Wnioski z Pomorskiego, Międzynarodowego Szczytu Klimatycznego, przekazane uczestnikom zaczynających się 30 listopada obrad COP 21 w stolicy Francji
Stosowanie nowoczesnych technologii w gospodarce morskiej – to jeden ze sposobów ochrony Ziemi przed następstwami efektu cieplarnianego. Pod warunkiem, że zaangażują się w to nie tylko kraje UE
Nadgorliwość UE w zmniejszaniu ilości CO2 powstającego m.in. w fabrykach, w transporcie powoduje, że z Europy ucieka przemysł i osiedla się tam, gdzie restrykcje pod tym względem są mniejsze. Wraz z przemysłem znikają w Europie miejsca pracy. Także morskie środki transportu mogą zacząć omijać obszar Bałtyku. Powodem może być zaostrzenie wymogów zmniejszania przez silniki statków emisji gazów cieplarnianych w tym wspominanego już CO2, czyli dwutlenku węgla, ale też szkodliwych z innych względów związków siarki. To ostanie zaostrzyła nowelizacja dyrektywy określającej dozwolony limit zawartości siarki w paliwie wszystkich jednostek pływających po Bałtyku, Morzu Północnym i Kanale La Manche (obszar SECA – Sulphur Emission Control Areas, czyli: obszar kontroli emisji siarki).
Armatorzy dostosowują się do dyrektywy. Jednym ze sposobów zmniejszania emisji szkodliwych gazów przez silniki statków jest stosowanie metanolu jako paliwa. Tak czyni np. Stena Line. Czysty metanol jest bezbarwnym biodegradowalnym paliwem, które można wytwarzać z gazu naturalnego, węgla, biomasy albo nawet CO2. Metanol odgrywa kluczową rolę w sektorze energetycznym będąc paliwem zarówno przyjaznym dla środowiska jak i efektywnym kosztowo. Dzięki użyciu metanolu można ograniczyć emisję siarki (SOx) aż o 99%, azotu (NOx) o 60%, cząstek stałych (PM) o 95% a dwutlenku węgla (CO2) o 25% w porównaniu z obecnie używanym paliwem statkowym – wynika z informacji, które prxekazała nam Agnieszka Zembrzycka-Kwiatkowska, rzecznik prasowy Stena Line Polska.
Jednak, w związku z koniecznością np. zmiany rodzajów paliw na statkach, ponosimy coraz większe koszty. Problematyce tej poświęcono Międzynarodowy, Pomorski Szczyt Klimatyczny, który odbył się 18 listopada 2015 roku w Bałtyckim Porcie Nowych Technologii w Gdyni.
Na zdjęciu: Gości Pomorskiego Szczytu Klimatycznego w Gdyni witają (od lewej): Magdalena Sokół – dyrektor w Laboratorium Przetwarzania Obrazu i Dźwięku w Gdańsku; Cornelia Pieper – Konsul Generalna Republiki Federalnej Niemiec; Teresa Kamińska – Prezes Zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sp. z o.o. Fot. Kazimierz Netka.
– Organizowany przez Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec w Gdańsku oraz Pomorską Specjalną Strefę Ekonomiczną „Pomorski Szczyt Klimatyczny” pokazał, że jesteśmy gotowi sprostać wyzwaniom, jakie stoją przez Europą w kontekście zmian klimatycznych – podsumowuje Iwona Paliszewska, rzecznik prasowy Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. – Uczestników spotkania przywitały Konsul Generalna Republiki Federalnej Niemiec Cornelia Pieper oraz Teresa Kamińska Prezes Zarządu Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej sp. z o.o. Obie Panie otwarte na współpracę, wierzą, że zintegrowana polityka morska zapewni odpowiednie warunki dostosowania przemysłu do potrzeb ekologicznych oraz przyczyni się do wzrostu gospodarki morskiej. Podczas spotkania swoje przemówienie wygłosili m.in. Sekretarz Stanu Uwe Beckmeyer – pełnomocnik rządu niemieckiego ds. Gospodarki Morskiej oraz niemieccy i polscy profesorowie, specjaliści i samorządowcy.
Goście zgromadzeni w Bałtyckim Porcie Nowych Technologii dowiedzieli się także o powstaniu w Gdańsku spółki celowej koordynującej działania w regionie w celu stworzenia ram współpracy z Instytutem Fraunhofera. Instytut ten może się przyczynić do rozwoju innowacyjności w gospodarce morskiej – na rzecz ochrony klimatu.
Zdjęcie wykonane podczas prezentacji, którą przedstawił prof. dr Martin Visbeck z Geomar w Kolonii: „Ocean w dobie zmian klimatu: za ciepły, o zbyt wysokim poziomie, za kwaśny”. Fot. Kazimierz Netka.
Więcej na temat wspomnianego Szczytu można przeczytać pod adresem: http://netka.gda.pl/efekt-cieplarniany-i-morska-gospodarka/ .
Na zakończenie spotkania uczestnicy pomorskiego, międzynarodowego szczytu klimatycznego zajęli stanowisko w sprawie zmian klimatu. Treść tego dokumentu przekazała nam Iwona Paliszewska, rzecznik prasowy Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Oto propozycje jakie przekazano z Pomorza na zaczynający się w poniedziałek, 30 listopada 2015 roku, światowy szczyt klimatyczny w Paryżu:
“Uczestnicy konferencji „Pomorski szczyt klimatyczny” w Gdyni,
A. Mając na uwadze, że zrównoważona działalność gospodarcza oraz badania i innowacje powinny stanowić fundamenty trwałego rozwoju niebieskiej gospodarki w Unii Europejskiej, warunkujące konkurencyjność, wzrost i tworzenie miejsce pracy;
B. Mając na uwadze, że zgodnie z deklaracją Rio+20 i art. 190 Traktatu z Lizbony podstawę zarządzania wszelkimi działaniami mającymi wpływ na środowisko morskie i wody śródlądowe powinny stanowić zasada ostrożności i podejście oparte na ekosystemie;
Na zdjęciu: Ilustracja z prezentacji dr. Jerzego Lewandowskiego, sekretarza generalnego Krajowej Izby Gospodarki Morskiej, który omówił „Zmiany klimatyczne – wyzwaniem dla gospodarki morskiej”. Fot. Kazimierz Netka.
C. Mając na uwadze, że sam sektor morski, bez żeglugi śródlądowej, wytwarza od 3% do 5% PKB Unii Europejskiej i zatrudnia ok. 5,6 mln ludzi, generując 495 mld EUR zysków dla unijnej gospodarki;
D. Mając na uwadze, że Unia Europejska, odgrywając wiodącą rolę w działaniach na rzecz łagodzenia zmian klimatu, znajduje się na dobrej drodze do osiągnięcia wyznaczonych na rok 2020 celów dotyczących zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych;
1. Podkreślają znaczenie osiągnięcia na konferencji klimatycznej COP21 w Paryżu skutecznego i wiążącego prawnie globalnego porozumienia, w którym inne duże gospodarki światowe podejmą w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych zobowiązania porównywalne do zobowiązań podjętych przez Unię Europejską;
Na zdjęciu: Skutki zmian – ilustracja z prezentacji, którą przedstawił dr Jerzy Lewandowski, sekretarz generalny, Krajowej Izby Gospodarki Morskiej: „Zmiany klimatyczne – wyzwaniem dla gospodarki morskiej”. Fot. Kazimierz Netka.
2. Zwracają uwagę na fakt, że brak takiego porozumienia nie tylko oznaczać będzie dalszą utratę konkurencyjności europejskiej gospodarki, w tym w całej rozciągłości sektora niebieskiej gospodarki, ale również zakwestionuje ambitne jednostronne zobowiązania Unii Europejskiej w zakresie ochrony klimatu; wzywają państwa członkowskie do dokonania przeglądu unijnych celów klimatycznych o ile konferencja w Paryżu nie zakończy się zawarciem wiążącego prawnie globalnego porozumienia, z daleko idącymi zobowiązaniami krajów spoza Unii Europejskiej.
3. Uważają, że kluczową kwestią jest zapobieganie ucieczce przemysłu z Unii Europejskiej do krajów trzecich; wzywają w tym kontekście Komisję Europejską do ponownej wnikliwej analizy swojej polityki wobec europejskiego przemysłu wydobywczego z dna morza, żeglugi morskiej i śródlądowej oraz przemysłu stoczniowego, zależnego od przemysłu stalowego, materiałów budowlanych, chemicznego i innych typowych przemysłów energochłonnych; wspierają środki pomocowe na rzecz rozwoju i modernizacji w Unii Europejskiej przemysłu stoczniowego i innych zagrożonych gałęzi niebieskiej gospodarki.
Na zdjęciu: Wykład wygłasza prof. dr Martin Visbeck z Geomar w Kolonii. Temat: „Ocean w dobie zmian klimatu: za ciepły, o zbyt wysokim poziomie, za kwaśny”. Fot. Kazimierz Netka.
4. Wzywają Komisję Europejską do nałożenia dodatkowych opłat na niektóre wyroby importowane z państw trzecich, co pozwoli na utrzymanie uczciwej konkurencji na rynku unijnym i wyrównanie dodatkowych kosztów ponoszonych przez producentów unijnych, także w niebieskiej gospodarce, z tytułu opłat za emisję CO2;
5. Uznają kluczowe znaczenie badań i innowacji w procesie obniżania emisji w Unii Europejskiej; w tym kontekście podkreślają rolę budowania, utrzymywania i promowania silnego potencjału innowacyjności całej gospodarki, wspierania badaczy oraz poprawy poziomu rozwoju i wdrażania technologii niskoemisyjnych; zwracają uwagę, że znaczącą przeszkodą w osiąganiu sukcesów innowacyjnych w niebieskiej gospodarce są bariery w finansowaniu ze środków publicznych i prywatnych;
6. Podkreślają potencjał zasobów energii morskiej w kontekście zwiększania bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej oraz dywersyfikacji źródeł energii, zarówno paliw kopalnych, jak i źródeł odnawialnych; zwracają uwagę na konieczność uwzględnienia, również w kontekście realizacji celów polityki klimatycznej, potencjału składowania dwutlenku węgla z technologii typu CCS w podmorskich formacjach geologicznych;
Na zdjęciu: Ilustracja z prezentacji, którą przedstawił dr inż. Sebastian Kowalczyk, kierownik Zespołu Analiz w Centrum Techniki Okrętowej: „Rozwój środków transportu morskiego w regionie Arktyki”. Fot. Kazimierz Netka.
7. Zwracają uwagę na fakt, że osiągnięcie celów w zakresie obniżenia emisji CO2 określonych dla transportu morskiego wymaga przepisów uzgodnionych na szczeblu światowym w ramach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO); wzywają w związku z tym IMO do przyśpieszenia działań w celu jak najszybszego wypracowania porozumienia w sprawie skutecznego i sprawiedliwego, niezależnie od kraju pochodzenia armatora, uregulowania sposobów zmniejszenia emisji pochodzących z żeglugi międzynarodowej.”
Klimatyczny „szczyt”, jaki zaczyna się 30 listopada w Paryżu, to już 21. globalne spotkanie tego typu, poświęcone problemom ocieplania się na Ziemi. Oficjalna nazwa tych obrad brzmi: „21. Konferencja Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP21)” – 21st Conference of the Parties to the United Nations Framework Convention on Climate Change (COP21/CMP11. Więcej wiadomości znajduje się na stronie internetowej: http://www.cop21.gouv.fr/ .
Na zdjęciu: Ilustracja z prezentacji, którą przedstawił dr inż. Sebastian Kowalczyk, kierownik Zespołu Analiz w Centrum Techniki Okrętowej: „Rozwój środków transportu morskiego w regionie Arktyki”. W przyszłości powstanie znacznie krótszy – północny – szlak dla statków z Chin na Bałtyk. Lody w Arktyce zanikają… Fot. Kazimierz Netka.
W stolicy Francji ma zostać zawarte nowe porozumienie klimatyczne. Musi ono zapewnić ustabilizowanie koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze na takim poziomie, aby nie nastąpiło przekroczenie globalnego wzrostu temperatury na powierzchni planety o 2 stopnie. Jest to główny cel konwencji klimatycznej. Aby go osiągnąć, potrzebny jest udział w porozumieniu wszystkich państw, zwłaszcza największych gospodarek światowych. Jednostronne działania pojedynczych krajów lub nawet ich grup nie uchronią przed wzrostem emisji dwutlenku węgla i związanymi z nim nieodwracalnymi szkodami środowiskowymi – czytamy na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska: http://www.mos.gov.pl/artykul/7_aktualnosci/25486_informacja_przed_21_konferencja_stron_ramowej_konwencji_narodow_zjednoczonych_w_sprawie_zmian_klimatu_cop21_w_paryzu.html .
Polska, w Paryżu, podczas COP21, będzie zabiegać o uznanie różnych form ograniczania emisji dwutlenku węgla, w tym zalesiania, za równoprawne z redukcją spalania paliw kopalnych sposoby zmniejszania koncentracji gazów cieplarnianych w atmosferze.
Na zdjęciu: Na świecie ludzi przybywa, więc tych, którzy ucierpią z powodu zmian klimatu, będzie coraz więcej. Zdjęcie wykonano podczas prezentacji, którą na szczycie klimatycznym w Gdyni przedstawił prof. dr Martin Visbeck z Geomar w Kolonii. Fot. Kazimierz Netka.
COP 21 ma potrwać do 11 grudnia 2015 r. w Paryżu. Jeśli zostanie tam podpisane nowe, globalne porozumienie klimatyczne, to zacznie ono obowiązywać od 2020 r.
Na zdjęciu: Prof. dr hab. Mirosław Miętus, kierownik Katedry w Uniwersytecie Gdańskim, wygłosił na szczycie klimatycznym w Gdyni wykład na temat: „Symptomy współczesnej zmiany klimatu na Wybrzeżu dziś i jutro”. Fot. Kazimierz Netka.
Apel z Pomorza dotyczący ochrony klimatu skierowany jest m.in. do dużych gospodarek świata. Warto zauważyć, że za kluczową kwestię uczestnicy Międzynarodowego Pomorskiego Szczytu Klimatycznego, jaki odbył się w Gdyni, uznają zapobieganie ucieczce przemysłu z Unii Europejskiej do krajów trzecich; uznają za konieczne sprawiedliwe, niezależnie od kraju pochodzenia armatora, uregulowanie sposobów zmniejszenia emisji CO2 i siarki pochodzących z żeglugi międzynarodowej.
To są polsko – niemieckie, sformułowane w Gdyni, propozycje na klimatyczny szczyt ONZ w Paryżu. Ma w nim uczestniczyć w dniach 30 listopada – 11 grudnia około 150 szefów państw lub rządów.
Kazimierz Netka