku – w DCT. Fot. Kazimierz Netka.

Polska jest potęgą morską. Świadczą o tym zarówno dokonania w polskich portach, jak też zaangażowanie polskich marynarzy w pracę przy rozwijaniu globalnego transportu statkami. Jednak pod nasza flagą pływa zaledwie nieco ponad 20 handlowych statków cywilnych…

Niewiele mamy statków noszących białoczerwoną banderę…

Ale, liczymy się na świecie. Dowodem wielkiego zaufania do polskich portów jest też fakt „postawienia” na Gdańsk światowych aliansów linii żeglugowych. W Gdańsku w zeszłym roku oddano do użytku nowe nabrzeże kontenerowe. W Gdyni niedawno otwarto magazyn zbożowy. Potrzebne są lepsze połączenia kolejowe portów z zapleczem lądowym.

Na zdjęciu: Otwarcie magazynu zbożowego w Porcie Gdynia. Fot. Kazimierz Netka

Na koniec 2016 r. pod polską banderą w morskiej flocie transportowej pływały zaledwie 22 statki cywilne, handlowe. Średni ich wiek wynosił 35,7 lat.
Jak korzystamy z mórz oraz oceanów – pokazuje Główny Urząd Statystyczny, przedstawiając specjalny raport – opracowanie sygnalne pt. „Gospodarska morska w Polsce w 2016 r.”, które przekazała nam Agnieszka Sągolewska z Pomorskiego Ośrodka Badań Regionalnych – Wojewódzkiego Informatorium Urzędu Statystycznego w Gdańsku.
W 2016 r. w morskiej flocie transportowej odnotowano spadek liczby statków, natomiast flota przybrzeżna uległa zwiększeniu – informuje Główny Urząd Statystyczny. – Morską flotą transportową polscy przewoźnicy dostarczyli więcej ładunków niż w 2015 r., wzrosły też przewozy pasażerów w komunikacji międzynarodowej.
W 2016 r. w polskich portach rozpoczęło lub zakończyło podróż morską na statkach 2601,6 tys. pasażerów, tj. o 7,4% więcej niż w 2015 r. Statkami w ruchu krajowym pływało 668,1 tys. osób (25,7%), a w ruchu międzynarodowym – 1933,5 tys. pasażerów (74,3%).
Na żeglugę promową przypadło 90,5% pasażerów pływających w ruchu międzynarodowym w relacji z polskimi portami morskimi (w 2015 r. odpowiednio 90,7%). W porcie w Świnoujściu rozpoczęło lub zakończyło podróż morską 59,4% pasażerów promów, w Gdyni – 34,7%, a w Gdańsku – 5,9%. Przewozy promowe zrealizowano w relacji z następującymi szwedzkimi portami: Karlskrona (34,7%), Ystad (40,7%), Trelleborg (18,7%) i Nynäshamn (5,9%).
Do polskich portów morskich przypłynęło na wycieczkowcach w celach turystycznych 100,5 tys. osób (o 12,4% więcej niż rok wcześniej), które po zwiedzeniu atrakcji turystycznych w porcie lub okolicy, kontynuowały swoją zagraniczną podróż. Większość tych pasażerów odwiedziła Gdynię (80,9%), a także Gdańsk (10,5%) oraz Szczecin (5,9%).
Na zdjęciu: Chiński kontenerowiec w Gdańsku. Fot. Kazimierz Netka

Po raz kolejny, począwszy od 2012 r., w portach morskich odnotowano wzrost obrotów ładunkowych. W portach o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej zwiększyły się obroty ładunkowe w Gdyni, Szczecinie i Świnoujściu, natomiast spadły – w Gdańsku. Nastąpił wzrost obrotów ładunków tranzytowych w porównaniu z 2015 r.
W latach 2012 – 2015 zauważalny był niewielki wzrost liczby jednostek w polskiej flocie rybackiej, przy stałej liczbie trawlerów dalekomorskich. W 2016 r. liczba jednostek w polskiej flocie rybackiej zmniejszyła się, przy czym spadki w liczbie jednostek pływających dotyczyły flot: dalekomorskiej, kutrowej i łodziowej.
W 2016 r. połowy ryb i innych organizmów morskich były większe niż przed rokiem. W porównaniu z 015 r. obszar działalności połowowej polskiej floty poszerzył się o łowiska na Pacyfiku Południowo-Wschodnim.
Na zdjęciu: Pasażerski statek w Gdańsku. Fot. Kazimierz Netka

Morska flota transportowa polskich armatorów i operatorów na koniec 2016 r. liczyła 96 statków (stanowiących polską własność lub współwłasność) o łącznej nośności 2385,1 tys. ton i pojemności brutto (GT) 1697,9 tys. (w 2015 r. – 102 statki o łącznej nośności 2514,7 tys. ton i pojemności brutto, GT 1778,3 tys.).
W 2016 r., w porównaniu z rokiem poprzednim w morskiej flocie transportowej przybyło 6 statków o łącznej nośności 145,7 tys. ton i pojemności brutto (GT) 103,0 tys., ubyło natomiast 12 statków o nośności wynoszącej 276,4 tys. ton i pojemności brutto (GT) 183,4 tys. (dodatkowe zmiany parametrów statków to efekt przeklasyfikowań).
Na koniec 2016 r. pod polską banderą pływały 22 statki o łącznej nośności 35,0 tys. ton i pojemności brutto (GT) 26,2 tys. Statki polskiej bandery stanowiły 22,9% ogólnej liczby jednostek morskiej floty transportowej oraz 1,5% nośności i 1,5% pojemności brutto.
Średni wiek statku w morskiej flocie transportowej wyniósł 17,3 lat (dla statków pływających pod polską banderą – 35,7 lat, natomiast dla statków pływających pod banderą obcą – 11,8 lat).

Fot. Kazimierz Netka

W Polsce w 2015 r. działało 5,2 tys. podmiotów zajmujących się produkcją i naprawą statków i łodzi oraz pozostałą działalnością stoczniową; najwięcej ich znajdowało się w województwie pomorskim – 3,6 tys., natomiast w województwie zachodniopomorskim – 1,2 tys. Liczba pracujących w tych podmiotach wynosiła 29,9 tys. (w tym w województwie pomorskim – 15,8 tys., a w województwie zachodniopomorskim – 6,0 tys.).
W 2016 r. wyprodukowano 10 dużych statków, tj. 2,5-krotnie więcej niż przed rokiem – informuje Główny Urząd Statystyczny w opracowaniu sygnalnym pt. „Gospodarska morska w Polsce w 2016 r.”.
Pojemność brutto (GT) tych statków wyniosła 45,5 tys. i była prawie 4-krotnie większa. W 2016 r. inne statki nietowarowe stanowiły połowę całkowitej produkcji, a kontenerowce – 30,0%. Pod względem ogólnej pojemności brutto (GT) wśród wyprodukowanych statków również dominowały inne statki nietowarowe (44,1%).
Na zdjęciu: Produkcja offshore (wież dla morskich elektrowni wiatrowych) na terenie Stoczni Gdańsk. Fot. Kazimierz Netka

Miernik produkcyjności stoczni, tj. skompensowana pojemność rejestrowa brutto statków zbudowanych w 2016 r. wyniosła 68,7 tys. CGT (ponad 3-krotnie więcej niż w 2015 r.).
W porównaniu z 2015 r. w portfelu zamówień odnotowano spadek liczby jednostek o 31,6%, pojemności brutto (GT) – o 42,3% oraz skompensowanej pojemności brutto CGT – o 30,2%. Największy udział w całkowitej liczbie jednostek zamówionych w polskich stoczniach stanowiły promy (46,2%).
Liczba jednostek wyremontowanych w polskich stoczniach w 2016 r. wyniosła 557 sztuk (o 8,7% mniej niż w 2015 r.), o łącznym tonażu 4,3 mln BRT (o 17,3% mniejszym). Portfel zamówień na remonty wyniósł 86 jednostek) wzrost ponad 2-krotny w porównaniu z 2015 r.) o łącznym tonażu 1,1 mln BRT (o 57,1% większym).
W 2015 r. wyprodukowano 699 sztuk łodzi żeglugowych, wypoczynkowych lub sportowych, pełnomorskich (w tym 495 sztuk w województwie zachodniopomorskim), 1087 sztuk – motorówek wypoczynkowych lub sportowych, pełnomorskich (w tym 1069 sztuk w województwie podlaskim), 31 sztuk – kadłubów statków pełnomorskich (w tym 24 sztuki w województwie pomorskim) – informuje Główny Urząd Statystyczny.
Kazimierz Netka